Portal RTS je 17.11.2020 objavio članak u kojem se tvrdi da tečnost za ispiranje usta ubija koronavirus za trideset sekundi.
Članak RTS-a, sa gotovo identičnim naslovom, prenijeli su mnogi drugi portali na našem govornom području. U članku ovog portala se navodi:
“Proizvod koji mnogi koriste za higijenu usta i zuba mogao bi da postane
deo svakodnevice i onih koji to nisu radili do sada jer su laboratorijski testovi pokazali da može da ubije koronavirus za samo 30 sekundi. Slede klinička ispitivanja kako bi se utvrdilo da li je rastvor efikasan za smanjenje količine virusa i kod zaraženih ljudi i kako bi se koristio”.
U članku se dalje kaže:
Prvi rezultati studije Unoverziteta Kardif koja još nije dobila potvrdu iz
naučnih krugova, pokazali su da rastvori za ispiranje usta sa najmanje 0,07 odsto cetilpiridinijum hlorida mogu da se izbore sa koronavirusom, piše Indipendent.
(...)
Rezultati do kojih su došli stručnjaci Univerziteta Kardif još jedna su
potvrda da tečnosti sa cetilpiridinijum hloridom mogu da budu naši saveznici u borbi sa koronavirusom. Naime, u drugoj studiji objavljenoj prošle nedelje naučnici navode da su takvi rastvori efikasni u smanjivanju količine virusa.
Šta su činjenice?
U članku RTS-a se kao izvor navodi britanski Independent, čiji je članak RTS preveo. Također se ispravno navodi da studija Univerziteta u Cardiffu, na koju se poziva Independent, nije prošla uobičajenu praksu naučne recenzije drugih eksperata/ica iz tog područja.
Stručnjaci iz područja infektivnih bolesti ipak upozoravaju kako tečnosti za ispiranje usta nisu “pouzdani” saveznici u sprječavanju zaraze i prijenosa oboljenja COVID-19. Iako alkohol, klorheksidin, hidrogen-peroksid i niz drugih jedinjenja mogu ubiti viruse u kontaktu ili nedugo poslije kontakta, to ne znači da mogu smanjiti rizik od zaraze ili prenošenja virusa, ističe Dr. Graham Snyder, vanredni profesor na Katedri za infektivne bolesti na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Pittsburghu.
Iako bi upotreba vode za ispiranje usta ili neke vrste oralnog ispiranja u teoriji mogla na kraći period smanjiti količinu virusa ili bakterija u ustima, nije moguće sterilizirati ljudska usta, a bilo koji mikrob prisutan otprije će se opet namnožiti za prilično kratko vrijeme. Dr. Snyder kaže:
“Ne možete sterilisati usta. Nikada neće biti potpuno bez patogena. Korištenje ovih sredstava za oralno ispiranje neće bitno zaustaviti proces bolesti. Virus će se nastaviti replicirati”.
Dakle, unutar ljudskog tijela virus se neprestano replicira u gornjim dišnim putevima - u nosu, sinusima, grlu, bronhijalnim cijevima i plućima. Dr. Donald Milton, koji proučava prijenos virusa na Univerzitetu Maryland, kaže:
"[Virus] je i dalje u vašem nosu, u tečnosti na glasnim žicama i u plućnim
disajnim putevima."
Thomas Russo, doktor medicine, te profesor i direktor odjela zaraznih bolesti na Univerzitetu u Buffalu u saveznoj državi New York, u intervjuu za Health.com je izjavio kako nije pretjerano oduševljen nalazima studije, te je istu prokomentarisao:
“Oni samo inaktiviraju RNK u laboratorijskom okruženju, za razliku od stvarnog. (...) Ali, ako ste već zaraženi, taj je voz prošao.”
Proizvođač Listerina, jedne od vodica koja se spominje u studiji, na svojoj je stranici objavio saopštenje, upozoravajući konzumente da proizvod ne služi za dezinfekciju ruku i površina:
“Voda za ispiranje usta Listerine nije testirana na sojeve koronavirusa. Samo neke formulacije vode za ispiranje usta Listerine sadrže alkohol, a i ako je prisutan, to je samo oko 20% alkohola. Voda za usta Listerine nije namijenjena, niti bi bila korisna, kao sredstvo za dezinfekciju ruku ili površinsko sredstvo za dezinfekciju”.
Iako se u studiji Univerziteta u Cardiffu, koja nije prošla proces recenzije, kaže da neke vrste tečnosti za ispiranje usta mogu deaktivirati SARS-CoV-2 u laboratorijskom okruženju, mišljenje medicinskih stručnjaka je da se sredstva za ispiranje usta ne mogu koristiti u svrhu sprečavanja infekcije koronavirusom niti liječenja simptoma koronavirusa.
U članku portala RTS, kao i u ostalim prenošenjima, navodi se da tečnost za ispiranje usta ubija koronavirus za trideset sekundi, ali bez napomene da to ne predstavlja prevenciju zaraze virusom SARS-CoV-2 i da ne pomaže u liječenju bolesti COVID-19. Stoga tvrdnju da su takvi proizvodi “saveznici u borbi protiv koronavirusa” ocjenjujemo kao manipulaciju činjenicama i pseudonauku. Portal Tuzlanski je u međuvremenu uklonio članak i dobija ocjenu demantovano.
(Raskrinkavanje.ba)
