Viralna fotografija ne prikazuje zarobljavanje izraelskog generala

Foto: Raskrinkavanje.ba

Na društvenim mrežama i u medijima 7. oktobra pojavila se tvrdnja da su pripadnici militantne organizacije Hamas tokom napada koje su tog dana izveli na teritoriju Izraela zarobili izraelskog generala Nimroda Alonija. Ova tvrdnja dijelila se s fotografijom na kojoj se navodno vide pripadnici Hamasa kako sprovode zarobljenog generala. 

Dnevnik(.ba) je 7. oktobra objavio članak o napadima Hamasa u kome se navodi da su se na društvenim mrežama pojavile fotografije “boraca Hamasa” koji su zarobili izraelskog zapovjednika Nimroda Alonija. Članak je opremljen kolažom fotografija na kojima se vidi muškarac kojeg dva lica u maskirnoj uniformi vode ulicom te muškarac sličnog izgleda u vojnoj uniformi ispred izraelske zastave. U naslovu se navodi:

Ubijena najmanje 22 Izraelca, stotine ranjenih, šire se strašne snimke napada na vojnike i civile, zarobljen izraelski zapovjednik

Kolaž, ili njegovi dijelovi, i tvrdnje da je Aloni uhapšen dijelili su se na društvenim mrežama (1, 2, 3, 4). Slične su tvrdnje 7. oktobra objavili brojni drugi domaći i regionalni mediji.

Stranica TOUS LES SERBES À PARIS - SVI SRBI U PARIZU objavila je članak u kome se tvrdi sljedeće:

U međuvremenu, borci Hamasa su zarobili čuvenog izraelskog generala Nimorda Alonija koji je komandant divizije Gaze. 

Viralnu fotografiju objavio je i portal Srbin (.info). Ona je praćena tvrdnjom da je brigadnog generala Nimroda Alonija zarobio Hamas. Portal Face (.ba) je 7. oktobra objavio članak opremljen naslovom “Hamas tvrdi: Zarobili smo generala vojske Izraela”. Iako u članku piše da je Aloni “navodno zarobljen od strane Hamasa”, također se eksplicitno tvrdi da je na fotografiji Aloni nakon hapšenja.

Na društvenim mrežama pojavila se fotografija generala Alonija nakon što je uhvaćen.

Portali Republika i 24 sedam u svojim člancima također na pojedinim mjestima govore o navodnom hapšenju, ali ipak imaju i eksplicitne tvrdnje:

Teroristička grupa je objavila fotografiju komandanta Dubinskog korpusa u majici i donjem vešu koja je, po svemu sudeći, nastala ulici u u gradu Gaza. (24 sedam )

Na internetu se pojavila fotografija komandanta Dubinskog korpusa u majici i donjem vešu koja je, po svemu sudeći, nastala na ulici u gradu Gazi. (Republika)

Ovi mediji navode i da “ukoliko se utvrdi da je ova fotografija autentična, to bi moglo dodatno da izazove bes u Izraelu”.

Red portal je u naslovu svog članka ustvrdio da su “Palestinci uhvatili generala izraelske armije”.  U članku se, pak, navodi da je riječ o tvrdnjama Hamasa te da hapšenje još nisu potvrdile izraelske vlasti.

Eksplicitne tvrdnje da je Nimroda Alonija zarobio Hamas pronašli smo i u članku portala Informer. Ovaj medij navodi da “nije zvanično potvrđeno” da je Hamas zarobio generala Alonija, no da se o tome kao o glavnoj vijesti izvještava u medijima širom sveta.

Izraelski komandant je zarobljen od strane Hamasa, Nimrod Ajoni. Na snimku se, navodno, vidi general sa ostalim zarobljenicima, svi leže vojnom kamionetu. Izvršen je masakr nad vojnicima, uništeni su tenkovi, Izrael je "uhvaćen na spavanju" i izvršili desant.

Nije zvanično potvrđeno da je Hamas zarovio generala Ajonija, ali se o tome kao o glavnoj vesti izveštava u medijima širom sveta.

U članku portala Srbija danas također se nalaze izvjesne ograde od tvrdnji o hapšenju, ali u naslovu je, u kombinaciji s fotografijom, to predstavljeno kao eksplicitna tvrdnja. 

UDARAC ZA TEL AVIV: Krupna izraelska zverka u rukama Hamasa (FOTO)

Pečat je u članku u kome je uživo pratio dešavanja tog dana također naveo da Hamas tvrdi da je zarobljen general izraelske vojske Nimrod Aloni. Ipak, ovaj medij u naslovu ima tvrdnju da je general Izraelskih odbrambenih snaga (IDF) zarobljen:

(UŽIVO) RAT U IZRAELU: Počinje kopnena operacija IDF u pojasu Gaze; Hamas napao i ispalio 5.000 raketa, zarobio generala IDF

Večernji (.hr) i Večernji (.ba) objavili su članke u kojima se navodi:

Hamas je objavio kako su zarobili generala izraelske vojske Nimroda Alonija, bivšeg zapovjednika divizije izraelske vojske u Gazi. Objavili su i fotografiju njegova uhićenja. Tu su informaciju potvrdili i neki lokalni izraelski mediji, no nema službenog komentara ili potvrde iz redova izraelske vojske.

Dakle, članci ovih medija, bez obzira na veće ili manje pokušaje ograde, sadrže tvrdnju da je Nimrod Aloni uhapšen ili da je on na viralnoj fotografiji.

Portal Srbin (.info) u live blogu navodi: “Hamas tvrdi da je zarobljen general izraelske vojske, Nimrod Ajoni”. Isto navode i Novosti. Ovaj portal objavio je i poseban članak u kome se navodi da je, “prema palestinskim izvorima”, zarobljen brigadni general Izraelskih odbrambenih snaga Nimrod Aloni. Novosti pritom u naslovu koriste znak pitanja. Isti članak objavio je Hronograf. 
 

Šta su činjenice?

U jutarnjim satima 7.10.2023. godine palestinska militantna grupa Hamas započela je iznenadni napad na izraelskoj teritoriji iz Pojasa Gaze, koji je rezultirao stotinama poginulih i povrijeđenih. Prilikom napada Hamas je zarobio veliki broj civila i vojnika. Na društvenim mrežama dijeljeni su različiti videosnimci i fotografije zarobljenih ili stradalih. Među njima je fotografija za koju se tvrdilo da prikazuje hapšenje generala Nimroda Alonija (1, 2). 

Ova fotografija našla se u člancima brojnih medija koji su izvijestili o navodnom hapšenju generala Alonija (1, 2). Neki izvori na engleskom jeziku, naveli su da je fotografiju na društvenim mrežama objavio Hamas, odnosno pripadnici Hamasa(1,2).

Na internetu smo pronašli i članke na arapskom jeziku u kojima se navodi da je šef Političkog biroa Hamasa Ismail Hanijeh objavio na društvenoj mreži X da je komandant južnog regiona u izraelskoj vojsci zarobljen tokom napada (1, 2).

Veliki broj inostranih, ali i domaćih medija, u svojim člancima o navodnom hapšenju izraelskog generala objavio je izjavu koju je zamjenik šefa Hamasa Saleh al-Arouri dao za Al Jazeeru, u kojoj on govori da su među zarobljenicima bili i viši oficiri. U članku Al Jazeere ne spominju se ni konkretne brojke ni ime Nimroda Alonija.

Izraelske obrambene snage su istog dana, 7. oktobra, demantovale da je general Nimrod Aloni zarobljen. Sutradan, 8. oktobra, objavljen je i snimak na kome se vidi general na sastanku. O ovome su već pisali inostrani mediji i platforme za provjeru činjenica (1, 2, 3 ).

AP u analizi objavljenoj 10. oktobra navodi:

Aloni,  visokopozicionirani general, nije u rukama Hamasa, prema riječima kontraadmirala Daniela Hagarija, glavnog vojnog portparola IDF-a. Hagari je u subotu rekao novinarima da tvrdnje da je Aloni zarobljen “nisu tačne”.

Aloni se jasno pojavljuje u 10. sekundi u videu na kom najviši zvaničnici IDF-a razgovaraju o posljednjem ratu između Izraela i Hamasa u nedjelju, a koji je objavljen na službenom YouTube kanalu izraelske vojske. Datum koji je bio u nedjelju može se vidjeti na slajdu u pozadini. IDF je također objavio fotografije sa sastanka na društvenoj mreži X, od kojih posljednja pokazuje Alonija krajnje lijevo.

Izraelska vojska potvrdila je za AP da je Aloni čovjek na snimku i fotografiji.

Njemački Correctiv navodi i da je izraelski novinar Yosi Yehoshua 9. oktobra na X nalogu objavio  fotografiju na kojoj je, kako je naveo, general Aloni. U opisu fotografije stoji da se Aloni  pridružuje borbama nakon glasina.

Correctiv navodi da se na fotografiji iz viralnih objava najvjerovatnije nalazi jedan od zarobljenih civila. Ova platforma za provjeru činjenica pronašla je izvještaj izraelskog medija Israel hayom u kome se prenosi priča Izraelke Elle Ben Ami koja je ispričala da joj je otac otet. Članak je opremljen fotografijom identičnom onoj u analiziranim objavama, a u njenom opisu navodi se da prikazuje muškarca po imenu Ohad Ben Ami. 

Ova fotografija se na društvenim mrežama dijelila zajedno s fotografijom koja zaista prikazuje generala Alonija. 

Pojedini mediji na našem govornom području objavili su viralnu fotografiju, no ipak su se  ogradili od tvrdnji koje su je pratile na društvenim mrežama. Slobodna Bosna i Politički(.ba) su u svojim člancima izvijestili da “Hamas tvrdi da je zarobio jednog generala izraelske vojske”, ali njihovi tekstovi ne sadrže formulacije da se na fotografiji nalazi Aloni. S druge strane, ovi članci sadrže informaciju da je Izrael negirao da je jedan generalmajor zarobljen te da je osoba s fotografije general Nimrod Aloni.

Shodno navedenom, prvu objavu tvrdnje da je izraelski general Aloni zarobljen u napadu Hamasa 7. oktobra, odnosno da viralna fotografija prikazuje njegovo hapšenje, ocjenjujemo kao lažnu vijest. Ostale objave u kojima se navedeno tvrdi dobijaju ocjenu prenošenje lažnih vijesti.

Tvrdnja da su Hamas ili palestinski izvori potvrdili da je Aloni zarobljen dobija ocjenu manipulisanje činjenicama.

 (Raskrinkavanje.ba)