Na portalu Klix je 8. januara 2022. godine objavljen članak koji govori o uklanjanju zastava države Bosne i Hercegovine sa lokalnih institucija u Istočnom Sarajevu. Članak je opremljen naslovom:
U Istočnom Sarajevu s lokalnih institucija skinute zastave države BiH
Između ostalog, u članku se navodi:
Sa općinskih i gradskih institucija u Istočnom Sarajevu uklonjene su zastave države Bosne i Hercegovine, a obično je na njihovo mjesto postavljena još jedna zastava bh. entiteta Republika Srpska.
To je praksa koja se pojavljivala i ranije, a posebno je intezivirana s posljednjom političkom krizom izazvanom secesionističkom politikom režima Milorada Dodika.
Ovaj čin može se dovesti u vezu i sa obilježavanjem neustavnog dana RS-a, koji vlast u Banjoj Luci obilježava 9. januara.
U tekstu nema informacije o tome kada su uklonjene zastave Bosne i Hercegovine. S druge strane, stoji kako se čin uklanjanja zastava može “dovesti u vezu i sa obilježavanjem neustavnog dana RS-a”, čime se implicira da su zastave uklonjene uoči 9. januara 2022. godine.
Kao dokaz za ove navode, u članku su objavljene fotografije zgrada institucija u Istočnom Sarajevu na kojima se vidi da zastave Bosne i Hercegovine ne vise ispred njih. Tako su u članku objavljene fotografije objekata Opštine Istočno Novo Sarajevo, Opštine Istočna Ilidža, Republičke uprave civilne zaštite Republike Srpske te zgrade koju dijele JU Matična biblioteka Istočno Sarajevo i JU Kulturni centar Istočno Novo Sarajevo.
Iste tvrdnje objavljene su i u člancima još sedam medija u Bosni i Hercegovini te u jednoj objavi na društvenoj mreži Facebook.
Kada je uklonjena zastava ispred zgrade Opštine Istočno Novo Sarajevo?
Na portalu Klix objavljena je fotografija zgrade Opštine Istočno Novo Sarajevo na kojoj se zaista vidi da zastava Bosne i Hercegovine ne visi ispred nje.
Foto: Klix, 8.1.2022.
Zastava Bosne i Hercegovine uklonjena je ispred zgrade Gradske uprave Istočno Sarajevo prije gotovo deset mjeseci, u martu 2021. godine. O tome je 22. marta 2021. godine izvijestila novinska agencija Republike Srpske (Srna). Kako se u članku navodi, gradonačelnik Istočnog Sarajeva Ljubiša Ćosić naveo je da je Gradska uprava grada dio sistema vlasti u RS, te da nema linijsku hijerarhiju prema državnom nivou. Zbog toga, tvrdi Ćosić, nema ni potrebe da ispred zgrade stoji zastava Bosne i Hercegovine. U članku agencije Srna ranije se nalazila i fotografija koja je vjerovatno prikazivala prostor ispred zgrade Gradske uprave u Istočnom Sarajevu, ali ona sada nije dostupna u članku.
Fotografija se može pronaći, recimo, u objavi na zvaničnoj internet-stranici Grada Istočno Sarajevo. Na ovoj stranici je 22. marta 2021. godine objavljena vijest da je državna zastava zamijenjena entitetskom, a kao izvor članka navodi se agencija Srna. Fotografija koja je priložena u objavi prikazuje prostor ispred zgrade Gradske uprave Istočno Sarajevo, koja se nalazi na adresi Stefana Nemanje 14.
Slika: Grad Istočno Sarajevo
O ovom uklanjanju zastave izvijestio je i sam portal Klix, u dva članka (1, 2). Međutim, Klix je svoje članke opremio fotografijom zgrade Opštine Istočno Novo Sarajevo. Zgrada Opštine Istočno Novo Sarajevo nalazi se na adresi Stefana Nemanje broj 2, te nije riječ o istoj zgradi o kojoj sam članak govori.
Foto: Klix, 22.3.2021.
Foto: Klix, 23.3.2021.
Ipak, na fotografijama kojima je Klix opremio svoje članke u martu 2021. godine jasno je da ni tada nisu postojale zastave Bosne i Hercegovine ispred ove zgrade. Uprkos tome, fotografija zgrade Opštine Istočno Novo Sarajevo centralna je u članku koji je portal Klix objavio u januaru 2022. godine, uz tvrdnju da se “čin može dovesti u vezu i sa obilježavanjem neustavnog dana RS-a”.
Kada je uklonjena zastava ispred zgrade Opštine Istočna Ilidža?
Portal Klix je u članku iz 8. januara 2022. godine objavio i fotografiju zgrade Opštine Istočna Ilidža ispred koje se sada ne nalazi zastava Bosne i Hercegovine.
Foto: Klix, 8.1.2022.
O ranijem uklanjanju zastave sa ove zgrade takođe je, među ostalima, pisao i portal Klix u novembru 2021. godine. Kako se navodi u članku ovog portala od 16. novembra 2021, ranije je jedna od izvješenih zastava bila zastava Bosne i Hercegovine, a onda je zamijenjena još jednom entitetskom. Kako Klix navodi u ovom članku, sada se na zgradi Opštine Istočna Ilidža “nalazi gradska zastava između dvije trobojke Republike Srpske”. U ovom članku priložena je fotografija na kojoj se vidi da već tada ispred ove zgrade nije stajala državna zastava Bosne i Hercegovine.
Foto: Klix, 16.11.2021.
Da li je ispred zgrada Matične biblioteke i Kulturnog centra ikada visila zastava BiH?
U članku portala Klix od 8. januara 2022. godine prikazana je i fotografija zgrade u čijim se prostorijama nalaze JU Matična biblioteka Istočno Sarajevo i JU Kulturni centar Istočno Novo Sarajevo. Na zgradi se nalazi konstrukcija na kojoj bi zastave trebale biti izvješene, ali se na fotografiji ne vidi nijedna.
Foto: Klix, 8.1.2022.
Ipak, uklanjanje zastave Bosne i Hercegovine sa ove zgrade se ne može “dovesti u vezu i sa obilježavanjem neustavnog dana RS-a” , kako se to u članku tvrdnji.
Ranije na zgradi ove institucije uopšte nije postojala konstrukcija u koju bi zastave bile umetnute, kako je to slučaj na fotografiji portala Klix od 8. januara. To je jasno iz različitih fotografija nastalih tokom aprila 2020. i 2021. godine, koje su dostupne online (1, 2).
Na fotografiji koja se nalazi u članku Wikipedije o Matičnoj biblioteci, a koji je posljednji put uređen 25. aprila 2021. godine, nema konstrukcije za postavljanje zastava, a ni samih zastava.
Foto: Wikipedia
Da li je ispred zgrade Republičke uprave civilne zaštite RS nedavno uklonjena zastava BiH?
U članku portala Klix od 8.1.2022. nalaze se dvije fotografije zgrade Republičke uprave civilne zaštite Republike Srpske, koja se nalazi u Istočnom Sarajevu. Na fotografijama se vidi da ispred zgrade nije izvješena zastava Bosne i Hercegovine.
Foto: Klix, 8.1.2022.
Ipak, ni uklanjanje zastava Bosne i Hercegovine sa ove zgrade se ne može “dovesti u vezu i sa obilježavanjem neustavnog dana RS-a”.
Ona se tu nije nalazila odranije. Novinari/ke Raskrinkavanja razgovarali/e su i sa mještanima/kama Istočnog Sarajeva koji/e su im rekli/e da ispred ove zgrade zastava Bosne i Hercegovine nije ni bila istaknuta. Raskrinkavanje nije uspjelo pronaći javno dostupne fotografije koje to potvrđuju. Ipak, na snimku koji je na YouTube kanalu Djuro Brzi objavljen 16. oktobra 2021. godine, a koji prikazuje vožnju kroz ulice Istočnog Sarajeva, u desnom uglu ekrana, na 0:49 minuti videozapisa, može se vidjeti da je treći jarbol ispred zgrade ove institucije prazan.
Foto: Screenshot s YouTube kanala Djuro Brzi
Na srednjem jarbolu nalazi se zastava Republičke uprave civilne zaštite, a na krajnjem desnom crveno-plavo-bijela trobojka. U članku portala Klix od 8. januara 2022. godine, na krajnjem lijevom, ovdje praznom jarbolu nalazi se zastava sa grbom Republike Srpske.
Na zvaničnoj internet-stranici Republičke uprave civilne zaštite RS je 15. septembra 2021. godine objavljena vijest o tome da je ispred zgrade ove institucije izvješena zastava Republike Srbije. Prema dostupnim fotografijama, vidi se da je zastava Srbije izvješena na jarbolu koji je, na snimku objavljenom mjesec kasnije, nakon njenog uklanjanja bio prazan.
Foto: Republička uprava civilne zaštite Republike Srpske
Dakle, zastave Bosne i Hercegovine su sa institucija u Istočnom Sarajevu uklonjene ranije, te nije tačna tvrdnja portala Klix da se čin uklanjanja zastava “može dovesti u vezu i sa obilježavanjem neustavnog dana RS-a, koji vlast u Banjoj Luci obilježava 9. januara”.
Shodno svemu navedenom, članke domaćih medija u kojima se prenosi navedena tvrdnja ocjenjujemo kao manipulisanje činjenicama.
(Raskrinkavanje.ba)
Napomena:
14.1.2022: Nakon objavljivanja ove analize portali Slobodna Bosna, Akter, Face, Novi i Hayat ispravili su netačne navode u svojim člancima, te dobijaju i ocjenu ispravljeno.