Foto: Raskrinkavanje.ba
Povodom Opštih izbora koji su zakazani za 2.10.2022. godine Alternativna televizija (ATV) na svom je portalu pokrenula rubriku “Opšti izbori 2022”. U prvih deset dana predizborne kampanje, od 2.9.2022. do 11.9. 2022. godine, u ovoj rubrici objavljeno je 40 tekstova.
O čemu ATV izvještava u rubrici posvećenoj izborima?
Od ukupno 40 članaka objavljenih u ovoj rubrici tokom prvih deset dana kampanje, u 14 slučajeva riječ je o autorskim tekstovima ATV-a (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14). Nešto više, 24 članka, vijesti su preuzete s agencije Srna (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24) Za dva članka kao izvor navedene su agencije – bez preciziranja o kojim je agencijama tačno riječ (1, 2).
Autorski tekstovi, dakle oni čiji je izvor ATV, u najvećem broju slučajeva odnose se na SNSD-ove aktivnosti i kandidate/kinje (12), dok se tek dva odnose na predstavnike/ce opozicije u Republici Srpskoj (1, 2).
Objave o SNSD-u čiji je autor ATV najviše se tiču Konvencije ove stranke, koja je održana u Banjaluci 2.9.2022. godine na Kastelu. Skupu u Banjaluci, kojim je SNSD započeo predizbornu kampanju, ATV je posvetio osam tekstova (1, 2 ,3 ,4 ,5 ,6 ,7, 8), dok se preostala četiri odnose na druge predizborne aktivnosti ove stranke, poput skupova u drugim gradovima u RS (1, 2, 3, 4).
U vezi sa sadržajem članaka, to su uglavnom prenošenja izjava kandidata/kinja sa skupova, bez ikakvih intervencija, pisani u neutralnom tonu. Pored toga, tu su i najave skupova, a jedini članci koji nisu prenošenja izjava jesu izvještaji o bakljadi i broju prisutnih na Konvenciji u Banjaluci.
U članku o broju prisutnih na predizbornom skupu SNSD-a u Banjaluci ATV navodi da je “u ovim trenucima, rijeka ljudi preplavila Kastel” te se tvrdi i da se “prema prvim informacijama, na banjalučkoj tvrđavi nalazi više od 20.000 ljudi.” Nejasno je ko je izvor ovih informacija i na čemu se one temelje, ali je tvrdnja s cifrom od 20.000 ponovljena i u nekoliko drugih članaka u kojima se prenose izjave sa skupa. Zanimljivo je da je upravo tokom govora na skupu Milorad Dodik rekao kako je prisutno 13.500 osoba te da je taj broj zasnovan na brojaču koji je navodno postojao na ulazu.
Kako ATV u izbornoj rubrici izvještava o opoziciji?
U prvom od dva autorska teksta o opoziciji ATV u članku pod naslovom “Nešić osuo paljbu po Šaroviću: Bakirov podanik, ja se danas stidim umjesto njega” prenosi izjave predsjednika Demokratskog narodnog saveza (DNS) i kandidata za člana Predsjedništva BiH Nenada Nešića, u kojima napada i kritikuje Mirka Šarovića, koji je također kandidat Srpske demokratske stranke (SDS) za istu funkciju. Nešić je, podsjetimo, napustio koaliciju sa SNSD-om u oktobru 2020. godine.
Drugi ATV-ov tekst čija je tema opozicija, a koji je objavljen pod naslovom “Zašto Jelena Trivić nije bila na predstavljanju kampanje u Banjaluci?”, zapravo je jedini autorski tekst ovog medija u izbornoj rubrici čija je tema predizborni skup neke stranke koja nije SNSD. Ipak, fokus ovog teksta nije sam skup i početak kampanje Partije demokratskog progresa (PDP), već autorski komentar da Trivić nije bila na ovom skupu, uz nagađanje o mogućem razlogu. “Kao i obično, Stanivuković se trudio da bude u centru pažnje, pa je moguće da je to razlog Trivićkinog nedolaska”, navodi ATV.
Poređenje načina na koji je ATV u autorskim tekstovima u izbornoj rubrici izvještavao o početku kampanje SNSD-a s načinom na koji je isti medij u istoj rubrici izvještavao o početku kampanje svih drugih stranaka ukazuje na to da SNSD ima povlašten položaj.
Kakve vijesti ATV preuzima od drugih medija?
Kada je riječ o tekstovima koje je ATV preuzeo sa Srne, 21 tekst odnosi se na aktivnosti SNSD-a (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18,19, 20, 21). Riječ je, u najvećem broju slučajeva, o člancima s neutralnim tonom u kojima se prenose izjave kandidata/kinja SNSD-a sa skupova u različitim mjestima u RS.
Tri od ukupno 24 članka za koje ATV navodi da je izvor Srna tiču se saopštenja, izjava i aktivnosti Centralne izborne komisije BiH (1, 2, 3) .
Jedan tekst, za koji ATV navodi da je preuzet sa Srne, iako izvorno potiče s portala InfoSrpska, objavljen je pod naslovom “Mediji: Ko su savjetnici iz sjene Jelene Trivić vidi se iz rukopisa kampanje”. U članku u kom se isključivo kritikuje Trivić navodi se kako “zapadne ambasade 'kroje politiku' opozicionim kandidatima”, za koje se navodi da “sjedaju sa Šmitom i gostuju po federalnim medijima”.
Tekst portala InfoSrpska, ali i Srne i ATV-a, završava se time da “sudeći prema podršci koju dobijaju iz federalnih medija i bošnjačke dijaspore, nije teško zaključiti koga zapadne sile žele na čelu Srpske”.
Dakle, jedini članak koji je ATV u izbornoj rubrici prenio iz drugih medija, a koji tematizira opoziciju izrazito je negativno nastrojen ka akterki članka.
Podsjetimo, Ministarstvo finansija SAD-a je u januaru 2020. godine ATV klasifikovalo kao jednu od kompanija kojoj su uvedene sankcije, navodeći da je ovaj medij u privatnom vlasništvu kompanije koja je blisko povezana s Miloradom Dodikom.
Analiza sadržaja rubrike “Izbori 2022” na portalu ATV pokazuje da je ovaj medij prvih deset dana predizborne kampanje prilikom izvještavanja favorizovao upravo SNSD. Od 40 objavljenih članaka, 34 je o SNSD-u i napisani su u neutralnom tonu, dok su svega tri posvećena opoziciji, te su sva tri kritički i negativno nastrojena ka njima.
Kada je riječ o člancima koje ATV preuzima sa Srne, pri odabiru članaka također je vidljivo favoriziranje SNSD-a, budući da samo jedan članak od svih prenesenih s ove agencije tematizira opoziciju, iako je Srna objavljivala i druge članke, koje ATV nije odlučio prenijeti.
Jedan od najslikovitijih primjera jeste izvještavanje o samom početku predizborne kampanje. SNSD-ova konvencija dobila je pažnju i prostor u osam izvještaja, dok je o početku kampanje svih drugih stranaka objavljen svega jedan, i to kritički i negativan članak.
(Mladen Lakić, Emir Zulejhić, Raskrinkavanje.ba)
Šta ATV prenosi, a šta ne prenosi sa Srne?
Kada je riječ o vijestima koje ATV preuzima sa agencije Srna, za istaći je da na web stranici ove agencije postoji rubrika “Izbori 2022” koja u trenutku pisanja analize broji nešto više od 100 tekstova koji se odnose na predizborne aktivnosti različitih partija iz Republike Srpske.
Upadljivo je da ATV sa Srne preuzima gotovo isključivo vijesti koje se odnose na SNSD. Primjera radi, 2.9.2022, kada je počela predizborna kampanja, ATV je pet vijesti preuzeo sa Srne i sve su vezi s aktivnostima koje je ta stranka imala prvog dana kampanje. (1, 2, 3, 4, 5). Poređenja radi, o aktivnostima opozicionih partija u RS Srna je 2.9.2022. objavila ukupno četiri vijesti (1, 2, 3, 4,) koje se odnose na početak predizborne kampanje. ATV nije preuzeo nijednu.
U narednom periodu Raskrinkavanje će analizirati i izvještavanje Srne i Radio-televizije Republike Srpske (RTRS) kao dva javna medija u RS u predizbornoj kampanji.