Sličnu analizu “Raskrinkavanje” je pisalo i u junu 2018. godine. “Alternativna televizija” tada je tvrdila da je vanjski dug Federacije BiH duplo veći od duga Republike Srpske, iako iz priloženih brojki vidimo da to nije tako. Cijelu analizu “ATV i matematika: 4.7 je duplo više od 2.9 milijardi KM” čitajte klikom na ovaj link.
Naslov članka na portalu “Slobodna Bosna” izgleda ovako:
„EKONOMSKI KOLAPS 'DODIKOVOG0 ENTITETA: Ukupan dug Republike Srpske iznosi čak 5,2 MILIJARDI MARAKA, ali to nije NAJGORA vijest“
Članak je preuzet sa portala „Srpskainfo“, s tim da je „Slobodna Bosna“ izmjenila naslov i dodala još jednu tvrdnju.
U članaku je prikazan samo dug jednog od dva bh. entiteta, Republike Srpske. I tačno je da dug iznosi 5,2 milijarde maraka:
Ukupan dug Republike Srpske na kraju septembra iznosio je gotovo 5,2 milijardi konvertibilnih maraka, a u devet mjeseci ove godine otplaćeno je 716,5 miliona KM ukupnih dugova iz Srpske.
Od ukupnog duga, na spoljni se odnosi oko 3,3 milijardi maraka i to: dug budžeta RS – 2,1 milijardi KM, dug opština i gradova – 107,9 miliona KM, dug javnih preduzeća i IRBRS – 1,1 milijardi KM. Unutrašnji dug iznosi oko 1,8 milijardi KM: dug budžeta RS – 1,4 milijardi KM, dug opština i gradova – 289,5 miliona KM i dug fondova socijalne sigurnosti – 193,8 miliona KM.
Dakle, portal “Srpskainfo” objavio je informacije o stanju zaduženosti Republike Srpske i to pod naslovom “Dug Republike Srpske 5,2 MILIJARDI KM, a zaduživaćemo se i dalje”. Onda je “Slobodna Bosna” u tome vidjela priliku da prikaže kako je “Dodikov entitet pred kolapsom”. Sam način na koji je konstruisana tvrdnja u naslovu govori o tome šta je bila namjera članka - pokazati kako je stanje u Republici Srpskoj lošije nego u Federaciji. Ili, bar, prikazati kako je stanje u Republici Srpskoj loše, bez nužnog poređenja sa Federacijom.
Međutim, ono što je indikativno jeste da “Slobodna Bosna” nije proširila originalni članak, recimo, podacima o zaduženosti Federacije, ako ništa drugo kako bi do kraja bila dosljedna u pokazivanju i dokazivanju implicitne poruke da je stanje u Federaciji bolje nego u drugom entitetu.
Da bi uporedili zaduženost oba entiteta ali i demistifikovali da li je zaista RS u odnosu na Federaciju, “pred kolapsom”, pogledali smo zvanične podatke.
Prema informaciji Ministarstva financija i trezora o stanju javne zaduženosti Bosne i Hercegovine na dan 30. juna 2018. godine, javni dug Bosne i Hercegovine iznosio je 11,8 milijardi KM, od čega je vanjski dug oko 8,3 milijarde KM, dok je unutarnji dug oko 3,5 milijarde KM.
„U ukupnom stanju javne zaduženosti Federacija BiH sudjeluje sa 50,2 posto, Republika Srpska sa 48,7 posto, institucije BiH s 0,64 posto i Brčko Distrikt s 0,38 posto.“
Ako pogledamo koliko vanjskog državnog duga otpada na Republiku Srpsku a koliko na Federaciju Bosne i Hercegovine, onda ćemo vidjeti da je Republika Srpska zadužena 3.32 milijarde KM, a Federacija Bosne i Hercegovine 4.8 milijardi KM, što govore podaci Ministarstva finansija i trezora za treći kvarta 2018. u ovom dokumentu.
Drugi dokument Ministarstva finanisja i trezora (stanje ukupnog javnog duga na dan 30.6.2018.) kada je u pitanju unutrašnji dug pokazuje da je Republika Srpska zadužena 2,4 milijarde KM, dok je Federacija Bosne i Hercegovine 1,06 milijardni KM.
Dakle, Republika Srpska je zaduženija od Federacije BiH kada je u pitanju unutrašnji drug, ali je njena vanjska zaduženost manja u odnosu na Federaciju BiH. Drugim riječima, prema trenutnim pokazateljima, gledajući ukupni javni dug (zbir unutrašnjeg i vanjskog duga), Federacija BiH je zaduženija od Republike Srpske.
U zaključku, zbog naslova u kojem se tvrdi tvrdi da je „Dodikov entitet” doživio ekonomski kolaps zbog zaduženja, pritom bez navođenja drugog entiteta čiji je dug i veći, članak ocjenjujemo kao klikbejt.
(Raskrinkavanje.ba)