Foto: Screenshot/”Utisak nedelje”, Nova.rs
U Srbiji već nekoliko mjeseci traju studentske blokade univerziteta u kojima studenti/ce traže utvrđivanje odgovornosti za pogibiju 16 ljudi u padu nadstrešnice na Željezničkoj stanici u Novom Sadu koji se dogodio 1. novembra 2024. godine. Studenti/ce od vlasti u Srbiji zahtijevaju da se objavi kompletna dokumentacija u vezi s rekonstrukcijom novosadske željezničke stanice, da se odbace optužbe protiv studenata/tica i mladih privedenih i uhapšenih na protestima, da se procesuiraju odgovorni za napade na studente/ice Fakulteta dramskih umjetnosti 22. novembra 2024. godine te traže povećanje budžeta za fakultete.
U Beogradu je 15. marta 2025. godine održan veliki protestni skup na koji su studenti/ce u blokadi pozvali/e građane/ke. Protest je bio predmet izvještavanja medija iz cijelog svijeta. Na “domaćem” terenu, pak, izvještavanje o blokadama i protestima već je mjesecima prožeto dezinformacijama i targetiranjem studenata/tica i ostalih demonstranata/tkinja (1, 2).
Učestala praksa tabloida u Srbiji koji nastoje proteste i blokade prikazati u iznimno negativnom svjetlu jeste targetiranje pojedinaca. Jedna od meta od decembra prošle godine jeste student Fakulteta političkih nauka u Beogradu Davud Delimeđac iz Novog Pazara.
Portal Informer je tako 16. novembra 2024. godine objavio članak pod sljedećim naslovom:
MARINIKA JUGEND! Evo kako Tepićeva uči omladinu! Davud Delimeđac, vođa opozicionih studenata: Srbi su genocidni! (VIDEO)
Foto: Screenshot/Informer
U članku se navodi da Davud Delimeđac iz Novog Pazara predvodi “manjinu” studenata koja blokira fakultete i da “tjera” Srbe da priznaju “navodni genocid” u Srebrenici. Kao “dokaz” za ove tvrdnje u članku su priloženi videosnimak s televizijskog gostovanja Delimeđca i fotografije s njegovog Facebook profila.
U članku objavljenom 19. februara 2025. godine Informer ga je opisao kao “antisrbina” koji “tjera Srbe” da priznaju “navodni” genocid u Srebrenici zbog njegovih stavova. Nakon ovoga, tvrdnje da je Delimeđac nazvao Srbe “genocidnim monstrumima” nastavile su se širiti na društvenim mrežama (1, 2), a dijelio se čak i poziv na njegovo hapšenje.
U emisiji “Kolegijum” koja je emitovana 18. marta 2025. na Informer TV-u u program se uključila dopisnica ovog medija iz Novog Pazara Sajma Dražanin Redžepefendić, koja je ustvrdila da je Delimeđac “napustio svoju bolesnu majku” kako bi “rušio Vučića”. Nismo uspjeli pronaći čitavu emisiju online, ali sporni isječak objavljen je na YouTube kanalu Tutinske novine.
Nakon što su studenti/ce u blokadi putem društvenih mreža reagovali/e na ove navode stajući u odbranu kolege i najavljujući odgovor na ovo targetiranje, na Informeru je 18. marta 2025. godine objavljen članak pod sljedećim naslovom:
Brutalne pretnje studenata Informeru: Ovo je rat, zabrinite se šta će biti s vama!
U članku se tvrdi da su studenti/ce najavili/e “rat u kojem neće birati sredstva”, kao i “linč” novinara ove medijske kuće.
Šta je zapravo rekao Delimeđac?
Videosnimak koji je objavio Informer u svom članku u pokušaju da “potkrijepi” tvrdnju da je Davud Delimeđac Srbe nazvao “genocidnim narodom” isječak je iz televizijskog gostovanja u kojem Delimeđac kaže da “ove generacije koje vode ovu borbu nisu generacije ratova, sankcija i svega onog što je bila naša prošlost”. Nakon ovog isječka, u videu je prikazana kompilacija fotografija s njegovog Facebook profila na kojima je ispisano “Remembering Srebrenica” (Sjećamo se Srebrenice).
Foto: Screenshot/Informer
Isječak je preuzet iz emisije “Utisak nedelje” autorice Olje Bećković, koja je emitovana na Novoj TV u decembru 2024. godine. Delimeđac u emisiji nije rekao da su “Srbi genocidan narod” niti bilo šta slično tome. Nije spominjao ni genocid u Srebrenici. Kolektivnih optužbi koje mu se pripisuju nema ni na njegovim Facebook i Instagram profilima.
U podcastu “KonTAKT 67” emitovanom 7. februara 2025. godine Delimeđac se osvrnuo na optužbe Informera iz decembra 2024. Izjavio je sljedeće (od 39:32 minute):
Delimeđac: To je ustvari bila neka objava, profilna fotografija iz 2018. godine, gde sam ja ustvari samo stavio ikonicu “Remembering Srebrenica”. Na Facebooku ustvari za svaki važan datum postoji opcija da možete da čekirate datume gde će vama ikonica da se menja za bilo koje obilježavanje.
(...)
To je moj lični profil ili neki moj lični stav (...). Ja sam mogao pre odlaska u tu emisiju, ako sam znao da ću biti izložen targetiranju medija, da potpuno uklonim i Instagram profil, i Facebook profil, i sve podatke koje postoje na…
Voditeljica: Da krenemo ispočetka.
Delimeđac: Da, da krenemo ispočetka, da oni nemaju za šta da se uhvate, ali ja to nisam hteo da radim. To sam ja, to je moja ličnost i to što sam ja Bošnjak i što se to našlo na mom profilu, mislim da to i treba da bude tu, i to je u nekom trenutku bilo moje mišljenje i ne znam zbog čega bi se neki mediji uopšte bavili time.
Foto: Screenshot/YouTube
Nakon ovog podcasta, Informer je objavio članak u kojem je Delimeđac optužen da “tjera Srbe” da prihvate činjenice o genocidu u Srebrenici.
Zločini počinjeni nakon pada Srebrenice u julu 1995. okarakterisani su kao genocid u presudama Međunarodnog krivičnog suda za Jugoslaviju, Međunarodnog suda pravde i Suda Bosne i Hercegovine.
Delimeđac nije jedini kojeg su tabloidi optuživali za nazivanje Srba “genocidnim narodom”. Ta praksa bila je posebno učestala prije usvajanja UN-ove rezolucije 2024. godine kojom je 11. juli proglašen Međunarodnim danom sjećanja na genocid u Srebrenici. Kako je Raskrinkavanje objasnilo u analizi koju možete pročitati ovdje, ni rezolucija, ni sudske presude, ni institucije, ni organizacije nisu Srbe proglasile “genocidnim”, odnosno pripisale krivicu za genocid cijelom narodu, već pojedincima koji su odgovorni.
Raskrinkavanje je ranije također pisalo o dezinformacijama i teorijama zavjere koje negiraju genocid u Srebrenici i koje je plasirao Informer, kao i suptilnim načinima negiranja korištenjem sintagme “navodni genocid”. Ovaj portal je neke od svojih članaka naknadno ispravio i u nekim slučajevima jasno naveo da su zločini počinjeni u Srebrenici i oko Srebrenice nakon 11. jula 1995. genocid.
Foto: Screenshot/Informer
Klikbejt o “brutalnim prijetnjama” i “najavi rata”
Nakon tvrdnji iznesenih u Informerovoj emisiji “Kolegijum” 18. marta, studenti/ce u blokadi stali/e su u odbranu kolege Davuda Delimeđca i njegove porodice. Na Instagram profilu blokada.fpn 18. marta 2025. godine objavljeno je sljedeće:
Od trenutka kada smo započeli blokade fakulteta, Informer i njegov glavni urednik Dragan J. Vučićević vode sistematsku kampanju laži, manipulacija i targetiranja naših kolega i koleginica.
Najnoviji napad na Davuda Delimedca i monstruozne tvrdnje o njegovoj majci od strane Dragana J. Vučićevića i Sajme Dražanin prevazilaze svaki nivo ljudske i profesionalne sramote. Ovim je Informer još jednom dokazao da nije medij, već oruđe propagande koje funkcioniše iznad zakona, bez ikakvih posledica.
Studenti Fakulteta političkih nauka su doneli odluku - više nećemo samo reagovati saopštenjima i braniti se od vaših prljavih napada. Od ovog trenutka, vi ste naš direktni neprijatelj.
Ovo nije običan sukob - ovo je medijski rat između Informera i studenata, između laži i istine, između zloupotrebe moći i otpora. Oni koji se kriju iza privilegija, zloupotrebe medijskog prostora i brutalne propagande neka ne misle da će ostati bez odgovora.
Ako ste smatrali da ćemo nastaviti da se branimo u okvirima koje vi postavljate, varate se. Postavili ste teren, a mi odlučujemo kako će se igra dalje razvijati. Ne damo svoje kolege i koleginice na milost medijskim lešinarima. Ono što sledi - neka vas brine.
Studenti u blokadi Fakulteta političkih nauka
Foto: Screenshot/blokada.fpn, Instagram
Ovo saopštenje poslužilo je kao povod Informeru da objavi članak u čijem se naslovu tvrdi da su im studenti uputili “brutalne prijetnje” i da su kazali: “Ovo je rat, zabrinite se šta će biti sa vama”.
Naslov, kao i značajan dio članka, navodi čitatelje/ice na zaključak da su studenti/ce redakciji Informera prijetili/e fizičkim nasiljem. Ipak, kako se vidi iz saopštenja, najavljen je odgovor na dezinformacije o studentima/cama, koje ova medijska kuća već mjesecima plasira.
Shodno činjenicama, tvrdnju da je Davud Delimeđac nazvao Srbe “genocidnim”, objavljenu na Informeru, ocjenjujemo kao lažnu vijest. Druge objave ove tvrdnje dobijaju ocjenu prenošenje lažnih vijesti. Tvrdnje da studenti/ce u blokadi prijete linčom redakcije Informera ocjenjujemo kao manipulisanje činjenicama. Istu ocjenu dajemo i tvrdnji da su zločini u Srebrenici “navodno genocid”.
(Raskrinkavanje.ba)