Viralni videosnimak Putina koji navija za Srbiju je lažan

Foto: klimkin/Pixabay

Na Instagram nalogu Dnevna doza Beograda objavljen je 20.11.2022. godine videosnimak sa opisom u kojem se tvrdi da ga je napravila fudbalska reprezentacija Rusije u znak podrške reprezentaciji Srbije na Svjetskom fudbalskom prvenstvu.

Reprezentacija Rusije je sprečena da učestvuje na prestižnom takmičenju zbog upliva politike u sport, jer je FIFA odlučila da ih suspenduje . @dnevnadozabeograda1
Oni su napravili video snimak u znak podrške Srbiji
Navijaj za Srbiju – glavna je poruka kratkog spota

Snimak je istog dana objavljen i na Facebook stranicama Dnevna doza Beograda, Beograd Info i 100 hiljada Srba (1, 2, 3). 

Objave na Instagram nalogu Dnevna doza Beograda i na Facebook stranicama su do vremena pisanja ove analize ostvarile ukupno 31.122 interakcije. Videosnimci sa tri Facebook stranice zabilježili su ukupno 59.000 prikaza do vremena pisanja ove analize.

Portal Republika je izvijestio da je “promotivni video” podrške reprezentaciji Srbije iz Rusije viralan na društvenim mrežama, u članku objavljenom 20.11.2022. godine.
 

MOĆNA PODRŠKA "Orlovima" iz RUSIJE! (VIDEO)
(...)
I neće samo Srbi navijati za "Orlove". Fudbalskoj reprezentaciji Rusije nije dozvoljeno da učestvuje na Mundijalu, pa narod u toj zemlji mora da izabere za koga će navijati. I podrška je stigla upravo Srbiji. Promotivni spot postao je viralan na društvenim mrežama, a poznato je da će Vladimir Putin i cela Rusija biti uz našu zemlju.

U članku je objavljen videosnimak sa Instagram naloga Dnevna doza Beograda.

Portal NS Uživo je 24.11.2022. godine također izvijestio o navodnoj podršci iz Rusije.

Putin navija za Srbiju na Svetskom prvenstvu! Snimak na mrežama potvrdio snažnu podršku iz Rusije (VIDEO)
(...)
Naša reprezentacija danas igra prvi meč na Mundijalu, a snažna podrška stigla je iz Rusije. Naime, na snimcima koji kruže društvenim mrežama vidi se predsednik Vladimir Putin koji  podržava Srbiju i poručuje da Rusi navijaju za našu reprezentaciju.

U ovom članku embedovan je link sa YouTube naloga Prosto Putin.

Šta su činjenice?

Autentičnost videosnimka u kojem navodno Putin navija za Srbiju analizirao je naš partnerski portal FakeNews Tragač iz Srbije. U analizi objavljenoj 25.11.2022. godine, FakeNews Tragač navodi da je u pitanju takozvani deepfake snimak.

Izvor snimka je Jutjub kanal „Prosto Putin”, u čijem opisu stoji da je posvećen pitanju šta bi to Putin mogao da radi u slobodno vreme, kao i da je napravljen samo u svrhu zabave i da sve uloge igraju glumci. Uz Jutjub, autori koji stoje iza ovog kanala imaju profil na Telegramu, gde u opisu spornog video-snimka piše: „Uz pomoć dipfejk tehnologije društvene mreže su pokazale za koga navija Vladimir Putin na Svetskom prvenstvu u fudbalu 2022 godine”.

FakeNews Tragač u analizi objašnjava da deepfake videosnimci nastaju zahvaljujući vještačkoj inteligenciji tako što se stvara uvjerljiva kopija nečijeg lica na osnovu baze podataka sa fotografijama osobe i nizom njenih različitih ekspresija.

Dipfejk video nastaje zahvaljujući veštačkoj inteligenciji (1, 2), a njegove najpopularnije forme podrazumevaju oponašanje slavnih osoba. Tehnologija pravi uverljivu „kopiju“ nečijeg lica, a ovaj proces savladava analizom baza podataka u kojima se nalaze fotografije iste osobe sa različitim ekspresijama i s drugačijim položajima glave. Osobe koje su često medijski eksponirane poslužile su za izradu veoma kvalitetnih dipfejkova. To su, među ostalima, Barak Obama, Kim Džong Un, Tom Kruz, Donald Tramp, Volodimir Zelenski…

Dakle, videosnimak Putina koji podržava Srbiju na Svjetskom fudbalskom prvenstvu u Kataru nije autentičan nego je vještački stvoren. 

Takođe je netačno da je ovaj snimak napravljen u znak podrške ruske reprezentacije Srbiji. Napredna Google pretraga na ruskom jeziku ne pokazuje rezultate koji bi dokazali da je u vrijeme objave takve podrške zaista bilo.

No, 24.11.2022. godine, kad je Srbija igrala meč sa Brazilom na SP, na zvaničnom Twitter nalogu ruske fudbalske reprezentacije objavljena je fotografija sa opisom “Srećno na Svjetskom prvenstvu! Vjerujemo u vaš uspjeh braćo”. 

Ovaj vid podrške objavljen je četiri dana nakon navoda u analiziranim objavama sa društvenih mreža i portala.

Dakle, videosnimak Putina koji navija za Srbiju je lažan. U pitanju je deepfake snimak, objavljen na YouTube kanalu koji inače objavljuje takve snimke u vezi sa Putinom. Netačna je i tvrdnja da je snimak napravila reprezentacija Rusije, odnosno da se radi o “promotivnom videu”.

Shodno navedenim činjenicama, objavu sa Instagram naloga Dnevna doza Beograda u kojoj se tvrdi da je snimak napravila reprezentacija Rusije u znak podrške Srbiji ocjenjujemo kao lažnu vijest. 

Istu ocjenu dajemo i tvrdnji da je snimak autentičan, odnosno da je na njemu Vladimir Putin koji “poručuje da Rusi navijaju” za reprezentaciju Srbije, objavljenu u članku portala NS Uživo.

Sve kasnije objave ovih tvrdnji ocjenjujemo kao prenošenje lažne vijesti.

Tvrdnju iz naslova portala Republika “Moćna podrška “Orlovima” iz Rusije”  u promotivnom videu, ocjenjujemo kao lažnu vijest, budući da se ne navodi jasno da snimak dokazuje takvu podršku ali je jasno da se to implicira u članku.

(Raskrinkavanje.ba)