Američki “obavještajni izvori”, Evropska unija i sankcije Dodiku

Portal “Radio Sarajevo” je 6. februara prenio članak sa portala koji se zove “U.S. Intelligence News” o planovima Evropske unije za Milorada Dodika.  

! / Europska unija planira uvesti sankcije Miloradu Dodiku?

Jedina razlika u naslovima kod originalnog izvora i “Radio Sarajeva” jeste upitnik na kraju. Nedugo zatim priču su objavili i “RTV BN”, “Oslobođenje” i drugi mediji, dok je “TV1” napravio prilog u Dnevniku koristeći taj članak kao osnovu. Neki od naslova glase:

• AMERIČKE OBAVJEŠTAJNE SLUŽBE: ‘Europska unija planira uvesti sankcije Dodiku, videosnimke su šokirale svijet’ (Net.hr)

• US INTELLIGENCE NEWS TVRDI: EU planira sankcije protiv Milorada Dodika, njegove porodice i ljudi koji ga okružuju, razlog je… (Slobodna Bosna)

• EU planira sankcije protiv Dodika, njegove porodice i ljudi koji ga okružuju (Oslobođenje)

Kao izvor da EU ima “planove” u originalnom članku navode se “zvanični obavještajni izvori” bez navođenja imena osoba ili institucija. Na portalu “Radio Sarajeva” je ta informacija objavljena u vidu slikovnog prikaza članka na engleskom jeziku, dok u tekstu stoji podsjećanje da su SAD već nametnule takve sankcije.  

Američki portal U.S. Intelligence News u tekstu „Europska unija planira uvesti sankcije Miloradu Dodiku“ podsjeća da je Ministarstvo finansija SAD-a već uvelo sankcije protiv predsjedavajućeg Predsjedništva BiH Milorada Dodika. Sankcije koje je uvela Kancelarija za kontrolu stranih sredstava (OFAC) Ministarstva finansija dozvoljavaju američkim vlastima da blokiraju pristup Milorada Dodika bilo kojoj njegovoj imovini ili imovini pod jurisdikcijom SAD-a.

Pozivajući se na EU Povelju o fundamentalnim pravima, u nastavku članka govori se o pokretu “Pravda za Davida” i represivnim mjerama koje su počele 25. decembra.

Povelja EU o temeljnim pravima je jasna i snažna izjava o pravima građana. Stoga bi sankcije EU mogle uključivati i daljnja ograničenja za Republiku Srpsku, uz napomenu da nasilna represija protiv pokreta “Pravda za Davida” u vezi sa slučajem David Dragičević, kada je brutalna policijska akcija protiv demonstranata 'Pravde za Davida' šokirala savjest svijeta, zahtijeva puna istraga o užasnom napadu 25. decembra 2018. na Trgu Krajine u Banjoj Luci, gdje je policija samovoljno privodila mirne prosvjednike, uključujući starije ljude i djecu“, navodi se u tekstu.

Emocionalan narativ o banjalučkim protestima je tekst se završava nagađenjem o uvođenju embarga na policijsku opremu.

 Vlada Republike Srpske također mora poduzeti hitne mjere kako bi poštovala pravo ljudi na slobodu izražavanja.
„Sankcije EU mogu uključivati i embargo na (policijsku) opremu koja bi se mogla koristiti za unutrašnju represiju“, navodi U.S. Intelligence News.

“Obavještajni izvori na obavještajnom portalu”

S obzirom na činjenicu da je izvor jasno naveden, treba napomenuti da nismo uspjeli doći do tog portala pretražujući tekst originalnog članka, kao ni ime portala “U.S. Intelligence News”. Iako postoji istoimena Facebook stranica, na njoj se ne dijeli nikakav sadržaj. Do članka smo uspjeli doći zahvaljujući činjenici da se u slikovnom prikazu članka na “Radio Sarajevu” vidi i web adresa stranice.

“U.S. Intelligence News” je u dijelu “o nama” opisan kao “news agregat”, stranica koja automatski prikuplja članke sa drugih stranica i objavljuje linkove koji do njih vode. Međutim, to nije slučaj sa svim člancima. Postoje objave kompletnih članaka kojima nisu navedeni izvori, kao što je članak o sankcijama.

“U.S. Intelligence News” se uglavnom bavi američkom politikom, a sudeći po sadržaju koji je u dosta slučajeva prenošenje sa “Breitbarta”, riječ je o desničarski orijentisanom portalu. Jedina društvena mreža na koju se može podijeliti sadržaj direktno sa portala je “reddit”, međutim, članak o navodnim sankcijama na toj mreži nije podijeljen.

Pokušali smo stupiti u kontakt i sa portalom putem kontakt forme i e-mail adrese navedene na stranici, međutim, odgovor do momenta objavljivanja ove analize nismo dobili.

Brzom pretragom naziva domene saznali smo da je registrovana 29.10.2018. godine preko “Singlehop” hostinga iz Nizozemske. Svi podaci o registrantu su skriveni, a na samom portalu nije navedeno ni jedno ime.  

Na samoj stranici ne postoje nikakvi vlasnički podaci, a navedena američka poštanska adresa je zapravo adresa garaža za slupane automobile, svojevrstan auto otpad.

S obzirom na to da je “Radio Sarajevo” prvi objavio ovu vijest, upitali smo ih kako su došli do ovog linka, jer je skoro pa nemoguće doći do članka putem pretrage naziva stranice ili sadržaja članka. Međutim, iz redakcije ovog medija odbili su dati bilo kakav komentar.

Svim medijima koji imaju impressum poslali smo upit da li su provjerili kredibilnost izvora, te tražili njihov komentar.

Odgovor smo dobili od “BN televizije” i “Oslobođenja”. Redakcija “Oslobođenja” je odgovorila da je u pitanju greška, te su članak uklonili sa portala, a odgovor “BN televizije” prenosimo u cjelosti.

S obzirom na to da je riječ o članku koji više govori o nedavnim protestima grupe "Pravda za Davida" i načinom reakcije vlasti RS, nego o sankcijama, te na činjenicu da zbog nedefinisanih “službenih obavještajnih izvora”, nema načina da se provjeri izvor tvrdnje, sve članke nastale na osnovu objave “U.S. Intelligence News” ocjenjujemo kao neprovjerene, dok će “Oslobođenje” dobiti ocjenu demantirano.

(Raskrinkavanje.ba)