Foto: wtmn, Freepik
Na Instagram profilu pepo.politika 17. novembra 2023. godine objavljena je tvrdnja da je Ruska Federacija od početka invazije na Ukrajinu zaradila 550 milijardi eura od prodaje fosilnih goriva:
Rusija je od prodaje nafte i gasa zaradila 550 milijardi evra.
Takve podatke objavio je Centar za istraživanje energije i čistog vazduha.
EU ostaje najveći uvoznik ruskih energenata. Glavni kupci su Nemačka (28 milijardi evra), Holandija (18 milijardi evra) i Italija (17 milijardi evra).
Nakon EU na listi najvećih kupaca je Kina, koja je potrošila više od 143 milijarde evra. Osim toga, Ruska Federacija izvozi energente u Indiju, Tursku i Južnu Koreju.
Ova objava prikupila je preko 5.200 “lajkova” na Instagramu. Identična objava podijeljena je i na Facebook profilu istog naziva, dok smo slične objave pronašli na drugim Facebook profilima (1, 2) te na društvenoj mreži X (1, 2).
Šta su činjenice?
Na stranici Russia Fossil Tracker, koju je pokrenuo Centar za istraživanje energije i čistog zraka (CREA), vrši se praćenje prihoda koje je Ruska Federacija ostvarila od izvoza fosilnih goriva (uglja, nafte i plina) nakon početka invazije na Ukrajinu 24. februara 2022. godine. Metodologija praćenja nalazi se na ovom linku.
U arhiviranoj verziji ove stranice od 16.11.2023. godine, dakle dan prije nego što je “vijest” objavljena na Instagram profilu pepo.politika, bio je naveden podatak o procjeni prihoda Ruske Federacije od izvoza fosilnih goriva u iznosu 536 milijardi eura.
Prema našim procjenama, Rusija je od početka rata od izvoza fosilnih goriva ostvarila 536 milijardi eura prihoda. Zemlje Evropske unije kupile su [goriva] za više od 179 milijardi eura.
Na stranici je navedeno da je riječ o prihodima od prodaje fosilnih goriva. Prihod se ostvaruje prodajom proizvoda ili usluge. Da bi se izračunali zarada ili profit, od prihoda je potrebno oduzeti troškove (ili rashode) koji su povezani s proizvodnjom. Prema tome, zarada od prodaje ruskih fosilnih goriva morala bi biti manja od onoga što je navedeno.
Prema grafikonu koji je objavljen na stranici, može se vidjeti da je EU najveći kupac ruskih fosilnih goriva u cijelom periodu od početka invazije na Ukrajinu.
Slika: Podaci od 16. novembra. Izvor: CREA
U objavi na Instagram profilu pepo.politika navedeno je da “EU ostaje najveći uvoznik ruskih energenata”, no ta je tvrdnja manipulativna bez podatka o tome u kojoj je mjeri kupovina ruskih fosilnih goriva na području Evropske unije smanjena u periodu od početka invazije u Ukrajinu.
Naime, dok je uvoz fosilnih goriva iz Ruske Federacije u Kinu, Indiju i Tursku tokom trajanja rata ostao manje-više nepromijenjen, zemlje Evropske unije u značajnoj su mjeri smanjile kupovinu uglja, nafte i gasa iz Ruske Federacije.
Trend pada kupovine ruskih fosilnih goriva u Evropskoj uniji, prema ovim podacima, prisutan je od marta 2022. godine, dok je u oktobru ove godine bio u nivou Turske (do 100 miliona eura dnevno).
Slika: Podaci od 16. novembra. Izvor: CREA
Prema tome, tačno je da je EU potrošila najviše novca na kupovinu ruskog gasa, nafte i uglja ako se posmatra period of februara 2022. do oktobra 2023. godine. Međutim, manipulativno je reći da EU ostaje najveći uvoznik ruskih energenata, s obzirom na to da je u posljednjih godinu dana značajno smanjila uvoz fosilnih goriva iz Rusije.
Naime, Kina i Indija su od početka 2023. godine potrošile najviše novca na uvoz ruskih fosilnih goriva, a Evropska unija je, prema podacima CREA-e, na trećem mjestu.
Slika: Podaci od 16. novembra. Izvor: CREA
Prema ovim podacima, Evropska unija je ukupno od početka invazije potrošila najviše novca na rusku naftu, gas i ugalj, no danas ovaj blok nije najveći uvoznik ruskih energenata.
Pepo politika je naziv naloga na društvenim mrežama Facebook, Instagram, YouTube, TikTok, X te kanala na Telegramu, na kojima se objavljuju sadržaji iz domena globalne i regionalne politike, s izraženim proruskim tonom. Detaljnije o Pepo politici čitajte u analizi na ovom linku.
Na osnovu navedenog, tvrdnju da je Ruska Federacija od prodaje nafte i gasa zaradila 550 milijardi eura od početka rata u Ukrajini ocjenjujemo kao manipulisanje činjenicama, budući da podaci govore o prihodima. Istu ocjenu dajemo i tvrdnji da EU ostaje najveći uvoznik ruskih energenata, budući da procjene iz ove godine pokazuju da to nije slučaj.
(Raskrinkavanje.ba)