Foto: Freepik
Portal Alternativna televizija je 15. januara 2024. godine objavio članak s naslovom o istraživanju “novog soja virusa” koji ima stopostotnu smrtnost.
Smrtnost 100 odsto: Naučnici istražuju novi soj virusa
Nakon što je Kovid odnio brojne živote širom svijeta, Kina sada navodno eksperimentiše s novim virusom sličnim Kovidu koji ima stopu smrtnosti od 100 odsto.
Navodi se da su naučnici eksperimentisali miševima i da su u laboratoriji napravili “svoju verziju korona virusa” koji uzrokuje stopostotnu stopu smrtnosti kod miševa.
Istraživači koji su izvodili eksperimente na miševima, napravili su u laboratoriji svoju verziju "korona virusa" iz ljuskavog mravojeda, za kojeg se tvrdilo da je povezan s prenosom korona virusa i ima 100-odstotnu smrtnost kod miševa.
(...)
Rezultati ukazuju na potencijalne opasnosti i rizik od prelijevanja virusa na ljude. U eksperimentima na miševima korištena je laboratorijski izrađena verzija korona virusa iz ljuskavog mravojeda, nazvana "GX_P2B".
U članku se opisuju simptomi koje su miševi imali tokom eksperimenta, poput bijelih očiju, gubitka težine i tromosti. Navodi se da se virus u miševima proširio na oči, mozak i pluća i da su sva četiri miša na kojima su rađeni eksperimenti uginula nakon nekoliko dana.
Članke o istraživanju u Kini objavilo je desetine medija. Osim Alternativne televizije, tvrdnje da su kineski naučnici “stvorili” novi virus, da je 100% smrtonosan ili da ubija sve miševe objavilo je 16 portala (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16).
U članku portala Jutarnji, objavljenom 17. januara 2024. godine, navodi se da su kineski naučnici “stvorili virus sličan koroni” koji je 100% smrtonosan za humanizirane miševe.
Kineski znanstvenici eksperimentirali su s mutiranim sojem koronavirusa koji se ispostavio kao 100 posto smrtonosan kod ‘humaniziranih‘ miševa - unatoč zabrinutosti da bi takvo istraživanje moglo izazvati još jednu pandemiju.
Ista tvrdnja objavljena je i u članku Slobodne Bosne također 17. januara.
Portali 24 sedam i Republika objavili su članke 16. i 17. januara u kojima se navodi da su kineski naučnici stvorili novi soj Covid-19.
Naučnici „stvaraju“ soj kovida koji napada mozak i ima stopu ubijanja od 100%, simptomi - bele oči i umor: "Rizik da se prelije na ljude"
Portali N1 i Telegraf su 17. januara objavili članke (1, 2) s tvrdnjom da su kineski naučnici otkrili mutirani soj Covid-19 ili da eksperimentišu njim.
Tvrdnje da su kineski naučnici stvorili “novi kovid” koji je 100% smrtonosan za miševe dijelile su se i na Facebooku (1, 2).
Šta su činjenice?
Izvor članka Alternativne televizije i prenošenja u kojem se tvrdi da su kineski naučnici stvorili novi virus koji je 100% smrtonosan tekst je portala Firstpost koji je objavljen 15. januara 2023. godine. Za neke od ostalih članaka izvor je bio tekst New York Posta koji je objavljen 17. januara 2024. godine.
Suprotno tvrdnjama koje se nalaze u većini analiziranih članaka, kineski naučnici nisu stvorili “novi koronavirus” ili novi soj Covid-19. U preprint verziji studije (prije recenzije), deset naučnika iz Pekinga i Nanjinga u Kini objavili su rezultate testiranja virusa iz porodice koronavirusa na laboratorijskim miševima. Ova verzija studije objavljena je 4. januara 2024. godine. Kako navodi PolitiFact u članku objavljenom 26. januara 2024. godine, istraživači su radili s drugačijim tipom koronavirusa naziva GX_P2V, tačnije s kloniranim virusom. U studiji je navedeno da je ova vrsta koronavirusa otkrivena kod pangolina 2017. godine, prije otkrića virusa SARS-CoV-2 i pandemije Covid-19 u 2020. godini.
Klon tog koronavirusa jeste usmrtio sva četiri miša koja su mu bila izložena u kineskom istraživanju, međutim, istraživači tvrde da ovo ne znači da bi bio smrtonosan za ljude, kako je naveo i fact-checking portal Verify u članku objavljenom 1. februara 2024. godine.
Dakle, kineski naučnici proveli su studiju u kojoj su klonirali jedan od koronavirusa, ali ne soj Covid-19. Ovaj virus sličan je virusu SARS-CoV-2 koji uzrokuje Covid-19, ali koronavirusi su velika porodica respiratornih virusa i uzrokuju simptome i bolest kod ljudi i životinja. Kako PolitiFact navodi u svojoj analizi, stručnjaci kažu da GX_P2V nije soj ili mutacija Covid-19, iako jeste sličan.
“Humanizirani” miševi često se koriste za istraživanje ljudskih bolesti. Najčešće im je umetnuto nešto ljudsko. U slučaju kineskog istraživanja, miševi su genetski modifikovani da izraze ACE2, protein, koji je na površini mnogih tipova ćelija. Virus SARS-CoV-2 koristi ga kako bi ušao u ljudske ćelije.
Za PolitiFact je govorio i Lihua Song, profesor na Univerzitetu hemijskih tehnologija u Pekingu, koji je bio uključen u studiju. On je izjavio da je istraživanje prvobitno bilo namijenjeno da testira imunološko reagovanje miševa na virus, a ne da imitira ljudsku infekciju.
Tačno je da su sva četiri miša koja su bila izložena virusu uginula nakon osam dana. Studija pretpostavlja da je došlo do jake infekcije mozga. Ljudski mozak i mozak miša obično imaju niži nivo ACE2 proteina, kako je naveo profesor Song. Međutim, ovi humanizirani miševi imali su visok nivo ACE2 proteina u mozgu i plućnom tkivu, što je izazvalo veću izloženost infekciji.
Zbog ovoga, istraživači su u ažuriranoj studiji, koja je objavljena nekoliko dana kasnije, objasnili da “ne postoji korelacija između infekcije miševa s ljudskim infekcijama.”
Song je također naveo:
Ažurirana studija pokazala je da bi GX_P2V virus mogao odrediti da li vakcine i lijekovi mogu efikasno zaštititi protiv Covid-19 i njegovih budućih varijanti. Naprimjer, istraživači mogu vakcinisati humanizirane miševe protiv Covid-19 i onda ih inficirati GX_P2V kako bi procijenili da li bi vakcina protiv Covid-19 mogla zaštititi i protiv drugih koronavirusa.
Dakle, miševi koji su bili inficirani virusom uginuli su tokom istraživanja, ali to ne znači da bi virus imao isti efekat u ljudskoj populaciji. U pitanju su četiri humanizirana miša, dakle, nije utvrđeno da je virus 100% smrtonosan za miševe, kako je to navedeno u nekoliko članaka. Istraživači su klonirali i testirali verziju koronavirusa GX_P2V, koji je otkriven 2017. godine. Nisu napravili novi virus niti novi soj Covid-19, iako je GX_P2V sličan virusu SARS-CoV-2 i pripada istoj porodici virusa.
Shodno navedenim činjenicama, prve objave tvrdnje da su kineski naučnici “stvorili novi koronavirus” ili novi soj Covid-19, kao i da su otkrili ili eksperimentišu novim Covid-19, ocjenjujemo kao lažnu vijest. Istu ocjenu dajemo i prvoj objavi tvrdnje da je ovaj virus 100% smrtonosan. Ostalim prenošenjima ovih tvrdnji dajemo ocjenu prenošenje lažnih vijesti.
Tvrdnju da je virus s kojim su radili kineski naučnici 100% smrtonosan za miševe ocjenjujemo kao dezinformaciju, a tvrdnju da je 100% smrtonosan za humanizirane miševe kao manipulisanje činjenicama.
Napomena:
16.4.2024: Portali Srbija danas, Alo, Slobodna Bosna i Nova.rs su ispravili netačne tvrdnje iz članaka, pa je člancima dodana i ocjena ispravljeno.
17.4.2024: Portali Blic, N1 i Pink su ispravili netačne tvrdnje iz članaka, pa je člancima dodana i ocjena ispravljeno.
18.4.2024: Portali Republika i Telegraf.rs su ispravili netačne tvrdnje iz članaka, pa je člancima dodana i ocjena ispravljeno.
31.5.2024: Portal 24 sedam je ispravio netačne tvrdnje iz članka, pa je članku dodana i ocjena ispravljeno.
(Raskrinkavanje.ba)