Foto: Freepik
Na Facebooku je 11. februara 2024. godine podijeljena objava u kojoj se tvrdi da je pregled ultrazvukom tokom trudnoće štetan za plod. Navodni negativni efekat ultrazvuka opisan je kao “sužavanje spektra percepcije svijeta” za plod u maternici, do kojeg navodno dolazi tokom provođenja ove dijagnostičke metode.
Ultrazvuk- ŠTETAN ZA BEBE.
Ultrazvuk (UV) ima određeni spektralni tok frekvencija. Kod izlaganja, ovaj tok "jede" sve ostale tokove kod deteta. Pre izlaganja, dete ima širok spektar percepcije sveta, a nakon ultrazvuka opseg postaje veoma uzak, a beba je praktično blokirana u materici. Stoga je sasvim nejasno i neopravdano, zašto gledati pol bebe? Šta se stvorilo, to će žena roditi. I nema šta da se ispituje, rodiće se, videćete...
U nastavku Facebook objave je “teoretsko utemeljenje” za navodnu štetnost ultrazvuka, čiji je autor ruski “naučnik” Pjotr Petrovič Garjajev.
"Molekul DNK u vodenom rastvoru emituje neprestano složenu melodiju sa ponavljajućim muzičkim izrazima. Nakon izlaganja ultrazvuku, ostaje jedna dosadna nota umesto složene melodije. To znači da pomoću ultrazvuka brišemo ogroman sloj informacija sa molekula DNK koji je realizovan kroz zvuk. Danas na Zemlji nema zdrave dece, jer svi oni (osim divljih plemena) prolaze ultrazvuk." * Garjajev Petr Petrovič doktor bioloških nauka, akademik mediko-tehničke akademije Rusije:"Kada je telo omamljeno ultrazvukom, njegove talasne matrice su toliko iskrivljene da se u njima pojačava jedna frekvencija.Molekuli DNK doživljavaju veliki šok, nakon ultrazvuka dugo se oporavljaju, a zatim proizvode "fantom talas" bola i straha
Identičnu objavu pronašli smo i na Instagramu, s preko 300 ostvarenih interakcija.
Sigurnost ultrazvučnog pregleda
Ultrazvučni pregled ili sonografija predstavlja dijagnostičku metodu za proučavanje unutrašnjih struktura tijela u kojoj se koristi uređaj koji emituje zvučne talase visoke frekvencije (ultrazvuk). Ultrazvuk se koristi tokom trudnoće kako bi se pratio razvoj ploda i eventualno na vrijeme uočile anomalije. Ljekari obično preporučuju tri obavezna pregleda ultrazvukom tokom trudnoće.
Ultrazvučna dijagnostika generalno se smatra sigurnom, kako se navodi na stranici američke Uprave za hranu i lijekove (FDA). Ova metoda koristi se preko 20 godina. Za razliku od drugih tehnika snimanja unutrašnjosti tijela, sonografija ne emituje opasno jonizirajuće zračenje (kao rendgensko snimanje ili CT).
Piero Miloro, viši naučnik u grupi za medicinski ultrazvuk u The National Physical Laboratory, nacionalnoj mjernoj instituciji Ujedinjenog Kraljevstva, rekao je za Reuters da “nema dokaza da je ultrazvuk povezan sa štetnim efektima, uključujući ograničenja rasta, deformacije ili rak, ili bilo koji povećani rizik od perinatalne smrti”.
Međutim, FDA navodi da ultrazvučni talasi mogu blago zagrijati tkiva, a u nekim slučajevima mogu proizvesti i male džepove plina u tjelesnim tekućinama ili tkivima. Dugoročne posljedice ovih efekata još uvijek su nepoznate, pa se navodi da bi trebalo izbjegavati korištenje ultrazvučnih pregleda u nemedicinske svrhe.
Iako se ultrazvuk uopšteno smatra sigurnim s vrlo malim rizicima, oni se mogu povećati s nepotrebnim produženim izlaganjem ultrazvučnoj energiji ili kada neobučeni korisnici rukuju uređajem.
Bojazan oko opasnosti ultrazvučne dijagnostike u trudnoći upravo se veže za slučajeve učestale upotrebe ultrazvuka, za koju ne postoji medicinska indikacija. Riječ je o situacijama kada roditelji samoinicijativno žele dobiti detaljniji snimak još nerođenog djeteta, uključujući detalje lica ili otkucaja srca. S obzirom na to da takva snimanja mogu trajati duže vrijeme (kako bi se dobio što bolji 3D ili 4D snimak ploda), a time dovesti i do nepotrebnog zagrijavanja tkiva ili drugih efekata, ovakva snimanja još od 2004. godine FDA ne preporučuje ukoliko nisu medicinski indicirana.
Bojazan o utjecaju ultrazvuka na “sužavanje spektra percepcije” ploda u maternici nije ni prepoznat kao validan. Postoji studija o utjecaju prenatalnog ultrazvuka na intelektualni performans, koja nije uspjela dokazati jasnu štetnost ove dijagnostičke metode.
DNK i “emitovanje talasa”?
U objavama iz februara 2024. godine ne navode se nikakvi objektivni razlozi za zabrinutost u vezi s ultrazvučnom dijagnostikom u trudnoći. Umjesto toga, iznesena je teza ruskog autora Pjotra Petroviča Garjajeva (rus. Гаряев, Пётр Петрович) da ultrazvuk briše složenu melodiju koju emituje ljudska DNK.
Garjajev je idejni tvorac tzv. talasne genetike, koncepta koji je u naučnim krugovima i u publikacijama Komisije za borbu protiv pseudonauke i falsifikovanja naučnih istraživanja pri ruskoj Akademiji nauka i umjetnosti okarakterisan kao pseudonauka. Komisija je u četvrtom izdanju publikacije “U odbrani nauke” problematizovala i objavljivanje Garjajevih “studija” u bazama naučnih radova jer ne zadovoljavaju ni minimum potreba za naučni rad iz biologije (stranice 102-105).
Osnove teorije o “talasnoj genetici” Garjajev je izložio u svojoj monografiji “Lingvističko talasna genetika”, objavljenoj 1994. godine. Neke od naučno neutemeljenih teza u sklopu ove teorije uključuju sljedeće: informacije unutar ljudske DNK u formi su talasa; DNK je u stanju percipirati emocije ili glas; DNK može prenijeti informaciju u talasnoj putanji do laserskog snopa; dijete može naslijediti informacije od nebiološkog oca, tj. od ranijeg seksualnog partnera svoje majke.
DNK (dezoksiribonukleinska kiselina) je makromolekula koja izgleda kao dvostruka spirala i zadužena je za prenošenje osobina s roditelja na potomke i biosintezu proteina, navodi se na portalu Nauka govori. Informacija je u molekuli DNK pohranjena u obliku nukleotidnih nizova, a ne u obliku talasa, kako se u teoriji “talasne genetike” zagovara.
Studija grupe autora o “talasima DNK i njihovoj primjeni u biologiji” je nakon objave povučena sa servisa PubMed Central. Studije koje specifično analiziraju utjecaj ultrazvuka na oštećenja DNK molekula postoje (1, 2), ali one nisu zasnovane na tezi da ultrazvuk briše melodiju (talase) koju emituje ljudska DNK.
Garjajev je umro 2020. godine, a na svojoj web stranici Institut za lingvistiku talasne genetike predstavljao se kao doktor prirodnih nauka, akademik s članstvom u više akademija nauka i umjetnosti te kandidat za Nobelovu nagradu iz medicine za 2021. godinu. Njegova doktorska diploma iz biologije osporavana je, tvrdnje iz biografije su mu upitne, a teorije koje je zagovarao su, kako je već rečeno, okarakterisane kao pseudonaučne.
Shodno svemu navedenom, tvrdnje da je ultrazvuk štetan za bebe budući da “briše ogroman sloj informacija sa molekula DNK koji je realizovan kroz zvuk” ocjenjujemo kao pseudonauku.
(Raskrinkavanje.ba)