Na YouTube kanalu Lučić inserti, 10.5.2021. godine objavljen je videosnimak u kojem poznati teoretičar zavjere Dejan Lučić govori o vakcinaciji protiv bolesti Covid-19. Snimak je objavljen uz opis:
VAS NIKO NE VOLI VI STE POTROSNA ROBA !! NA VAMA TREBA DA SE ZARADI !! EVO KAKO !!! (Dejan Lucic)
Videosnimak traje skoro minut i u njemu Lučić najave o imunizaciji trećom dozom vakcine protiv Covid-19 objašnjava navodima o “doktorima koji su pravili vakcine” i njihovom interesu da ostvare profit.
Doktori koji su pravili vakcine su rekli vakcinacija i revakcinacija to je dovoljno a onda su ustanovili poslije velikog broja eksperimenata da oni koji su primili dve vakcine, dve boce, opet umiru, pa su rešili da vam dodaju i treću. Ko vam garantuje da neće kroz šest meseci reći još dve, pa još dve, pa još dve. Bićete bockani ko hekleraj, ne razmišljate ni očemu, srljate, ne raspitujete se, ne pitate ljude koji znaju nešto o medicini. Ne zaboravite, na televiziji se ne pojavljuju oni koji znaju, pojavljuju se oni koji treba da vas ubede da uradite ono što će neko zaraditi na vama. Zapamtite, vas niko ne voli, čak i kad vam daju pare. Vi ste potrošna roba, zapamtite.
Ovaj snimak objavljen je 17.5.2021. na Facebook profilu Kraljevic Marko III, te 21.7. na profilu Hudo Suada Bajrektarevic.
Šta su činjenice?
Dejan Lučić je autor nekoliko “zavjeroloških” knjiga i čest gost televizija i YouTube kanala na kojima se promovišu ovakvi narativi. Nekim njegovim tvrdnjama bavile su se i regionalne fact-checking platforme (1, 2).
Videosnimak u kojem iznosi navode o imunizaciji trećom dozom vakcine protiv Covid-19 objavljen je na YouTube kanalu Lucić inserti, gdje je moguće pronaći i druge videozapise njegovih obraćanja.
Lučić u ovom snimku tvrdi da je poslije “velikog broja eksperimenata” utvrđeno da ljudi umiru od Covid-19 i nakon dvije primljene doze vakcine, pri čemu nije jasno na kakve eksperimente misli, niti nudi izvor za ovu tvrdnju. Dostupne informacije, pak, ukazuju na to da su, nakon početka imunizacije protiv ove bolesti, skoro sve osobe s teškom kliničkom slikom prouzrokovanom infekcijom Covid-19, ili smrtnim ishodom, ustvari, bile nevakcinisane.
Vakcine protiv Covid-19 su uz mjere fizičke distance ključni instrument za suzbijanje pandemije i pokazale su visok nivo efikasnosti u izbjegavanju smrtnih ishoda i težih kliničkih slika bolesti. Smrtni slučajevi od Covid-19 dešavaju se i nakon dvije doze vakcine koje pominje Lučić, no oni su vrlo rijetki. AP u članku objavljenom 29.6, u kojem su analizirani podaci američkih Centara za kontrolu i prevenciju bolesti, navodi da su gotovo svi smrtni ishodi od Covid-19 u SAD-u zabilježeni u slučajevima u kojima pacijenti nisu bili vakcinisani.
Samo oko 150, od više od 18.000 smrtnih slučajeva od Covid-19 u maju, bilo je kod potpuno vakcinisanih osoba. To znači oko 0,8% ili pet smrtnih slučajeva dnevno u prosjeku.
I podaci za juni, koje je iznio epidemiolog Anthony Fauci, vodeći američki ekspert za zarazne bolesti i savjetnik predsjednika SAD-a za medicinska pitanja, slični su: više od 99% smrtnih slučajeva od Covid-19 u toj zemlji bilo je među nevakcinisanima.
Dostupni podaci iz drugih zemalja takođe ukazuju na niske procente smrtnih slučajeva među onima koji su primili dvije doze vakcine protiv Covid-19 (1, 2, 3).
Lučić tumači najave treće doze vakcine protiv Covid-19 kao dio plana sticanja zarade “doktora koji su pravili vakcine”. Premda je poprilično neprecizno i nejasno, iz njegovog se izlaganja može zaključiti da medicinski radnici i stručnjaci koji se “pojavljuju na televiziji” imaju zadatak da pogrešno ubijede građane da su vakcine potrebne.
Imunizacija trećom dozom vakcina protiv Covid-19 pominje se sve češće nakon pojave delta soja virusa SARS-CoV-2. Prema dostupnim informacijama, efektivnost AstraZeneca i Pfizer vakcina je neznatno umanjena kada je u pitanju infekcija ovim sojem. Ipak, i ranije se govorilo o mogućnosti imunizacije trećom dozom. Kompanija Pfizer je već najavila zahtjev regulatorima za njeno odobrenje, a neke države su počele s davanjem treće doze određenim kategorijama stanovništva (1, 2). Ipak, Svjetska zdravstvena organizacija, Evropska agencija za lijekove i američka Agencija za hranu i lijekove za sada to ne preporučuju.
Američki Centri za kontrolu i prevenciju bolesti su 18. avgusta izdali saopštenje u kojem se navodi da će biti potrebna treća doza kako bi se pojačao imunitet prethodno stvoren imunizacijom i produžilo njegovo trajanje.
Dostupni podaci jasno pokazuju da se zaštita od infekcije SARS-CoV-2 vremenom počinje smanjivati nakon početnih doza vakcinacije, a uz dominaciju delta soja, počinjemo uviđati dokaze o smanjenoj zaštiti od blage i umjerene bolesti. Na osnovu naše najnovije procjene, trenutna zaštita od teških bolesti, hospitalizacije i smrti mogla bi se smanjiti u mjesecima koji su pred nama, posebno među onima koji su pod većim rizikom ili su vakcinisani u ranijim fazama vakcinacije.
Uvođenje treće doze motivisano je pružanjem bolje zaštite od različitih novih sojeva virusa, te jačanjem imuniteta stvorenog tokom vakcinacije, a ne skrivenim planovima “farmakomafije”. Nije, dakle, riječ ni o kakvom nepotrebnom “bockanju”, kako navodi Lučić.
Teorije zavjere o “farmakomafiji” bez utemeljenja u stvarnosti
Tvrdnje koje je Lučić iznio uklapaju se u “repertoar” protivnika vakcinacije, koji zastupaju tezu da iza vakcinacije stoji finansijski interes farmaceutskih kompanija. Domaći teoretičari zavjere često koriste termin “farmakomafija” kako bi označili navodnu spregu farmaceutskih kompanija i medicinskih radnika koji lobiraju za njihove interese.
Jelena Kalinić, biologija i naučna novinarka, na sajtu Vakcine (.ba) piše o različitim dezinformativnim sadržajima koji se tiču vakcina. U tekstu objavljenom 1.10.2021, ona objašnjava da su u oblasti esencijalnih lijekova i vakcina ovakvi tajni sporazumi strogo kažnjivi, a sistem kontrola strog. Slične argumente navodi i molekularni biolog Miloš Babić na svom blogu.
Smrtni slučajevi od Covid-19 nakon primanja dvije doze vakcine protiv ove bolesti su vrlo rijetki. Od ove bolesti uglavnom umiru nevakcinisani. Stoga tvrdnja da ljudi umiru i nakon druge doze vakcine dobija ocjenu manipulisanje činjenicama.
Moguće uvođenje treće doze vakcina protiv Covid-19 motivisano je pružanjem bolje zaštite od novih sojeva virusa, te jačanjem imuniteta već stečenog prvom i drugom dozom vakcine, za koji postoje naznake da vremenom slabi. Lučićevi navodi da je motivacija iza budućih doza ovih vakcina sticanje profita dobijaju ocjenu teorija zavjere.
(Raskrinkavanje.ba)