Foto: Raskrinkavanje.ba
Na Telegramu je 26. novembra 2024. godine objavljen snimak mase ljudi koji gradskim ulicama nose zastave i pale baklje. U opisu objave navodi se sljedeće:
Varšava danas,
protiv predsednika Tuska i protiv rata sa Rusijom. Ništa u
evropskim medijima.
Totalna blokada A.P.
Slika: Telegram
Snimak se s identičnim tvrdnjama dijelio i na društvenoj mreži X , YouTubeu i Facebooku (1, 2, 3, 4.
U nekim Facebook objavama izostavljeno je da su mediji ignorisali događaj, a u nekima i da se desio “danas”.
U objavi na Facebook stranici Protiv Novog Svetskog Poretka snimak je podijeljen uz opis “Varšava protesti .Marš nezavisnosti. Varšava 11. novembar 2024”.
Isti snimak je ranije, 14. novembra, objavljen na Facebooku uz tvrdnje da je “protest” na snimku organizovan zbog “migranata i ljevičarske vlasti”.
Danas protest VARSAVA POLJSKA PROTIV MIGRANATA I LJEVICARSKE VLASTI
Šta su činjenice?
Snimak koji se dijeli na društvenim mrežama nastao je 11. novembra 2023. godine tokom obilježavanja Dana nezavisnosti Poljske i prikazuje marš koji ovim povodom organiziraju desničarske grupe. Na snimku je ispisan tag “hektikhektor”. Video smo pronašli na X i Tik Tok nalozima korisnika s ovim imenom, gdje je objavljen 11. novembra 2023. godine. Snimak prati opis na engleskom jeziku: “MARŠ POVODOM DANA NEZAVISNOSTI POLJSKE DANAS!!!! Snimak dronom! Nevjerojatne scene stotina hiljada koji su izašli na ulice slaviti Poljsku!!!!”
U hashtagovima se pominje Varšava.
Slika: X.com
Dakle, snimak je nastao 11. novembra prošle godine, a ne u novembru ove godine, kako se tvrdi u analiziranim objavama.
Poljska 11. novembra proslavlja Dan nacionalne nezavisnosti. Tog datuma 1918. godine ova država vratila je nezavisnost nakon 123 godine.
Marševe povodom Dana nezavisnosti organizuje poljska desnica. Suprotno tvrdnjama u objavama, ovaj događaj je redovno ispraćen u evropskim i svjetskim medijima. O maršu iz 2023, između ostalih, izvijestili su njemački DW, francuski Radio LFM i američka agencija AP.
DW u svom članku navodi da je “desetine hiljada nacionalista marširalo u Varšavi” povodom obilježavanja Dana nezavisnosti Poljske te da je događaj održan pod sloganom “Poljska još nije izgubljena”. AP navodi da se u Poljskoj povodom praznika održavaju brojni događaji, ali da je marš u fokusu javnosti zbog ranijih ksenofobičnih slogana i nasilja. Opisujući dešavanja tog dana, ova agencija navodi da su i fudbalski navijači bili prisutni na skupu te da su neki nosili transparente s krajnje desničarskim sloganima:
Jedna grupa donijela je zastave EU i LGBTQ+ da ih gaze, a jedna zastava duginih boja je spaljena. No, učestvovale su i mnoge porodice, a nije bilo hapšenja.
Jedna od poruka organizatora prošlogodišnjeg skupa bila je otpor EU.
U nekim objavama s društvenih mreža iz ove godine navodi se da su Poljaci na ulicama “protiv predsjednika Tuska i rata sa Rusijom”. Donald Tusk trenutno nije predsjednik Poljske, a to nije bio ni u novembru 2023. godine. Predsjednik Poljske je Andrzej Duda od 2015. godine. Donald Tusk je trenutno na funkciji premijera Poljske, na koju je izabran u decembru prošle godine, dakle, mjesec nakon što je održan marš. Tusk nikada nije bio poljski predsjednik.
Marš povodom Dana nezavisnosti u Varšavi održan je i ove godine i o njemu su takođe izvijestili evropski mediji. Reuters u svom članku navodi da su desetine hiljada Poljaka, uključujući i vođe nacionalističke opozicije, učestovale u maršu. Isti izvor navodi kako su na skupu nošeni transparenti protiv EU i Ukrajine.
Hiljade ljudi nosile su u ponedjeljak crveno-bijele poljske zastave, dok su neki skandirali “Bijela Evropa bratskih naroda!” ili “Stop Evropskoj uniji!”, ili su nosili transparente “Stop masovnim migracijama” ili “Stop pretvaranju Poljske u Ukrajinu”.
Kako je izvijestila stranica Notes from Poland, na skupu su viđeni transparenti protiv premijera Donalda Tuska i njegove vlade te antievropske poruke. Skup je protekao bez većih incidenta.
Dakle, snimak iz analiziranih objava nije nastao ove godine. Snimljen je 2023. godine i prikazuje marš koji su povodom Dana nezavisnosti organizovale desničarske grupe. Ovi skupovi se organiziraju svake godine, a prošlogodišnji nije bio, kako bi se to moglo zaključiti iz objava, protest koji je ciljano organizovan protiv “Tuska i rata sa Rusijom”, odnosno “migranata i ljevičarske vlasti”.
Održavanje marša povodom Dana nezavisnosti redovno je vijest u evropskim medijima. Tako je bilo i 2023. godine, kada je nastao snimak koji se dijeli na društvenim mrežama. Tvrdnje da mediji ignorišu ove skupove zapravo se oslanjaju na narativ prema kojem mediji ciljano ne izvještavaju o različitim protestima i drugim vidovima “otpora” establišmentu širom svijeta.
Shodno navedenom, prvu objavu iz novembra 2024. u kojoj se tvrdi da snimak prikazuje protest protiv “predsjednika Tuska i rata sa Rusijom” koji je održan “danas” ocjenjujemo kao lažnu vijest. Istu ocjenu dobija i tvrdnja da je na snimku “današnji“ protest u Varšavi protiv migranata i ljevičarske vlasti.
Tvrdnja da snimak prikazuje Marš nezavisnosti 11. novembra 2024. dobija ocjenu dezinformacija.
(Raskrinkavanje.ba)