Foto: Freepik
Portal ruskog državnog medija Sputnik na srpskom jeziku objavio je 12. februara 2024. godine članak pod naslovom:
Zapadne farmaceutske kompanije testirale lekove na psihijatrijskim pacijentima i bebama u Marijupolju
U članku se tvrdi da je u podrumu bolnice u “oslobođenom” ukrajinskom gradu Mariupolj pronađena dokumentacija koja “dokazuje” da su zapadne farmaceutske kompanije nekoliko godina provodile medicinske eksperimente na psihijatrijskim pacijentima i bebama, uz saradnju s ukrajinskim zvaničnicima.
U članku, u kojem se povlače paralele između ukrajinskih zvaničnika i nacista, između ostalog se navodi:
Ova dokumenta otkrili su građevinari u podrumu bolnice br. 7 u Marijupolju tokom njene obnove.
Reporter Sputnjika je uspeo da poseti to mesto i upozna se sa dokumentima.
Prema dokumentima, oni su pripadali psihijatrijskom odeljenju bolnice i nastali su u periodu 2008-2016. godine.
Iz rezultata prvobitnog uvida u dokumenta vidi se da su na ljudima testirani lekovi pod brojevima, bez naziva. Preparati su se nalazili u belim kovertama takođe bez naziva, pod brojem GLPG0634-CL-203.
Primarni cilj testiranja bio je da se proceni efikasnost lekova u smislu broja pacijenata, koji su odreagovali na njega prema kriterijumima Američke komore reumatologa (ACR).
Iako se tvrdi da je Sputnik imao uvid u dokumente, oni nisu objavljeni ni u ovom, ni u drugom članku na ovu temu, koji je objavljen istog dana, s navodima o “monstruoznom eksperimentu” nad ruskom djecom. Ove tvrdnje su 12. i 13. februara objavljene i na drugim portalima iz regiona (1, 2, 3), uključujući i portal RT Balkans, koji je također ruski državni medij. Na RT-u je “objašnjeno” da su se na pacijentima psihijatrijskih bolnica i bebama u Mariupolju testirali reumatološki lijekovi zapadnih kompanija.
Sporne dokumente, ili njihove fotografije i snimke, nije bilo moguće pronaći ni u jednom mediju iz našeg regiona. Ipak, ruska novinska agencija RIA Novosti, RT i još neki ruski mediji objavili su snimke u kojima su oni dijelom prikazani (1, 2).
Šta su činjenice?
Mariupolj je grad u jugoistočnoj Ukrajini, na obali Azovskog mora. Nedugo nakon početka ruske invazije na Ukrajinu 2022. godine, Mariupolj se našao pod opsadom ruske vojske. Nakon intenzivnih borbi i tri mjeseca opsade, ruska vojska zauzela je grad u maju 2022. godine. Za vrijeme opsade, prema tvrdnjama ukrajinskih zvaničnika, ubijeno je oko 20.000 civila i uništeno ili oštećeno preko 90% gradske infrastrukture. Grad je još uvijek pod ruskom kontrolom.
Okupatorska administracija već je počela obnovu pojedinih uništenih objekata, promijenili su imena ulica, a u škole uveli ruski obrazovni program koji podrazumijeva predavanje verzije historije u kojoj se negiraju ukrajinski suverenitet i nezavisnost. Televizijski programi koji su nekada bili na ukrajinskom jeziku sada su na ruskom, internet se usmjerava preko ruskih servera, a pristup mnogim ukrajinskim web stranicama je blokiran.
Bolnica 7, u čijem su podrumu pronađeni navodni dokumenti o “eksperimentima”, jedna je od mnogobrojnih zdravstvenih ustanova koje su oštećene ili uništene za vrijeme ruske opsade Mariupolja.
Foto: Oštećene zdravstvene ustanove u Mariupolju/Human Rights Watch
Google pretragama na engleskom i ruskom jeziku nismo uspjeli pronaći nijedan izvor gdje su dokumenti koji “dokazuju” ilegalne medicinske eksperimente nad djecom i pacijentima psihijatrijskog odjela objavljeni u cijelosti. Ipak, snimci koje su objavili ruski mediji, na kojima se vide neki dokumenti, pružili su dovoljno informacija koje mogu opovrgnuti ove tvrdnje. Analizom tih snimaka i dokumenata prikazanih na njima već su se bavili fact-checking portali StopFake, Myth Detector i Insider.
Na snimku koji su objavile RIA Novosti, recimo, vidi se dokument na kojem se nalazi šifra GLPG0634-CL-203, koja se spominje i u Sputnikovom članku.
Foto: Screenshot/RIA Novosti
Jednostavna Google pretraga ove šifre pokazuje da nije riječ ni o kakvom tajnom ili ilegalnom eksperimentu. Naime, riječ je o šifri za kliničko ispitivanje registrovano u Registru kliničkih ispitivanja EU. Ovaj registar sadrži informacije o interventnim kliničkim ispitivanjima lijekova u Evropskoj uniji ili Evropskom ekonomskom prostoru od 2004. godine. Pod šifrom GLPG0634-CL-203 registrovano je kliničko ispitivanje lijeka za reumatoidni artritis. Kako se vidi na web stranici Registra, kliničko ispitivanje počelo je u junu 2013. godine, sponzorisala ga je belgijska kompanija za farmaceutska istraživanja Galapagos NV i u njemu su učestvovali isključivo odrasli, odnosno osobe treće životne dobi. U izvještaju o rezultatima kliničkog istraživanja navodi se da ono nije provedeno samo u Ukrajini, već u nizu zemalja, uključujući i Rusiju. Osim Rusije i Ukrajine, ono je provedeno i u SAD-u, Australiji, Moldaviji, Bugarskoj, Kolumbiji, Njemačkoj, Belgiji i mnogim drugim zemljama. Ukupno je u njemu učestvovalo 599 osoba, od kojih su svi odrasli ljudi. 499 učesnika/ca bilo je u životnoj dobi od 18 do 64 godine, dok je 100 imalo između 65 i 84 godine.
Foto: Screenshot/Registar kliničkih ispitivanja EU
Na snimcima iz ruskih medija pojavljuju se i druge “šifre”: 2012-005026-30, SB4-G31-RA, GLPG0634-CL-204, CXA 30009 i RDEA594-203. Ove šifre također su povezane sa sličnim kliničkim ispitivanjima lijekova za reumatoidni artritis, koja se pod tim šiframa također mogu pronaći u ranije spomenutom registru EU (1, 2, 3, 4) i u kojima nisu učestvovala djeca. 2012-005026-30 je broj za kliničko ispitivanje koje je provedeno od 2013. do 2014. godine u nekoliko zemalja, uključujući i Ukrajinu. SB4-G31-RA je kodni broj sponzora koji je dodijeljen ovom kliničkom ispitivanju, odnosno korejske kompanije Samsung Bioepis. Ispitivanje je imalo za cilj da uporedi efikasnost i sigurnost lijeka SB4 s lijekom Embrel. I u ovoj studiji, kako se navodi u registru, svi učesnici/e ispitivanja bili su odrasli. O njoj je čak objavljen i članak u naučnom časopisu “Anali reumatskih bolesti” 2017. godine.
Foto: Screenshot/Registar kliničkih ispitivanja EU
Dakle, ovi dokumenti nisu dokazi nikakvih “tajnih eksperimenata” nad djecom ili psihijatrijskim pacijentima. Oni su vezani za registrovana i legitimna klinička ispitivanja lijekova za reumatoidni artritis.
Jedini “dokaz” za tvrdnju da su u ispitivanjima učestvovala djeca jeste snimljena lista s imenima neke grupe pacijenata, na kojoj se nalaze i imena neke djece. Ipak, ne postoji nikakav dokaz da je ta lista na bilo koji način povezana s ovim ili bilo kojim drugim kliničkim ispitivanjima. Može predstavljati doslovno bilo šta.
Foto: Screenshot/RT
Štaviše, kombinacija brojeva i slova na početku dokumenta “CD3/CD16+CD56”, uz navođenje procenata za svakog pacijenta, sugeriše nešto sasvim drugo. Naime, riječ je o vrstama takozvanih ćelija ubica (NK ćelije), posebnoj grupi limfocita koje služe za odbranu od virusa i ćelija tumora. Procenti ovih ćelija u uzorku krvi računaju se iz različitih zdravstvenih razloga (1, 2), što ukazuje na to da bi lista mogla biti neka vrsta nalaza.
Tvrdnja o zapadnim medicinskim eksperimentima na ruskoj djeci u Ukrajini dio je ruskog propagandnog narativa o Ukrajini kao poligonu za testiranje zapadnog biološkog oružja. Ovim neutemeljenim narativom, koji se od početka rata koristi kao “izgovor” ili “opravdanje” za rusku invaziju na Ukrajinu, bavili smo u analizi iz februara 2023. godine, koju možete pročitati ispod.
Nuklearno i biološko oružje u Ukrajini: Propaganda i činjenice
Shodno činjenicama, tvrdnju da su zapadne farmaceutske kompanije vršile tajne medicinske eksperimente nad djecom i psihijatrijskim bolesnicima u Mariupolju, odnosno da su pronađeni dokumenti o ovakvim neetičkim medicinskim ispitivanjima, ocjenjujemo kao teoriju zavjere.
Napomena
4.3.2024. Nakon objave ove analize, portal Informer ispravio je svoj članak, zbog čega im dajemo i ocjenu ispravljeno.
(Raskrinkavanje.ba)