Raskrinkavanje.ba

Koji mediji su tokom kampanje najviše trošili na oglašavanje na Facebooku i Instagramu?

Ova analiza je označena kao: Razabiranje

Kako pokazuje izvještaj kompanije Meta, tokom kampanje pred Opšte izbore u BiH, koja je trajala mjesec, tri portala koja su potrošila najviše novca na političko oglašavanje na Facebooku i Instagramu jesu Faktor magazin, Fokus i Vrbas media.

Foto: Freepik.com

Opšti izbori 2022. u Bosni i Hercegovini održani su 2. oktobra. U periodu kampanje pred izbore mediji u BiH pomno su pratili i intenzivno izvještavali o kandidatkinjama i kandidatima. Pojedini mediji sponzorišu svoje objave na društvenim mrežama Facebook i Instagram, osiguravajući im tako veći doseg do publike. 

Kompanija Meta vodi javno dostupnu bazu podataka o reklamama na Facebooku i Instagramu u kategoriji “Društvena pitanja, izbori ili politika”. U ovoj bazi, koja nosi naziv Ad Library, moguće je vidjeti novčani iznos koji su u određenom periodu utrošili svi oglašivači u Bosni i Hercegovini na reklame u pomenutoj kategoriji.

Kada se pogleda period izborne kampanje, jasno je da su neki mediji u oglašavanje uložili znatno više novca od drugih.

Faktor magazin

Prema izvještaju za period od 2. septembra do 1. oktobra 2022. godine, to jeste za period trajanja kampanje, medij koji je najviše novca utrošio na oglašavanje jeste portal Faktor magazin. Ovaj portal je u navedenom periodu potrošio 11.073 KM za sponzorisanje 33 objave na Facebooku i Instagramu. 

Foto: Meta Ad Library Report

U Ad Libraryu Facebook stranice ovog medija može se vidjeti da su svi oglasi prikazivani na Facebooku i na Instagramu.

Na većinu oglasa, njih 22, utrošeno je manje od 100 američkih dolara (USD) po oglasu, to jeste manje od 200 konvertibilnih maraka prema kursu važećem u vrijeme pisanja ove analize. 

Faktor magazin je za preostalih 11 reklama izdvojio između 100 i 899 američkih dolara (između 200 i 1.800 KM).

Najviše novca, po 800 i 899 američkih dolara, utrošeno je na dvije objave (1, 2). U oba slučaja riječ je o snimcima u kojima se pokušava diskreditovati Jelena Trivić, opoziciona kandidatkinja za predsjednicu Republike Srpske na proteklim izborima. 

 

Osim ova dva snimka, reklame su podrazumijevale dijeljenje članaka s portala Faktor magazin. Od preostalog 31 oglasa, 20 se odnosilo na sadržaje u kojima se Trivić predstavlja negativno, što je jasno već iz naslova članaka. 

Svi oglasi, bez izuzetka, prikazivani su dominantno korisnicima/ama iz Republike Srpske. Sponzorisane objave prikazivane su primarno osobama starosne dobi od 25 do 34 godine te onima između 18 i 24 i između 35 i 44 godine. Dakle, oglasi portala Faktor magazin bili su usmjereni primarno na publiku koju čine mlađi/e glasači/ce u Republici Srpskoj. 

Poređenja radi, Faktor magazin nije sponzorisao nijednu političku objavu na Facebooku tokom avgusta 2022. godine. 

Fokus

Nakon portala Faktor magazin, portal s najviše uloženog novca u oglašavanje na Facebooku i Instagramu bio je Fokus, koji je u ove svrhe utrošio 3.815 KM, gotovo tri puta manje od Faktor magazina.

Foto: Meta Ad Library Report

Portal Fokus sponzorisao je ukupno 49 objava iz kategorije “Društvena pitanja, izbori ili politika”, navodi se u pomenutom izvještaju kompanije Meta. Njih 15 uključivalo je reklame samo na Facebooku, jedna se odnosila samo na Instagram, a preostale 33 bile su na obje platforme. 

Za sve reklame izdvojeno je manje od 100 američkih dolara po reklami, to jeste manje od 200 KM. Najveći broj sponzorisanih objava, njih 35, uključuje videozapise, dok je preostalih 14 sadržalo članke portala Fokus. 

Iz sponzorisanih objava nije moguće utvrditi otvorenu pristrasnost ovog portala prema nekoj političkoj stranci ili kandidatkinji/u.

Oglasi su dominantno bili prikazivani korisnicima/cama iz Federacije Bosne i Hercegovine. Izuzetak su samo četiri oglasa (1, 2, 3, 4) koji su se u većem procentu vidjeli u Republici Srpskoj. Ova četiri oglasa odnosila su se na političare iz Republike Srpske Nenada Nešića, Jakova Galića, Nenada Stevandića i Vojina Mitrovića.

Reklame su dominantno prikazivane osobama u grupama starosne dobi od 25 do 64 godine, bez posebnog isticanja jedne od kategorija. 

Portal Fokus odranije ima praksu sponzorisanja svojih objava te ih je tokom avgusta 2022. sponzorisao 21. 

Vrbas media

Na trećem mjestu po utrošenom novcu nalazi se portal Vrbas media, koji je u osam oglasa na Facebooku i Instagramu uložio 3.107 KM.

Foto: Meta Ad Library Report

Sve sponzorisane objave ovog portala u periodu izborne kampanje spadaju u kategoriju “Društvena pitanja, izbori ili politika” i prikazivale su se i na Instagramu i na Facebooku.

Od osam reklama, za njih četiri izdvojeno je između 300 i 399 američkih dolara po reklami, za tri po između 100 i 199, a za jednu manje od 100 američkih dolara. 

Svih osam objava koje je ovaj portal sponzorisao sadrži članke koji promovišu stranku Ujedinjena Srpska, njenog lidera Nenada Stevandića i druge članove. 

Pet objava prikazivano je gotovo jednako korisnicama/ima iz FBiH i RS, dok su preostale tri prikazivane pretežno u Republici Srpskoj (1, 2, 3). 

Reklame su primarno vidjele osobe starosne dobi od 25 do 64 godine te se ne može izdvojiti posebno neka od dobnih kategorija. 

Portal Vrbas media, kao i portal Faktor magazin, nije imao sponzorisanih objava na Facebooku i Instagramu tokom avgusta 2022. godine. 

Ostali portali koji su ulagali novac u oglašavanje na Facebooku i Instagramu, prema navedenom izvještaju, trošili su znatno manje sredstava. Ovaj vid oglašavanja može u nekim slučajevima jasno ukazati na političku pristrasnost nekog medija. Više o tome kako prepoznati vjerodostojne medije možete pročitati na stranici Medijska pismenost ovdje

Naš partnerski portal Istinomjer detaljno je analizirao koliko su stranke, političarke i političari utrošili na oglašavanje na Facebooku i Instagramu tokom kampanje. Analizu Istinomjera možete pročitati ovdje

(Raskrinkavanje.ba)