Foto: Ilustracija, Raskrinkavanje.ba
Na području Bosne i Hercegovine nekoliko je mjeseci bila aktivna aplikacija eMagnetix, piramidalna prevara koja je obećavala brzu zaradu “klikanjem” na online oglase. Prevareni/e korisnici/e su firmi prvo morali/e uplatiti depozit koji se kretao od nekoliko stotina do nekoliko hiljada konvertibilnih maraka. Od uplaćenog iznosa zavisilo je koliko vremena mogu provesti “klikajući” na oglase, to jest koliko će profita moći napraviti na svojoj “investiciji” kroz rad na aplikaciji. Dodatnu zaradu, rečeno im je, mogli/e su ostvariti regrutujući nove “članove/ice”.
Većina njih je, umjesto obećane zarade, ostala bez novca kada se šema urušila, a aplikacija prestala da radi.
Slične prevare nedavno su razotkrivene u zemljama regiona. Uprkos tome, eMagnetix je brzo postao popularan u BiH i privukao veliki broj ljudi uz pomoć intenzivne promocije na društvenim mrežama.
Regrutovanje na društvenim mrežama: “Nije prevara”
Aplikacija eMagnetix bila je u vlasništvu firme Magnetix Software Tech, registrovane u Brčkom. Nalazila se na dvjema domenama (1, 2) na kojima su prikazivani navodni oglasi online trgovina kao što su eBay, AliExpress, Otto, ShopDirect, Zalando, Marks&Spencer i John Lewis. Njena glavna online stranica bila je Easy Magnetix, koju više nije moguće otvoriti. Na stranici je, na engleskom jeziku, pisalo da se radi o “cloud platformi koja se bavi digitalnim marketingom”, osnovanoj 2020. godine, koja je “dio kompanije Adobe”.
Raskrinkavanje je kontaktiralo Adobe i druge kompanije za koje se tvrdilo da sarađuju s eMagnetixom i čiji su se oglasi navodno prikazivali na aplikaciji eMagnetix. Odgovore smo dobili od kompanija John Lewis, Marks and Spencer, Otto i Adobe. Iz sve četiri kompanije potvrdili su da nikada nisu sarađivali s eMagnetixom, odnosno firmom Magnetix Software Tech.
Intenzivna promocija aplikacije na društvenim mrežama počela je u junu 2023. Objave su brzo privukle prve “članove/ice”, koji/e su povjerovali/e da će zaraditi novac “klikajući” oglase na eBay i drugim platformama za online prodaju.
Foto: Screenshot jedne od platformi eMagnetixa
U Facebook grupi eMagnetix redovno su objavljivane informacije o aktivnostima te dobrodošlice onima koji/e su se priključili/e “poslu”. Kada je prevara razotkrivena, grupa je prvo pauzirana, a zatim i obrisana. Prije brisanja, grupa je brojala preko 500 članova/ica. Aplikacija se promovisala i u drugim Facebook grupama, na profilima i stranicama (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7), na kojima često nije bilo javno dostupnih objava i koje su brzo nestajale s Facebooka.
Na Instagramu je također postojalo više naloga za promociju eMagnetixa, od kojih su neki bili gotovo sasvim neaktivni nakon što su kreirani (1, 2, 3). Neki su obrisani (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7), no značajan broj bio je i dalje dostupan u vrijeme objave ove analize (1, 2, 3, 4, 5, 6).
eMagnetix se promovisao i na TikToku (1, 2, 3, 4, 5). Najaktivniji je bio profil easymagnetixbih, koji je u međuvremenu obrisan. Ovaj nalog pratilo je skoro 1.000 ljudi i na njemu su u julu i augustu objavljeni snimci navodnog otvaranja prostorija eMagnetixa u Laktašima i dokazi o izvršenim uplatama.
Na YouTube kanalima također je promovisana piramidalna šema (1, 2). Na jednom od njih objavljeno je nekoliko promotivnih snimaka u kojima se navodi da je eMagnetix “cloud platforma koja se bavi digitalnim marketingom”, da sarađuje sa stranicama za online trgovinu poput eBaya, da je osnovan 2020. godine i da je dio kompanije Adobe (1, 2, 3).
U objavama se posebna pažnja posvećivala tome da se korisnici/e uvjere da se ne radi o prevari. Na različitim profilima objavljivane su, tako, potvrde o registraciji firme Magnetix Software Tech u Brčkom i registraciji firme Easy Magnetix Software Tech u američkoj saveznoj državi Colorado, potvrde o isplaćenim zaradama, već spomenuti snimci otvaranja poslovnih prostorija te tvrdnje da eMagnetix posluje “pod pokroviteljstvom” kompanije Adobe. Iluzija o legitimnom poslu održavana je do samog kraja, kada je 31. augusta objavljeno da se kompanija povlači s bosanskohercegovačkog tržišta “zbog glasina koje se o njoj šire”. U objavi se referisalo na osobu koja je još u julu na svom Facebook profilu postavila objavu s objašnjenjem da je riječ o prevari. Tvrdilo se da ju je za to platila “konkurentska firma”.
Kako je funkcionisao rad u fiktivnoj firmi?
Aplikacija je radila na dvjema domenama koje više nisu dostupne (1, 2). Formular za registraciju zahtijevao je telefonski broj, “captcha kod” i šifru. Na aplikaciji su se radili “zadaci” koji podrazumijevaju “klikanje” na oglase s eBaya, AliExpressa, Ottoa, ShopDirecta, Zalanda, Marks & Spencera i Johna Lewisa. Posao je predstavljen kao servis kojim kompanije “optimiziraju podatke o prodaji svojih proizvoda”. Interna komunikacija vršila se putem Telegram kanala.
Svaki zadatak nosio je sa sobom određenu zaradu po “kliku”, a pristup zadacima ovisio je od “levela” (nivoa) na kojem se nalazio/la korisnik/ca.
Nivo na kojem se korisnik/ca nalazio/la zavisio je od vrijednosti depozita koji je uplatio/la eMagnetixu. Početni nivo (P1) nije zahtijevao uplatu, ali na njemu se moglo ostati samo dva dana i izvršiti do deset “zadataka” dnevno za 0,40 KM po zadatku. Za najviši nivo (M4) bilo je potrebno uplatiti 3.500 KM, i on je “garantovao” 40 dnevnih zadataka, od kojih je svaki nosio zaradu od 4 KM.
Korisnici/e su ohrabrivani/e da regrutuju nove članove/ice i formiraju svoj tim od barem deset osoba koje su dostigle minimalno nivo M1. Za to je, pored zarade od obavljanja zadataka, bila predviđena fiksna mjesečna plata od 300 KM, to jest, procenat od zarade novih članova/ica koje su regrutovali/e. Minimalan iznos za isplatu bio je 10 KM, od čega je firma uzimala proviziju od 6%. “Fiksna plata” rasla je veličinom tima.
Korisnicima/ama je obećavana i određena provizija svaki put kada se neko novi “uloguje” na aplikaciju preko telefonskog broja koji mu je dao neko od postojećih korisnika/ca.
Kako u svom članku piše Detektor, za uplaćenih 150 KM tvrdilo se da je garantovana dnevna zarada 6 KM, dok se za uplaćenih 500 KM “garantovala” zarada od 24 KM dnevno za samo nekoliko minuta “klikanja” na reklame. Članovima/cama je obećano da će depozit biti vraćen za nekoliko mjeseci, a da će im zaradu isplaćivati kao “humanitarnu pomoć”, čime se izbjegava plaćanje poreza. Obećane nagrade za uvođenje novih “radnika/ca” potakle su mnoge da izgrade “timove” koji su imali i po nekoliko stotina ljudi:
Uvođenje novih članova posebno se nagrađivalo. Članovi su imali procent od dnevne zarade onih koje su uveli. Svako ko uvede u posao deset novih članova postajao je vođa tima, a kompanija mu je garantovala mjesečnu platu od 300 maraka. Plata od 1.500 maraka bila je obećana supervizorima koji unutar svog tima razviju pet vođa timova.
U zavisnosti od veličine tima, vođe su mogle dobiti dodatne nagrade: tostere, telefone, laptope. Najprimamljivija nagrada je bio Mercedes džip vrijedan 180.000 maraka. Za ovu nagradu trebalo je skupiti 1.000 članova.
To nije bilo sve. Za godinu rada u eMagnetix-u članovima je obećano da će od „Ministarstva kadrova“ dobiti trinaestu platu, a uloženi depozit biće im vraćen nakon nekoliko mjeseci.
Foto: “Objašnjenje” jednog od fiktivnih načina zarade na eMagnetixu
Prema procjeni Detektora, na hiljade građana/ki ovom su prevarom oštećene za preko milion konvertibilnih maraka. Neka od njihovih svjedočanstava čitajte u Detektorovoj priči.
Ko je stajao iza cijele priče?
Stranica Easy Magnetix nalazila se na domeni emibuy.com i nije sadržavala nikakve podatke o adresi ni vlasništvu dok je bila aktivna. Opcija “Join us” (“Pridružite nam se”) vodila je do WhatsApp kontakta i Telegram naloga pod imenom Trista Nancy. Na opciji “Become cooperative merchant” (“Postanite kooperantski trgovac”) nalazio se link na stranicu Adobe Experience Cloud, koja zaista pripada kompaniji Adobe.
Opcija “Become our work user” (“Postanite naš radni korisnik”) vodila je na domenu emios.cc, koja je nudila više detalja na našem jeziku. Na ovoj domeni dolazilo se do same aplikacije, a u iste svrhe korištena je i domena em188.com.
Foto: Screenshot stranice Easy Magnetix
Domena emibuy.com registrovana je anonimno, preko kompanije za prodaju domena Gname.Com Pte. Ltd (arhivirano). Podaci servisa Domaintools govore da je prvi put registrovana 2011. godine, a registracija je obnovljena 4. 5. 2023. Kao država registranta navedena je Srbija (RS). Domene emios i em188 također su registrovane anonimno.
Internet-arhiva Wayback Machine je tokom godina više puta arhivirala ove domene. Na arhiviranim “snimcima” domene emibuy može se vidjeti da se na njoj dugo nalazila stranica za online prodaju na kineskom jeziku (1, 2, 3), zatim je neko vrijeme bila neaktivna, a stranica Easy Magnetix na njoj se nalazi najkasnije od maja 2023. Domena em188.com registrovana je još 2006. godine, kada se na njoj nalazio forum na kineskom jeziku posvećen online zaradi. Od tada je promijenila nekoliko vlasnika (arhivirano). Domena emios.cc je novija, registrovana 4. maja 2023. godine (arhivirano).
Aplikacija eMagnetix bila je vlasništvo kompanije Magnetix Software Tech, registrovane u maju ove godine u Brčkom. Poslovanje se, kako su utvrdili/e novinari/ke Detektora, odvijalo i preko firme Najko, s čijih se računa isplaćivala zarada. Vlasnik obje firme je mađarski državljanin Peter Tamas Kasza. Magnetix Software Tech, na čiji su račun članovi/ice uplaćivali/e depozite, osnovao je u maju 2023. godine, dok je drugu firmu kupio od prodavača kofera Junchenga Hea na pijaci Arizona.
Prema saznanjima novinara/ki Detektora, Kasza je bio u Brčkom najmanje dva puta ove godine, a firme je registrovao i u Slovačkoj i Austriji te ima i privatni obrt u Rimu. Austrijski mediji ljetos su izvještavali o istrazi Kaszine firme zbog prevare. Javni servis ORF prenio je upozorenje policije na prevaru firme Nice Tech, koja je, u šemi sličnoj eMagnetixu, uzela oko milion eura od 300 žrtava, koje su uplatile između 600 i 15.000 eura po osobi.
U registru kompanija u Brčkom upisana je Kaszina adresa u Budimpešti. Novinari/ke su ga pronašli/e na toj adresi, ali nisu mogli/e dobiti komentar. Detalje o poslovanju firmi povezanih s eMagnetixom i o njihovom vlasniku čitajte u Detektorovoj priči ovdje.
Primjeri iz regije
Tokom prošle godine u zemljama regije djelovalo je više ovakvih aplikacija, koje su koristile vrlo sličan “biznis model”. Prevarenim korisnicima/ama obećavale bi zaradu, da bi, nakon otprilike šest mjeseci, aplikacije i njihovi/e vlasnici/e nestali/e s “depozitima” koje su uplatile hiljade ljudi.
U Srbiji se prošle godine pojavila platforma naziva Kangaroo Treasure, koja je u Agenciji za privredne registre Srbije bila registrovana od aprila 2022. godine kao “trgovina na malo posredstvom pošte ili preko interneta”. Kao zakonski zastupnik naveden je direktor Libo Liu, državljanin Narodne Republike Kine. Firma je registrovana sa 100 dinara (oko 1,6 KM) početnog kapitala, s 0 zaposlenih i bez poslovnih prihoda. U vrijeme pisanja ove analize kompanija se i dalje vodila kao aktivno privredno društvo u privrednom registru.
Prema članku portala Nova iz oktobra 2022. godine, od korisnika/ca aplikacije tražilo se da uplate depozit od minimalno 2.000 dinara, koji bi im se u teoriji vraćao kroz izvršavanje zadataka u aplikaciji, odnosno pisanje pozitivnih recenzija za proizvode s AliExpressa, Amazona i sličnih platformi. Korisnicima/ama je rečeno da od visine depozita zavisi i visina zarade po zadatku, baš kao i u slučaju aplikacije eMagnetix. Članovi/ice su bili/e ohrabreni/e da regrutiraju nove članove/ice, uz obećanje procenta zarade od svakog novog člana/ice. Nakon tri mjeseca, pod izgovorom izbjegavanja povećanja poreza, otvorena je nova firma, registrovana na ime Likun Li, na koju je “prebačen” izmišljeni posao. Platforma je funkcionisala sve do kraja augusta, kada je nestala s novcem korisnika/ca.
Aplikacija Kangaroo Treasure je, prema pisanju medija, oštetila oko 100.000 građana/ki Srbije za iznos viši od miliona eura. Broj ljudi koji su izgubili novac u ovakvim piramidalnim šemama vjerovatno je i veći kada mu se dodaju žrtve drugih sličnih prevara, među kojima su aplikacija Hello Future, registrovana u julu 2022, te Opensoil i Neumann Wallet. U Crnoj Gori je tokom 2022. za sličnu prevaru korištena aplikacija Cheil Worldwide, o kojoj nema podataka u Centralnom registru privrednih subjekata Crne Gore.
Prema pisanju medija, veliki broj ovakvih prevara pokreću kineski/e državljani/ke kako u regiji, tako i šire. Jedan od razloga za to mogla bi biti izuzetno velika rasprostranjenost piramidalnih prevara, i online i offline, u samoj Kini (1, 2).
Indijski portal The Print prošle je godine pisao o nekoliko online prevara koje su pokrenuli/e kineski/e državljani/ke u Indiji između 2020. i 2022. godine. Kreatori aplikacija regrutuju lokalne stanovnike/ce putem društvenih mreža i preko njih otvaraju bankovne račune i registruju lažne firme, a zatim regrutuju korisnike/ce aplikacija koji/e ulažu novac uz obećanje brze i velike zarade. Nakon nekog vremena, aplikacije nestaju i novac s bankovnih računa se povlači.
The Times of India u članku od 17. 8. 2023. godine pisao je o privođenju devet osoba povezanih s jednom takvom online prevarom čiji je kreator kineski državljanin Woo Uyanbe, za kojeg se procjenjuje da je zaradio oko 188 miliona američkih dolara na aplikaciji Dani Data.
U Bangladešu su na sličan način djelovale, a potom i nestale, aplikacije MTFE i E-movieplan. Osnivač piramidalne prevare pod nazivom CryptoShares iz Zimbabvea 2021. godine nestao je s više od pet miliona dolara u depozitima.
Primjeri online piramidalnih prevara su, dakle, brojni i rasprostranjeni širom svijeta. No, one se ne tretiraju isto u različitim pravnim sistemima.
Šta su piramidalne prevare i kako ih prepoznati?
Piramidalna prevara definiše se kao “prevarni biznis model koji nastoji prenijeti prihode od regrutovanih članova organizatorima prevare, obećavajući isplate članovima za regrutaciju novih učesnika”. Ona počinje tako što jedna osoba ili manja grupa ljudi potencijalnim članovima/icama nudi zaradu za sudjelovanje u nekom poslu. U rijetkim slučajevima oni prodaju i određeni proizvod, ali je naglasak, kao i najveći dio zarade, na regrutaciji. Sudionici na početku uplaćuju određenu sumu novca kako bi mogli učestvovati, a veliki dio tog novca odlazi organizatorima. Da bi zaradili novac, sudionici regrutuju nove članove/ice.
Naziv “piramidalna prevara” dolazi od strukture zarade i regrutacije koja izgleda kao piramida – s osnivačima na vrhu i najnovijim članovima/icama na dnu. Kako u članku od 23. 5. 2023. godine objašnjava Forbes, neke od glavnih karakteristika piramidalne prevare su: očekivanje od članova/ica da odmah ulože novac u “biznis”, veći naglasak na regrutovanju novih članova/ica nego na prodavanju proizvoda i veća zarada od regrutovanja novih članova/ica nego od prodavanja proizvoda.
Postoji više vrsta piramidalnih prevara, od kojih neke opstaju i decenijama. MLM (eng. multi-level marketing) kompanije mogli bismo opisati kao biznise koji se nalaze na granici između piramidalne prevare i legitimnog poslovanja. MLM kompanije mogu biti piramidalne prevare ukoliko je naglasak na regrutovanju novih članova/ica, a ne na prodaji proizvoda. Ipak, ako većina prihoda kompanije dolazi iz prodaje proizvoda i usluga, a ne iz regrutacije, onda se mogu smatrati legitimnim biznisom. Recimo, američka Federalna komisija za trgovinu MLM kompanije smatra legalnim poslom ako minimalno 70% zarade dolazi od prodaje proizvoda ili usluga osobama koje nisu članovi/ice, odnosno distributeri ili zaposlenici/e kompanije, navodi Forbes u članku iz maja ove godine.
Prevare koje podrazumijevaju nestanak kreatora određene aplikacije, kompanije ili projekta nakon što skupe novac ulagača nazivaju se “rug pull” prevare (eng. “Izvlačenje tepiha”). Najčešće se dešavaju na tržištu kriptovalutama, iako nisu ograničene isključivo na njega.
Najpoznatija i najveća prevara ove vrste bila je OneCoin, koju su 2014. započeli Ruja Ignatova, njemačka državljanka porijeklom iz Bugarske, i Karlo Sebastian Greenwood. Ignatova i Greenwood podsticali su ljude da investiraju u njihovu kompaniju OneCoin, odnosno da kupuju OneCoin pakete kriptovaluta. Kompanija je koristila multilevel marketing strategiju, gdje ulagači dobivaju procenat od svakog novog člana/ice kojeg/u regrutuju. Kriptovaluta, pak, nije imala nikakvu stvarnu vrijednost. Prevarom je kompanija “zaradila” oko četiri milijarde američkih dolara, a Ignatova je nestala 2017. nakon što je protiv nje podignuta optužnica. Trenutno je na FBI-ovoj listi najtraženijih kriminalaca/ki.
Ponzijeva šema prevara je koja je potencijalnim ulagačima inicijalno predstavljena kao prilika za investiranje s visokim povratom sredstava, odnosno velikom zaradom. Zapravo se prvobitnim ulagačima novac “vraća” od investicija novih ulagača. I u Ponzijevoj šemi i u klasičnoj piramidalnoj prevari model se uruši u trenutku kada se broj novih članova/ica poveća do mjere da osnivač više ne može da ih isplati, odnosno kada više nema dovoljnog broja novih članova/ica koji/e se mogu regrutovati. Upravo zbog toga su sve piramidalne prevare osuđene na propast.
Online verzije piramidalnih prevara poput eMagnetixa sadrže tipične elemente poput traženja novca od “ulagača” i regrutovanja novih članova/ica kako bi se ostvarila dodatna zarada, koji bi morali biti dovoljno upozorenje da se ne nasjeda na obećanja o brzoj i lakoj zaradi.
Piramidalne prevare ilegalne su u mnogim zemljama.
Koliko zakon štiti od piramidalnih prevara?
U zakonima o trgovini BiH (FBiH, RS, Brčko distrikt) piramidalna trgovina se ne spominje. Prevare su u BiH regulisane krivičnim zakonima, a kazne se kreću od šest mjeseci do pet godina zatvora.
Ko s ciljem da sebi ili drugom pribavi protupravnu imovinsku korist dovede koga lažnim prikazivanjem ili prikrivanjem činjenica u zabludu ili ga održava u zabludi i time ga navede da na štetu svoje ili tuđe imovine što učini ili ne učini, kaznit će se kaznom zatvora do tri godine. (Krivični zakon FBiH)
Ko u namjeri da sebi ili drugome pribavi protivpravnu imovinsku korist dovede neko lice lažnim prikazivanjem ili prikrivanjem činjenica u zabludu ili ga održava u zabludi i time navede da to lice na štetu svoje ili tuđe imovine nešto učini ili ne učini, kazniće se kaznom zatvora od šest mjeseci do tri godine. (Krivični zakonik RS)
Ko kao zastupnik ili predstavnik pravnog lica, s ciljem pribavljanja protivpravne imovinske koristi tom ili drugom pravnom licu, upotrebom nenaplativih akceptnih naloga, čekova za koje zna da nemaju pokriće ili na drugi način, dovede nekoga u zabludu ili ga održava u zabludi i time ga navede da na štetu svoje ili tuđe imovine što učini ili ne učini, kaznit će se kaznom zatvora od šest mjeseci do pet godina. (Krivični zakon Brčko distrikta)
U Srbiji je članom 43. Zakona o trgovini izričito zabranjena piramidalna trgovina, koja se definiše kao trgovina “kojom se kupcima omogućava kupovina robe ili usluge isključivo od lica uključenih u lanac ili mrežu preprodaje robe ili usluga (članovi mreže), i to kada prodavac uslovljava kupovinu: 1) obavezom plaćanja članarine ili druge naknade organizatoru mreže ili drugom članu mreže; 2) obavezom kupovine iste ili druge robe u količini ili vrednosti za koje prodavac zna ili mora znati da su nerazumno visoke; 3) obavezom nalaženja drugih lica koja će se baviti preprodajom robe iz ponude prodavca, ako je pravo na nagradu za nalaženje tih lica uslovljeno prethodnim plaćanjem ili davanjem posebne naknade prodavcu".
Druge piramidalne prevare se ne spominju u Zakonu u Srbiji. U odgovoru za Raskrinkavanje iz Posebnog javnog tužilaštva za visokotehnološki kriminal u Beogradu naglasili su da je ovo krivično djelo regulisano članom 208. Krivičnog zakonika:.
“Navedeno krivično delo podrazumeva da neko lice prevarnom namerom pribavi sebi ili drugome protivpravnu imovinsku korist, na taj način što dovede neko lice u zabludu ili ga održava u zabludi tako da oštećeni učini ili ne učini nešto na štetu svoje ili tuđe imovine. Obzirom na to da u konkretnom slučaju postoji veliki broj oštećenih, iznos štete (protivpravne imovinske koristi za osumnjičeno lice) koja je pretrpljena iznosi preko 1.500.000,00 dinara, te je jasno da se u konkretnom slučaju radi o kvalifikovanom obliku krivičnog dela Prevara iz člana 208. stav 4 Krivičnog zakonika za koje je predviđena kazna zatvora u rasponu od 2 do 10 godina kao i kumulativno novčana kazna.”
Prema podacima do kojih je došao Detektor, za prevaru putem aplikacije eMagnetix prijave je u BiH podnijelo “blizu 70 osoba, koje potražuju više od 160.000 maraka. Ovu prevaru za sada ispituju Tužilaštvo BiH te tužilaštva u Sarajevu, Brčkom i Zenici.”
Iz Policije Brčko distrikta BiH (BD BiH) za Raskrinkavanje je navedeno da je u periodu između 31. augusta i 7. septembra zaprimljeno više prijava u vezi s prevarom kompanije Magnetix Software Tech doo.
Prijavitelji su se izjasnili da su isti pristupili internet platformi “Magnetix Sotware Tech” na način da su izvršili uplatu novčanih sredstava u različitim iznosima (u zavisnosti od paketa uplata je bila od 100 do 1.500 konvertibilnih maraka kao depozit”. Takođe, od strane drugih policijskih tijela izvršeno je zaprimanje prijava o navedenom mjestu njihove nadležnosti.
Policija Brčko distrikta BiH o svemu je obavijestila Tužilaštvo Brčko distrikta BiH, koje je preduzelo mjere i radnje iz svoje nadležnosti, te je od strane istog upućen prijedlog Osnovnom sudu Brčko distrikta BiH za izdavanje Naredbe banci za dostavu podataka i obustavi izvršenja finansijskih transakcija bankovnog računa, gdje je vršena uplata depozita zbog postojanja osnova sumnje o počinjenju krivičnog djela “Prevara” iz člana 288. Krivičnog zakona Brčko distrikta BiH.
Tužilaštvo Brčko distrikta BiH, kako navode iz Policije BD, izdalo je i naredbu za sprovođenje istrażnih radnji u saradnji s drugim policijskim tijelima u i van Bosne i Hercegovine.
Iz Tužilaštva Bosne i Hercegovine rečeno nam je da je predmet u slučaju eMagnetix “otvoren u septembru 2023. godine i nalazi se u predistražnoj fazi, te zbog rane i osjetljive faze postupka, Tužilaštvo BiH ne može u ovom trenutku dati detaljnije informacije za javnost”.
Posebnom javnom tužilaštvu za visokotehnološki kriminal u Beogradu također smo se obratili pitanjem o istrazi prevare Kangaroo Treasure. Iz ove institucije za Raskrinkavanje su naveli da su odmah po prijemu prvih prijava 6. oktobra 2022. podnijeli zahtjeve MUP-u RS, SBPOK-u i Službi za suzbijanje visokotehnološkog kriminala za prikupljanje potrebnih obavještenja radi provjere navoda iz prijava.
Posebno tužilaštvo za visokotehnološki kriminal u Beogradu je od početka 2022. godine do danas formiralo ukupno 744 predmeta vezana za ovu vrstu prevara.
Sudskog epiloga u slučaju Kangaroo Treasure još uvijek nema.
(Alena Beširević, Marija Manojlović, Maida Salkanović, Nerma Šehović za Raskrinkavanje.ba)