Na Facebook profilu Azra Pašić II, 1.10.2021. objavljen je status u kojem se navodi da je istraga podataka o smrtnosti u Ujedinjenom Kraljevstvu navodno otkrila da je ove godine došlo do porasta broja umrlih među tinejdžerima za 47% u odnosu na prošlu godinu. Navodi se i kako je do porasta došlo u periodu od kad se vakcine protiv Covid-19 primjenjuju kod tinejdžera.
Istraga zvaničnih podataka britanskih ONS-a i NHS-a otkrila je da je otkad se vakcina protiv Covid-19 počela primjenjivati među tinejdžerima, došlo je do porasta broja umrlih za 47% zbog svih uzroka u toj starosnoj grupi.
U objavi su priloženi i screenshotovi članka sa stranice The Expose, koja je i izvor navedenih tvrdnji. 
Zatim se poredi broj umrlih tinejdžera u periodu od sedmice koja je završila 25.6.2021. do sedmice koja je završila 17.9.2021. Taj broj je, kako se navodi u objavi, iznosio 217, što je porast od 47%.
Službeni podaci Ureda za nacionalnu statistiku (ONS) u izdanju 'Smrti registrirane sedmično u Engleskoj i Walesu' za 2020, pokazuju da se između sedmice koja je završila 26. juna i sedmice koja je završila 18. septembra 2020. dogodilo ukupno 148 smrtnih slučajeva među 15-19-godišnjacima.
Dok izdanje „Smrti registrirane sedmično u Engleskoj i Walesu za 2021. godinu, pokazuje da se između sedmice koja je završila 25. juna 2021. i sedmice koja je završila 17. septembra 2021. ukupno 217 smrtnih slučajeva dogodilo među 15-19-godišnjacima.
Ovo pokazuje da je broj umrlih među tinejdžerima u dobi od 15 i više godina 47% veći od broja umrlih u ovoj starosnoj grupi u istom razdoblju 2020. godine, a porast smrtnosti povećao se upravo u u isto vrijeme kada su tinejdžeri počeli da primaju vakcinu protiv Covid-19.
Iako se ne navodi eksplicitno da je vakcinacija uzrok povećane smrtnosti, navodima da se “porast desio u isto vrijeme kada su tinejdžeri počeli da primaju vakcinu” implicira upravo takav zaključak.
Identične tvrdnje objavljene su i na Facebook profilu Refik Hrvić, 2.10.2021.
Šta su činjenice?
U statusu je priložen i link koji vodi na portal The Expose, na kojem je članak s identičnim tvrdnjama objavljen 30.9.2021. godine. Navodima o porastu broja smrtnih slučajeva među tinejdžerima u Ujedinjenom Kraljevstvu iz ovog članka pisali su FullFact i Associated Press.
U člancima koji su objavljeni 11.10.2021. na FullFactu i 6.10.2021. na Associated Pressu ističe se da je riječ o manipulativnom predstavljanju podataka.
FullFact navodi da su podaci o brojevima umrlih koji se navode u analiziranim objavama tačni, što je i potvrdio Ured za nacionalnu statistiku (Office for National Statistics, ONS). Međutim, njihovo tumačenje je netačno.
Prije svega, ne postoje informacije ni dokazi o tome da su zabilježeni smrtni slučajevi među tinejdžerima u 2021. povezani s vakcinama protiv Covid-19. Dodatno, 2020. godina nije bila “obična” godina te stoga nije dobar primjer za poređenje ovakve statistike. Zbog mjera zatvaranja koje su tada bile na snazi, smanjen je i broj smrtnih slučajeva koji bi se dešavali u vremenu bez tih mjera, kao što su različite nesreće.
FullFact navodi:
(...) :Međutim, iz ONS-a ističu: „Postoje različiti faktori koji su mogli uzrokovati porast smrtnosti u ovoj starosnoj grupi između ljeta 2020. i ljeta 2021. Nema dokaza u podacima o smrtnosti ONS-a, koji ukazuju na povezanost s vakcinama protiv COVID-19.”
Iz ONS-a dodaju da 2020. nije “normalna” godina za upoređivane, jer je tada u ovoj starosnoj grupi bio manji broj smrtnih slučajeva u odnosu uobičajeni broj. Rečeno je da je to bilo očekivano s obzirom na to da su na snazi različita ograničenja zatvaranja (vodeći uzrok smrti adolescenata u Velikoj Britaniji posljedica su nesreća čiji je broj mogao biti smanjen tokom zatvaranja) te je bilo i kašnjenja u istragama mrtvozornika, što je uticalo i na smanjenje registrovanih smrtnih slučajeva. (...)
AFP u svojoj analizi također ističe da je riječ o manjkavoj analizi tačnih podataka. Kako se navodi, The Expose je sajt koji učestalo proteklih mjeseci dijeli različite dezinformacije o Covid-19.
Michael Head s Univerziteta Southampton je za AFP izjavio da u UK ne postoje smrtni slučajevi među tinejdžerima koji se dovode u vezu s vakcinom protiv Covid-19.
“Nema smrtnih slučajeva među tinejdžerima u Velikoj Britaniji za koje se zna da su uzrokovani vakcinama protiv Covid-19”, rekao je dr. Michael Head, viši istraživač na Univerzitetu Southampton.
“Poznato je da su rizici od ozbiljnih štetnih događaja, poput miokarditisa, vrlo mali nakon vakcinacije, ali daleko češći i ozbiljniji nakon infekcije Covid-19.”
U članku je citiran i Glenn Garrett, glasnogovornik ONS-a, koji je istakao da su korišteni tačni podaci, ali da su predstavljeni na manipulativan i pogrešan način. Garret je pojasnio da je najbolji način kojim bi se izbjegli faktori koji variraju od godine do godine korištenje petogodišnjeg poređenja.
(...) Za kontrolu faktora koji se mijenjaju iz godine u godinu bolji pristup je poređenje stope smrtnosti s petogodišnjim prosjekom, prema Garrettu. Upoređujući nedavni petogodišnji prosjek, smrtnost u UK kod muškaraca u dobi od 15 do 19 godina porasla je u 2021. za znatno manji iznos, oko 17%, dok se smrtnost među ženama u dobi od 15 do 19 godina smanjila za 11%.
Shodno navedenim činjenicama, tvrdnju da je u Ujedinjenom Kraljevstvu došlo do povećanja broja umrlih od 47% kod tinejdžera u isto vrijeme kad je počela njihova vakcinacija protiv Covid-19 ocjenjujemo kao manipulisanje činjenicama.
Podaci korišteni u analiziranim objavama jesu tačni, ali je njihova prezentacija, kao i tumačenje, netačna i manipulativna. Insinuacija da smrtni slučajevi imaju veze s vakcinama protiv Covid-19 je netačna, budući da u UK nije zabilježen nijedan smrtni ishod među tinejdžerima zbog vakcine protiv ove bolesti.
(Raskrinkavanje.ba)