Foto: Freepik
Na Facebooku je 14. maja 2025. godine objavljena “najava” navodnog registra imovine koji Evropska unija planira uvesti u 2027. godini.
Planirano od 2027.: EU želi našu imovinu!
EU planira registar bogatstva. U budućnosti, gđa. von der Leyen želi znati imate li kolekciju maraka, veliko bogatstvo, dionice, automobil ili vrijedan alat u svojoj radionici.
Najkasnije do 2027. godine ukupna imovina svih građana EU-a treba se centralno evidentirati. Svatko tko ne otkrije svu svoju imovinu može očekivati kaznu od najmanje milijun eura. Svatko tko se profesionalno bavi financijama može biti kažnjen s najmanje deset milijuna eura.
EU želi registrirati svu imovinu kako bi joj se mogao pristupiti ako je potrebno. A potreba je trenutno akutna – EU je beznadno zadužena. Stoga nitko ne smije posjedovati imovinu koja nije centralno registrirana u Bruxellesu do posljednjeg detalja.
Slične tvrdnje dijelile su se i na drugim Facebook profilima i stranicama proteklih sedmica (1, 2), a “najave” registra imovine EU na društvenim mrežama kruže još od 2022. godine. Najstarije pojavljivanje ove tvrdnje pronašli smo u objavi od 3. juna 2022. godine. I “zavjerološki” portal Epoha je u junu 2024. godine pisao na ovu temu, tvrdeći da će takav registar biti uveden do 2025. godine.
Šta su činjenice?
Tvrdnja da Evropska unija planira uvesti registar imovine za sve građane/ke dijelila se i na stranom govornom području. O njoj je pisao gruzijski fact-checking portal Myth Detector u analizi objavljenoj 30. jula 2024. godine, kao i mediji iz EU (1, 2, 3).
Riječ je o netačnoj tvrdnji. Naime, Evropska komisija je 2021. godine, na zahtjev Evropskog parlamenta, raspisala tender za izradu “studije izvedivosti” za evropski registar bogatstva u cilju borbe protiv pranja novca i utaje poreza. U objašnjenju objavljenom na web stranici Evropskog parlamenta navodi se da ova studija “neće prejudicirati bilo kakve političke inicijative Evropske komisije”. Uprkos tome, “naručena” studija postala je povod za širenje tvrdnji o planu da se kreira registar imovine za sve građane/ke EU.
Studija je kompletirana 2024. godine. U njoj se navodi koje su vrste imovine relevantne u kontekstu pranja novca i utaje poreza. Mapirani su postojeći registri imovine unutar država EU, proučeni su njihovi eventualni nedostaci i predložena rješenja. Studija predstavlja nekoliko scenarija putem kojih bi se EU mogla boriti protiv pranja novca i utaje poreza, od kojih je jedan kreiranje centralizovanog registra bogatstva. Ipak, u samoj se studiji navodi da bi taj scenarij bio tehnički teško izvodiv i da bi potencijalno mogao ugroziti pravo na privatnost i zaštitu podataka.
U članku njemačkog portala Fokus objavljenom 24. jula 2024. godine citirana je izjava glasnogovornika Evropske komisije Erica Mamera koji je objasnio šta je bila svrha studije i demantovao navode o “planiranom” registru:
“Evropska komisija nema namjeru da uspostavi centralnu bazu podataka o imovini građana/ki EU. Tačno je da, na zahtjev Evropskog parlamenta (!), Komisija trenutno sprovodi studiju o praksi registracije imovine u državama članicama EU. Ova pregledna studija samo mapira mehanizme koji su na snazi u 27 država članica (studija mapiranja). Sama Komisija ne planira nikakve aktivnosti na osnovu rezultata ove studije.“
Tportal iz Hrvatske također je detaljno pisao na ovu temu u članku objavljenom 14. maja 2025. Pozivajući se na njemački portal Wirtschafts Woche, u članku se navodi da je u EU postojala ideja da se potencijalno kreira centralizovani registar imovine čija vrijednost prelazi 200.000 eura (dakle, ne za sve građane/ke, već samo za bogate) u svrhu učinkovitije borbe protiv pranja novca. Ideja je bila da se u tom registru, pored nekretnina i dionica, uvrsti i vrijedna imovina u obliku kriptovaluta, umjetnina i slično. Navedena studija koju je “naručio” Evropski parlament, pak, pokazala je da bi to bilo teško izvodivo, skupo i potencijalno pravno sporno.
Wirtschafts Woche je kontaktirao Evropsku komisiju iz koje su im potvrdili da ne planiraju kreiranje centralizovane baze imovine. Isto to kazali su i na upit Myth Detectora 2024. godine.
Dakle, ne postoje nikakvi konkretni planovi da se uvede centralizovani registar imovine za građane/ke Evropske unije. Iz institucija EU to su u više navrata eksplicitno demantovali, a “dokazi” da je takvo nešto zaista u povoju naprosto ne postoje. Suvišno je naglašavati da su tvrdnje o tome da će pojedinci/ke koji/e ne budu prijavili/e svoju imovinu za ovaj registar biti kažnjeni/e također netačne.
Shodno činjenicama, tvrdnju da Evropska unija planira da uvede centralni registar imovine svih građana/ki ocjenjujemo kao dezinformaciju i teoriju zavjere. Tvrdnju da će građani/ke koji/e ne prijave svoju imovinu u ovaj registar biti kažnjeni/e s milion eura ocjenjujemo kao lažnu vijest.
(Raskrinkavanje.ba)