Na Facebook profilu Marija Stojaković je 4.12.2021. godine objavljen videosnimak titlovan na naš jezik, uz tvrdnju da su Britanci otkrili omikron soj SARS-CoV-2 virusa prvo u Evropi:
BRITANCI OTKRILI NOVI SOJ IZ JUŽNE AFRIKE PRVO U EVROPI
U snimku govori neimenovani muškarac, koji komentariše prijateljičinu zabrinutost zbog širenja omikron varijante virusa SARS-CoV-2 u Južnoj Africi i govori da se u toj zemlji ne dešava zapravo ništa.
Reci cu cam tacno sta se desava u Juznoj Africi. Nista.
Danasnje brojke ukupnih novih infekcija u Juznoj Africi je NULA. Brojke novih infekcija u Engleskoj je 46.000. Imaju 46.000 novih infekcija a mi imamo NULA novih infekcija
Tokom ovog “vloga”, muškarac dvaput kaže da su novu varijantu virusa SARS-CoV-2 u Južnoj Africi otkrili Britanci, uz ironično izgovorenu tvrdnju da je riječ o “najgorem soju od svih sojeva”.
Britanci su otkrili novi soj u Juznoj Africi. Naravno, to je najgori soj od svih sojeva
U jednom dijelu “vloga”, muškarac govori da će “britansko otkrivanje novog soja u Africi” imati, odnosno da već ima, posljedice na turističku sezonu u Južnoj Africi. S obzirom na to da tvrdi da je broj infekcija u Južnoj Africi nula, on implicira da je priča o omikronu u toj zemlji pokrenuta da bi se Južna Afrika stavila na (turističku) crvenu listu:
I tako Juzna Afrika nece imati turisticku sezonu kompanije i zivoti ce ponovo da se unistavaju. Meni su gosti vec poceli da otkazuju za Bozic i svoja putovanja, da sada moraju ranije da se vrate za Spaniju jer se plase da nece moci da se vrate avionom, zato sto su Britanci otkrili novi soj u Africi.
U isto vreme, mi ovde nemamo novu infekciju, i dobro nam ide hvala na pitanju.
Tako da, hajde da stavimo Juznu Afriku na crvenu listu.
Identičan videosnimak ostvario je i značajan broj interakcija u objavi od 5.12. na profilu Marko Kraljevic - treci.
⛔⛔⛔
.......DIREKTNO iz JUŽNE AFRIKE....‼
‼ ČOVEK kaže da tamo OMIKRONA NEMA - NULA slučajeva.....‼
MEDIJI su VIRUS, mediji su ZLO.....‼
....isključite TV.......uključite MOZAK........
...........
budite TV drugima....
........
Šta su činjenice?
Muškarac u videu govori u kontekstu širenja omikron varijante virusa SARS-CoV-2, koja je otkrivena u Južnoj Africi i prijavljena Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji (SZO) 24. novembra 2021.
Iako on ne navodi datum za koji tvrdi da je u ovoj državi broj infekcija bio nula (kaže “današnje brojke”), s obzirom na to da su informacije o novoj varijanti bile poznate tek krajem novembra, dan na koji se ovo odnosi bio je u zadnjoj sedmici novembra ili u prvih par dana decembra.
Činjenica je da je u Južnoj Africi u periodu od septembra ove godine primjetna tendencija pada broja zaraženih.
Slika: Dnevni broj zaraženih u Južnoj Africi/Izvor: NICD
Međutim, iako su u navedenom periodu dnevni brojevi novih slučajeva bili znatno niži nego u ljetnom periodu, nije zabilježen slučaj da je u jednom danu broj zaraženih bio nula, naročito ne u posljednjoj sedmici novembra. Najniži broj novih slučajeva od početka novembra zabilježen je 7.11. i iznosio je 93.
Za period od 1.11-11.12/Izvor: NICD
Iz navedenog se može vidjeti da je u posljednjoj sedmici novembra već zabilježen porast broja dnevnih infekcija u odnosu na početak mjeseca.
Nije sasvim jasno na šta tačno muškarac u snimku misli pod tvrdnjom da su Britanci otkrili omikron u Južnoj Africi. Novu varijantu virusa u toj zemlji otkrili su naučnici/e okupljeni/e u tim kojeg predvodi Tulio de Oliveira, direktor Centra za epidemijski odgovor i inovacije na Univerzitetu Stellenbosch iz Južne Afrike, piše magazin The New Yorker.
Muškarac u videosnimku implicira da je (i dalje nejasno) “britansko otkrivanje nove varijante u Africi” zavjera kako bi se uništila turistička sezona u ovoj zemlji, s obzirom na otkazivanja posjeta za predstojeće božićne blagdane. Za postojanje “zavjere” nisu ponuđeni nikakvi validni argumenti.
Osim toga, tvrdnja iz opisa u Facebook objavi Marije Stojaković da su Britanci otkrili “novi soj iz Južne Afrike prvo u Evropi” također nije tačna. Ponovo, novu varijantu su prvo otkrili/e naučnici/e u Južnoj Africi, iako je u naknadnim analizama uzoraka uzetih nekoliko dana prije 24. novembra, kada je Južna Afrika prijavila omikron Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji, zaključeno da je varijanta vjerovatno kružila neprimijećena u Evropi (u Nizozemskoj).
Međutim, prema SZO-u, najraniji uzorak sa ovom varijantom uzet je 9. novembra, puno prije nego su uzorci sa omikronom uzeti u Nizozemskoj.
Shodno navedenom, tvrdnje muškarca iz videosnimka da je broj novih infekcija u Južnoj Africi bio nula, te tvrdnje iz objave sa profila Marija Stojaković da su Britanci otkrili novi soj “iz Južne Afrike” prvo u Evropi, dajemo ocjenu lažna vijest.
Kasnije objave ovih tvrdnji dobijaju ocjenu prenošenje lažnih vijesti.
Zbog nepotkrijepljenih implikacija da će turistička sezona u Africi biti uništena jer su “Britanci otkrili novi soj u Africi” dok je istovremeno broj novih infekcija u toj zemlji navodno “nula”, objave videosnimka dobijaju i ocjenu teorija zavjere.
(Raskrinkavanje.ba)