Foto: Raskrinkavanje.ba
Na portalu Večernje novosti, 27. septembra 2024. godine objavljen je članak pod sljedećim naslovom:
„KANDIDAT ZA MLADIĆEVO“ CIK izrekla kaznu od 20.000 KM zbog uniforme VRS!
U članku se navodi da je Centralna izborna komisija Bosne i Hercegovine (CIK BiH) izrekla novčanu kaznu od 20.000 KM kandidatu Partije demokratskog progresa (PDP) za načelnika Kalinovika Vladi Sladoju zbog govora mržnje. Članak gotovo identičnog sadržaja objavljen je na još nekoliko portala u BiH i regionu, ali se ni u jednom od njih u naslovu ne navodi da je CIK izrekao kaznu Sladoju zbog “uniforme VRS” (1, 2, 3).
Šta su činjenice?
Vlade Sladoje kandidat je Partije demokratskog progresa (PDP) za načelnika Opštine Kalinovik. Sladoje je svoju kampanju započeo 6. septembra 2024. godine objavljivanjem izbornog plakata na kojem je prikazan u vojnoj uniformi, uz opis u kojem “proglašava mobilizaciju” i “vanredno stanje” na teritoriji opštine Kalinovik.
Foto: Screenshot
Sladoje je u Facebook objavi 11. septembra napisao da je “mobilizacija u toku i odziv odličan”, te dodao svojevrsni slogan “za krst časni i slobodu Kalinovika. MLADICEVO”.
U prethodnim mjesecima, u njegovim objavama afirmativno je predstavljan ravnogorski četnički pokret, a prema članku Detektora objavljenom 27. septembra 2024, sebe je nazivao “ravnogorskim majorom”.
Centralna izborna komisija BiH je na 70. sjednici održanoj 27. septembra 2024. godine zbog ovih objava na društvenim mrežama donijela odluku kojom je Sladoje kažnjen s 20.000 KM, a PDP s 3.000 KM zbog govora mržnje (snimak sjednice ovdje, arhiva ovdje).
U 53. minuti sjednice navodi se sljedeće:
Kandidat ove političke partije [PDP], dakle, Vlade Sladoje, objavio je fotografiju, dakle predizborni plakat u vojnoj uniformi i porukama i pozivima na mobilizaciju, aludirajući na glasanje za Lokalne izbore 2024. godine. Imamo tu označavanje opštine Kalinovik, gdje je kandidat, sa “Mladićevo”, dakle, direktna asocijacija na Ratka Mladića, ratnog komandanta VRS-a, koji je osuđen u Haagu za ratne zločine. Dakle, cijeneći vokabular koji je korišćen u ovim fotografijama, predizbornim skupovima i koje asocijacije može probuditi kod dobrog dijela stanovništva ove države, služba smatra, a cijeneći sve okolnosti i dosadašnje angažovanje PDP-a i njihovu… da nije bilo ratne retorike u ovom smislu, nego da je ovo sad kandidat ovako koristio, da je potrebno da se donese odluka da se politički subjekt Partija demokratskog progresa sa samo 3.000 KM, a da se Vlade Sladoje, kandidat političkog subjekta PDP, zbog ovakvih objava i korišćenja govora mržnje kazni novčanom kaznom u iznosu od 20.000 konvertibilnih maraka.
Većina ovih informacija, suprotno onome što je navedeno u naslovu, navodi se i u tekstu objavljenom na Večernjim novostima.
Prema članu 7.3, stavu (1), tački 7 Izbornog zakona Bosne i Hercegovine, kandidatima/kinjama nije dozvoljeno “koristiti se govorom mržnje, i/ili objaviti ili upotrebiti slike, simbole, audio i video zapise, SMS poruke, internet komunikacije, društvene mreže i mobilne aplikacije ili druge materijale koji mogu tako djelovati”. CIK BiH Sladoja i PDP kaznio je zbog kršenja ovih odredbi.
Sladoje se za plakat slikao u uniformi, ali nije u pitanju uniforma Vojske Republike Srpske (niti su iz CIK-a tvrdili da jeste), već uniforma oficira Kraljevine Jugoslavije koju su u Drugom svjetskom ratu nosili i pripadnici Jugoslovenske vojske u otadžbini, odnosno pripadnici ravnogorskog pokreta. U svakom slučaju, kažnjen je, ne samo zbog vojne uniforme na predizbornom plakatu već zbog govora mržnje i veličanja presuđenog ratnog zločinca na društvenim mrežama. Shodno činjenicama, naslov u kojem se tvrdi da ga je CIK kaznio zbog “uniforme VRS”, objavljen na portalu Večernje novosti, ocjenjujemo kao manipulisanje činjenicama i klikbejt.
(Raskrinkavanje.ba)