Foto: Vk.com/sr.newsfront
Portal News Front djeluje na više svjetskih jezika na kojima objavljuje proruske sadržaje, a postoji i njegovo izdanje na srpskom jeziku. Ovaj medij prenosi i prevodi dezinformacije koje dolaze od drugih ruskih, često državnih medija, poput TASS-a i RIA-e Novosti, ali i ruskih zvaničnika/ca. Tako je nerijetko među prvima, a nekada i jedinima, koji na našem govornom području objavljuje dezinformacije originalno potekle iz ruskih izvora.
Raskrinkavanje je o dezinformacijama objavljenim na ovom mediju pisalo u više analiza, koje možete pročitati ovdje.
Novinska agencija News Front
U sekciji “O nama” na stranici News Front navodi se da su u pitanju “vojnici-dobrovoljci informacionog fronta” koji vode borbu protiv zapadnih dezinformacija:
Mi, novinska agencija News Front – vojnici-dobrovoljci informacionog fronta, vodimo neravnopravnu borbu protiv ciničnih laži, prevare, manipulacije i dezinformacija – to jest, protiv oružja za masovno uništenje kojim Zapad protiv nas vodi predatorsko-kolonijali rat novog tipa.
Kako se u sekciji “Kontakt” na stranici News Front navodi, riječ je o novinskoj agenciji koja je od juna 2015. godine registrovana u Federalnoj službi za nadzor u oblasti komunikacija, informacionih tehnologija i masovnih komunikacija u Rusiji. News Front djeluje iz Krima, a kao rukovodilac agencije navodi se Konstantin Knirik.
Konstantin Knirik je u martu 2014. godine, tokom ruske vojne okupacije Krima, predvodio paramilitarnu grupu koja je upala u prostorije Krimskog centra za istraživačko novinarstvo. Tada je u prostorijama ovog centra, koji je preseljen u Kijev, uspostavljen inicijalno mali propagandistički medij koji je vremenom prerastao u znatno veći medij koji sada djeluje na devet jezika, među kojima je i srpski.
Kniriku su od 2020. nadalje sankcije nametnule Ukrajina, Evropska unija, Švajcarska, Japan, Sjedinjene Američke Države, Australija i Ujedinjeno Kraljevstvo, navodi se na stranici Open Sanctions.
Na stranici EU vs Disinfo navodi se da je od novembra 2015. godine do sredine oktobra 2022. News Front objavio više od 830 dezinformacija.
U izvještaju “Stubovi ruskog dezinformacionog i propagandnog ekosistema”, koji je u avgustu 2020. izdao Global Engagement Center (GEC) pri Ministarstvu spoljnih poslova SAD-a, News Front je opisan kao “jedan od najočitijih ruskih dezinformacionih sajtova”. Početkom 2020. godine, navodi se, djelovanje News Fronta rezultiralo je gotovo potpunim uklanjanjem njegovog prisustva na društvenim mrežama. Tako je Facebook uklonio mrežu naloga, među kojima su bili i oni News Fronta zbog kršenja politike protiv stranog miješanja, navodi se u Facebookovom izvještaju o koordinisanom neautentičnom ponašanju iz aprila 2020.
U nastavku slijedi analiza nekih od svježijih primjera proruskih dezinformacija koje je News Front plasirao na domaće govorno područje.
Šta je Der Tagesspiegel pisao o sabotaži na gasovodu Sjeverni tok?
Jedna od dezinformacija, originalno objavljena na ruskom jeziku, koju je News Front plasirao na srpskom jeste i tvrdnja da je njemački list Der Tagesspiegel objavio da je Ukrajina navodno osumnjičena za sabotažu na gasovodu Sjeverni tok. U članku objavljenom 27.9.2022. godine na portalu News Front navodi se:
Ukrajina je osumnjičena za moguću sabotažu na gasovodu Severni tok – Der Tagesspiegel
Ciljana sabotaža mogla je da izazove pad pritiska na obe linije gasovoda Severni tok i na gasovodu Severni tok 2. Ovo je objavio list Der Tagesspiegel, pozivajući se na izvore.
Prema pisanju nemačkog lista odgovornost za navodnu sabotažu gasovoda Severni tok i Severni tok 2 mogu biti odgovorne ukrajinske snage.
O objavama ove tvrdnje na ruskom jeziku 30.9. pisala je platforma za provjeru činjenica iz Ukrajine StopFake u analizi koju možete pročitati ovdje.
Dvije linije gasovoda koje povezuju Rusiju i Njemačku, Sjeverni tok 1 i 2, oštećene su tokom septembra 2022. ugrozivši tako mogućnost dotoka gasa u Njemačku. Istraga uzroka ovih oštećenja još uvijek je u toku, ali pojedini/e smatraju da je riječ o sabotaži.
Portal News Front u svom članku ne navodi link na članak Der Tagesspiegela u kom je ova tvrdnja navodno objavljena. Pretragom citata objavljenog u članku dolazi se do teksta koji je 27.9.2022. objavljen na stranici Der Tagesspiegel Background. U ovom članku se zaista navodi da bi Ukrajina mogla biti odgovorna za sabotažu, ali se ističe da te spekulacije nisu provjerljive, kao i da postoje jednake vjerovatnoće da je u pitanju drugi scenario prema kojem je Rusija navodni krivac.
Što se tiče odgovornosti za navodne napade, trenutno se raspravlja o dvije glavne opcije. S jedne strane, prema prvim, ali nikako proverljivim spekulacijama, mogle bi biti odgovorne ukrajinske snage ili snage povezane s Ukrajinom.
(...)
Drugi, isti scenario, ali kao takozvana operacija “lažne zastave” Rusije, moguće je objašnjenje za curenje gasovoda.
Autor članka Der Tagesspiegela, dakle, jednaku mogućnost odgovornosti za navodnu sabotažu gasovoda stavlja i na Rusiju. Ta informacija je u potpunosti izostavljena iz članka portala News Front. U članku ovog portala takođe je posve izostavljen dio u kom se ističe da su optužbe da su ukrajinske snage odgovorne za sabotažu nazvane “spekulacijama”, koje nisu provjerljive ni na koji način.
Stoga, članak portala News Front ocjenjujemo kao manipulisanje činjenicama.
Da li SAD regrutuju plaćenike/ce za borbu u Ukrajini?
Na portalu News Front 30.9.2022. objavljen je i članak u kom se tvrdi da Sjedinjene Američke Države masovno regrutuju plaćenike/ce za učestvovanje u borbama u Ukrajini.
Sjedinjene Države masovno regrutuju militante da učestvuju u borbama u Ukrajini. Prosečna dnevna zarada se nudi plaćenicima u iznosu od 1-2 hiljade dolara. Odgovarajuće obaveštenje je objavljeno na specijalizovanom sajtu
(...)
Plaćenici koji će biti poslati u Ukrajinu regrutuju se u Sjedinjenim Državama po dvostrukoj stopi. Dana 27. septembra, relevantno saopštenje je pronađeno na početnoj stranici SilentProfessionals.org, američke agencije za regrutovanje snaga bezbednosti i „avanturista“. Najava regrutovanja vojnih specijalista sa vojnim iskustvom za učešće u sukobu u Ukrajini postavljena je kako na glavnoj stranici sajta, tako i u odeljku „Spoljna radna mesta za vojne izvođače“.
Portal StopFake pisao je 30.9. i o primjerima objavljivanja ove tvrdnje na ruskom jeziku.
Mediji se u člancima u kojima navode ovu tvrdnju pozivaju na objavu na stranici Silent Professionals. Ova stranica opisana je kao “specijalizovani pružalac usluga za poslodavce u svim industrijama i sektorima koji traže pomoć u identifikaciji i provjeri veterana/ki borbe za zapošljavanje u privatnom obezbjeđenju, izvršnoj zaštiti i ulogama u upravljanju krizama širom SAD-a i svijeta.”
Ovu stranicu preporučuje, recimo, Odjeljenje za pitanja veterana/ki u američkoj državi Indiana. Ipak, nije riječ o zvaničnoj stranici koju vodi neka američka vladina agencija.
Na stranici Silent Professionals zaista je 1.3.2022. objavljen oglas za posao u Ukrajini. U oglasu se ne traže plaćenici/e za učešće u borbama u Ukrajini, kako se tvrdi u članku portala News Front. Kako se u oglasu navodi, poslodavac je korporacija sa sjedištem u SAD-u. Dakle, nije tačno da SAD regrutuju plaćenike/ce, već je riječ o jednoj privatnoj korporaciji koja ima sjedište u ovoj zemlji.
Nadalje, u oglasu se navodi da se traže agenti/kinje i timovi za provođenje “tajnih operacija izvlačenja/evakuacije pojedinaca/ki i porodica širom sela i većih gradova Ukrajine”. U sekciji s dužnostima i odgovornostima ne navodi se da bi angažovani/a trebali/e učestvovati u borbama u Ukrajini. Nigdje se, dakle, u ovom oglasu za posao ne navodi da se traži neko ko bi se u Ukrajini borio, već neko ko bi radio na evakuaciji ljudi iz Ukrajine.
Shodno činjenicama, tvrdnju da “Sjedinjene Države masovno regrutuju militante da učestvuju u borbama u Ukrajini” ocjenjujemo kao lažnu vijest, budući da niti regrutaciju vrše SAD, niti se traže pojedinci/ke koji/e bi se u Ukrajini borili/e.
(Marija Ćosić i Ismar Milak, Raskrinkavanje.ba)