Grci ubijeni u Ukrajini nisu bili vojnici

Na portalu Borba je 14. februara 2022. godine objavljen članak koji govori o ubistvu i ranjavanju Grka u Ukrajini, blizu granice sa Rusijom. Članak je naslovljen:

NATO solidarnost i partnerstvo na djelu u Donbasu: Ukrajinski vojnici ubili dvojicu grčkih kolega!

Portal Borba, pozivajući se na Reuters, tvrdi da je grčko ministarstvo spoljnih poslova saopštilo da su u blizini linije između teritorije koju je tada kontrolisala vlada i odmetnutih regiona u istočnoj Ukrajini poginula dva grčka vojnika. Za ubistvo su, navodi se, odgovorni ukrajinski vojnici. 

Grčko ministarstvo spoljnih poslova saopštilo je danas da su dva grčka vojnika poginula, a još dva teško povrijeđena u incidentu sa ukrajinskim vojnicima u blizini linije razgraničenja sa proruskim snagama.
(...)
Takođe se navodi da je incident izbio nakon što su se grčki i ukrajinski vojnici posvađali iz „beznačajnog razloga“.

Tvrdnja da su u Ukrajini ubijeni “grčki vojnici” objavljena je 14.2.2022. u člancima niza drugih portala u regiji. Neki od članaka opremljeni su sljedećim naslovima:

INCIDENT S KRVAVIM ISHODOM: Dva grčka vojnika poginula, a dva ranjena u incidentu s ukrajinskim vojnicima!  (Slobodna Bosna)

Dvojica grčkih vojnika poginula u blizini linije razgraničenja u Ukrajini: Grčka za ovaj slučaj optužuje ukrajinske vojnike (Oslobođenje)

UKRAJINCI UBILI GRČKE VOJNIKE U DONBASU! Stravičan incident samo nekoliko sati nakon upozorenja iz Atine: GRCI, BEŽITE IZ UKRAJINE! (Republika)

U člancima pojedinih portala navodi se da je grčko ministarstvo spoljnih poslova objavilo da su stradala “dva njihova državljanina”, ali i da su se posvađali “grčki i ukrajinski vojnici” (1, 2). U svim pomenutim člancima, kao i u izvještajima drugih domaćih medija, izvor za ove tvrdnje je Reuters. 

Šta su činjenice?

O dezinformacijama i manipulacijama koje se u medijima objavljuju vezano za sukob između Rusije i Ukrajine, Raskrinkavanje je pisalo u više navrata (1, 2, 3). Detaljan opis prirode i pozadine ovog sukoba prije početka otvorenog sukoba 24.2.2022. možete pročitati u analizi ovdje. 

Tvrdnjom da je grčko ministarstvo spoljnih poslova objavilo da su u Ukrajini poginula dva vojnika i da su dva ranjena bavio se naš partnerski fact-checking portal FakeNews Tragač u analizi od 17. februara 2022. godine. Kako FakeNews Tragač objašnjava, ove tvrdnje nemaju utemeljenje u činjenicama. 

Na zvaničnoj internet-stranici ministarstva spoljnih poslova Grčke vijest o ovom incidentu objavljena je 14. februara 2022. godine. Poginule osobe opisane su kao “Grci iz dijaspore” (eng. Diaspora Greeks), a ne kao vojnici. U ovom saopštenju navodi se:

Izražavamo najdublju tugu zbog iznenadne smrti dvojice Grka iz dijaspore i teške povrede još dvojice u selu Granitna, koje se nalazi u blizini linije kontakta u istočnoj Ukrajini.
(...)
Prema dostupnim dokazima, izvršioci dvostrukog ubistva su tri vojnika ukrajinske vojske, koji su se oko trivijalne stvari posvađali sa pomenutim Grcima iz dijaspore.

Dan kasnije, 15. februara 2022. godine, na istoj internet-stranici objavljeno je još jedno saopštenje u kom su ponovljeni navodi da je riječ o “Grcima iz dijaspore”, te se ni u ovom slučaju ne tvrdi da su u pitanju vojnici. Ambasador Ukrajine u Grčkoj Sergii Shutenko istakao je da nije bilo političkih ili etničkih motiva iza napada te da su počinioci uhapšeni, navodi se u saopštenju.

Prema njegovim informacijama, stradala su dvojica državljana Ukrajine, od kojih je jedan Grk iz dijaspore, dok su dvojica teško povrijeđena, oboje Grka iz dijaspore.

Domaći mediji koji su izvijestili da je riječ o “grčkim vojnicima”, kako je navedeno, pozivaju se na članak Reutersa. Ipak, ni u ovom članku, kao ni u saopštenjima ministarstva, ne navodi se da su stradali vojnici. Reuters, zapravo, navodi da je riječ o “grčkim iseljenicima”. Kako se u članku ovog medija od 14. februara 2022. godine ističe, u saopštenju ministarstva ne navodi se zašto su Grci bili u području linije razgraničenja u istočnoj Ukrajini, “ali zvaničnik/ca grčkog ministarstva spoljnih poslova rekao/la je da incident nema nikakve veze sa tekućim sukobom u regiji.”

Pojedini domaći portali su naknadno ispravili svoje članke te tvrdnju da je riječ o vojnicima iz Grčke zamijenili navodom da su ubijeni državljani ove zemlje. Takav je slučaj, recimo, sa člankom portala Telegraf. Na platformi Wayback machine pohranjena je originalna verzija članka u kom se navodi da su “dva grčka vojnika poginula, a još dva teško povrijeđena u incidentu sa ukrajinskim vojnicima”. U ažuriranoj verziji članka ne navodi se nikakva napomena o ispravci. Portal Nezavisne takođe je naknadno uklonio netačne tvrdnje iz svog članka, ali se i u uređenoj verziji u opisu fotografije navodi: “Poginula dva grčka vojnika u blizini linije razdvajanja”. 

Jasno je, dakle, da dvojica ubijenih i dvojica ranjenih nisu bili grčki vojnici. Shodno činjenicama, tvrdnju da su u Ukrajini ubijena dva grčka vojnika ocjenjujemo kao dezinformaciju.

(Raskrinkavanje.ba)