Na Facebook stranici Vjera Narod Domovina, 4.2.2022. objavljen je screenshot koji prikazuje fotografiju džamije sa tekstom na francuskom jeziku. Ispod je ispisan sljedeći tekst:
Vjerovali ili ne, na mjestu današnje Skupštine u Beogradu nekada se nalazila Batal džamija, najljepša i najveća građevina u Srbiji, kako su je opisivali putopisci tog doba.
Batal džamiju izgradio je imućni beogradski nazor Ejnehan-beg 1585. godine i nazvao je svojim imenom pod kojim je bila poznata sve do 1789. godine.
Iz samog screenshota nije jasno da li prikazuje članak nekog portala ili nešto drugo. Prevod teksta ispisanog na fotografiji na francuskom jeziku glasi:
ISTOČNA KAMPANJA 1914-15-1916
Opšti pogled na BEOGRAD
(Glavni grad Srbije)
Istu su priču uz ovu fotografiju od tada podijelile desetine profila i neke Facebook stranice.
Šta fotografija prikazuje?
Viralna fotografija uz istu priču o beogradskoj džamiji kruži internetom već nekoliko godina. Najranija takva objava je sa Facebook profila Ismet Iso Fočaković od 31.1.2018.
Ova fotografija je, uz implikacije da prikazuje Beograd, prema trenutno javnim podacima, prvi put objavljena u formi medijskog izvještaja na portalu Sandžak Press 1.2.2018. Od tada su brojne stranice i profili na društvenim mrežama objavljivali priče o beogradskoj Batal džamiji, opremljene navedenom fotografijom.
Kako piše Mirjana Roter-Blagojević u knjizi “Gradovi u evoluciji”, Batal džamija, prvobitno poznata kao Ejnehan-begova džamija, jeste postojala u Beogradu i nalazila se na mjestu današnje skupštine:
“Sve džamije su bile uništene, ostala je samo Bajrakli džamija (koja danas postoji u Gospodar Jevremovoj) i Batal džamija (koja je kasnije uništena - današnje područje zgrade Narodne skupštine).”
Džamija sa fotografije, međutim, nije beogradska Batal džamija. Prema bazi podataka Fine Art America, ova fotografija prikazuje džamiju u glavnom gradu Egipta oko 1875. godine i djelo je fotografa Felixa Bonfillsa.
Prema članku na stranici 011info, “beogradska Aja Sofija” dosta se razlikovala od fotografije koja kruži internetom. Članak donosi crtež beogradske džamije koji je nacrtao Konstantin Jovanović, arhitekta zgrade Narodne skupštine. Prema članku, džamija je uništena 1869. ili 1878. godine.
Iako ne postoje eksplicitne tvrdnje u kojima se to navodi, navedenim objavama se implicira da priložena fotografija džamije prikazuje nekadašnju beogradsku Batal džamiju. Sve objave o toj džamiji, opremljene pogrešnom fotografijom, dobijaju ocjenu manipulisanje činjenicama.
(Raskrinkavanje.ba)
