Lažna uzbuna oko oduzimanja zemljišta i nekretnina u FBiH

Tvrdnja od koje je krenula cijela priča originalno je objavljena od strane agencije “Tanjug” 28.11.2017, koja je prenijela saopštenje predsjednika organizacije “Savez Srba iz regiona”, Miodraga Linte u tekstu pod naslovom "Linta: Srbi, prijavite nekretnine u Federaciji BiH". Vijest je, sa istim naslovom, istog dana objavio i "Blic".

U slučaju da se vlasnici nekretnina ne jave u roku od 60 dana od objave oglasa postoji opasnost da nadležni sud uknjiži kao vlasnika državu ili pojedince koji svoje pravo na nekretninu dokazuju putem održaja-državine ili putem lažnih ugovora o kupoprodaji.
(...)
Linta upozorava da postoji opasnost da čitavo ovo područje, kao i druga područja u Federaciji BiH, zbog neobaveštenosti i neodazivanja vlasnika Srba, može promeniti vlasništvo, prenošenjem vlasničkih prava sa Srba na opštine, kantone ili Federaciju BiH ili pojedince bošnjačke i hrvatske nacionalnosti.

“Tanjug” je, takođe, prenio da Linta “poziva Srbe koji žive u Srbiji, Republici Srpskoj i trećim državama, a imaju nekretnine na području Federacije BiH, da prijave svoja prava na nekretninama u zemljišno-knjižnim kancelarijama nadležnih opštinskih sudova odakle su poreklom”, kako ne bi ostali bez njih.

Kao povod za ovu Lintinu izjavu navedeno je sljedeće:

Kako navodi, opštinski sudovi preko svojih Zemljišno-knjižnih kancelarija objavljuju oglase u kojima pozivaju vlasnike koji imaju nekretnine u određenim katastarskim opštinama da prijave svoja prava na nekretnine u roku od 60 dana smatrajući da su svi upoznati, ali mnogi vlasnici nisu obavešteni o potrebi odazivanja sudu oko potvrde svoje imovine.

Istog dana, ovu vijest je prenio „Informer“, sa izrazito huškačkim naslovom:

„​ČISTO ZLO! Završetak etničkog čišćenja Srba u Bosni i Hercegovini - BAKIR OTIMA 800.000 HEKTARA SRPSKE ZEMLJE!“

Sedam dana kasnije, "Nezavisne novine“ su ovoj temi posvetile opširan članak, gdje su za sagovornike odabrali Radovana Grajića, pomoćnika ministra za izbjegla i raseljena lica RS i Predraga Jovića, zamjenika ministra za ljudska prava i izbjeglice BiH i Smiljku Knežević, za koju je navedeno da je predsjednica “Udruženja Krajišnika u Bijeljini” i članica “Odbora za očuvanje i zaštitu srpske imovine u FBiH”.

Tekst je objavljen sa naslovom koji takođe implicira da postoji "plan" za oduzimanje imovine građanima/kama srpske nacionalnosti u Federaciji BiH:

FBiH bez znanja Srba “sređuje” njihovu imovinu

U članku nisu dati komentari relevantnih institucija iz ovog entiteta o iznesenim navodima, niti napomena o tome da li je autor pokušao kontaktirati bilo koga iz institucija FBiH na ovu temu. Centralni dio u članku zauzima tabela naslovljena “Procenat Srba po opštinama”, koja daje dva podatka o broju stanovnika/ca srpske nacionalnosti u nekoliko opština u Federaciji BiH - jedan sa popisa iz 1991. i drugi iz 2013. godine.

Nakon pisanja „Nezavisnih“, oglasila se Federalna uprava za geodetske i imovinsko-pravne poslove, koja je tim povodom objavila "Obavijest građanima Bosne i Hercegovine". Federalna uprava je pojasnila da su pozivi za registraciju nekretnina raspisani u sklopu provođenja Projekta registracije nekretnina, koji se provodi još od septembra 2013. godine, sa ciljem usklađivanja podataka između zemljišnih knjiga i katastara.

 
Pogledajmo, dakle, šta su o ovoj temi objavili mediji, a šta sama uprava koja vodi projekat registracije nekretnina.

"Nezavisne":

Najveći problem u svemu ovome predstavlja to što, za razliku od Republike Srpske, Federacija BiH, odnosno neka katastarska opština prilikom usklađivanja podataka katastra i zemljišnih knjiga javnost obavještava kroz "Službeni glasnik" ili kroz javni oglas u lokalnim novinama koje su Srbima izbjeglim iz FBiH nedostupne.

Federalna uprava za geodetske i imovinsko-pravne poslove:

Uspostava zemljišne knjige se pokreće objavljivanjem oglasa nadležnog općinskog suda o najavi uspostave zemljišne knjige. Ovaj oglas se, u skladu sa Zakonom o zemljišnim knjigama, objavljuje u Službenom glasniku BiH, Službenim novinama FBiH i u najmanje dva dnevna lista koja se distribuiraju u Bosni i Hercegovini. Pored Zakonom propisane objave, dodatno se vrši objava oglasa jedanput dnevno u periodu od sedam dana na radio stanicama BH radio 1, Radio Federacije BiH, Radio RS i RSG, kao i na jednom portalu koji je najčitaniji za područje za koji se objavljuje oglas.

Druge tvrdnje koje su demantovane odnose se na rokove za prijavljivanje imovine, te na navodno postupanje nadležnih institucija u slučajevima kada ti rokovi isteknu:

"U FBiH poslije šest mjeseci, ako se niko ne javi, oni upisuju na državu i onda se taj neko čija je imovina upisana na državu može žaliti i putem suda i uz plaćanje svih troškova tražiti povrat te imovine i dokazivati vlasništvo", rekao je Predrag Jović, zamjenik ministra za ljudska prava i izbjeglice BiH. (Nezavisne novine)

Linta upozorava da postoji opasnost da čitavo ovo područje, kao i druga područja u Federaciji BiH, zbog neobaveštenosti i neodazivanja vlasnika Srba, može promeniti vlasništvo, prenošenjem vlasničkih prava sa Srba na opštine, kantone ili Federaciju BiH ili pojedince bošnjačke i hrvatske nacionalnosti. (Tanjug/Blic)

U obavijesti Federalne uprave za geodetske i imovinsko-pravne poslove eksplicitno se navodi da ne postoji mogućnost da se ovako nešto dogodi. Zakon o zemljišnim knjigama FBiH propisuje da se uspostavljanje zemljišnih knjiga, u slučaju da se vlasnik/ca ne prijavi u predviđenom roku, vrši na osnovu postojećih dokaza, a ne da se po automatizmu “upisuje na državu” kako je navedeno:

Točkom (5) članka 67. Zakona o zemljišnim knjigama propisano je da u slučaju ako se zainteresirana osoba ne prijavi u navedenom roku, zemljišnoknjižni ured vrši uspostavljanje na osnovu postojećih dokaza u skladu s člankom 64. Zakona o zemljišnim knjigama. Ovo isključuje bilo kakvu mogućnost upisa nekretnine na državu ako u postojećim evidencijama zemljišne knjige i/ili katastra država nije bila upisana kao vlasnik ili posjednik, i ako od strane zemljišno knjižnog referenta koji vrši uspostavu zemljišne knjige nije utvrđena kao vlasnik u skladu s člankom 69. Zakona o zemljišnim knjigama.

Član zakona u kom se navodi šta su dokazi za uspostavljanje zemljišne knjige prenosimo u cjelosti:

 
Pored činjenice da ne postoji nikakvo “automatsko” knjiženje na druge vlasnike, rokovi koji su navedeni u izjavama i medijskim objavama takođe su se ispostavili pogrešnim. Federalna uprava za geodetske i imovinsko-pravne poslove u svom saopštenju navodi da se uspostavljanje zemljišnih knjiga može, na zahtjev vlasnika/ce, produžiti za najmanje 90 dana od trenutka podnošenja zahtjeva. Pored toga, ukoliko osoba nije na vrijeme saznala da je raspisan poziv za prijavu imovine, istu može prijaviti u roku od godinu dana od trenutka raspisivanja poziva:

Sve osobe koje polažu pravo na priznavanje vlasništva ili drugog prava na nekretnini se pozivaju da pravo prijave u roku od 60 dana od dana najave podneskom u dva primjerka i to dokažu. Na zahtjev osobe koja tvrdi da može zahtijevati određeno pravo, rok će biti produžen najmanje za 90 narednih dana, kako bi im bilo omogućeno pribavljanje potrebnih dokaza.
Osobe koje nisu bile u mogućnosti saznati za najavu postupka uspostavljanja imaju pravo u roku od 60 dana od dana saznanja za postupak uspostavljanja, ali najduže godinu dana od početka postupka uspostavljanja, prijaviti svoje vlasništvo ili neko drugo pravo na nekretnini, u skladu sa odredbom stava 3. točka 4. članka 67. Zakona o zemljišnim knjigama.

Federalna uprava je u svom saopštenju takođe navela da ne postoji razlog za zabrinutost zbog navoda iznesenih u “Nezavisnim novinama”; pozvala predstavnike/ce navedenih udruženja da se jave oko “svih eventualnih pitanja i nejasnoća koje imaju”; te da “dostave konkretne primjere, ako postoje, u kojima su se desili problemi koji se spominju u članku i da se jave na kontakt telefone 033-586-063 i 586-064.”

Konkretan navod o problemima pri registraciji imovine dao je Radovan Grajić, pomoćnik ministra za izbjegla i raseljena lica RS:

Već je problematično u bihaćkoj opštini, a problema ima i u drugim opštinama samo ljudi nisu svjesni da su u problemu. Ta priča treba da ponese za sobom opšti državni interes institucija Republike Srpske da se uključe bilo podsticanjem ljudi da se jave za svoju imovinu ili plaćanjem usluga tim ljudima za prikupljanje podataka, prevoz itd.

Tim povodom smo od Gajića pokušali dobiti pojašnjenje o tome kakvi su tačno problemi registrovani u bihaćkoj opštini u vezi sa registracijom nekretnina, ali, kako je već navedeno, do trenutka objavljivanja ovog teksta nismo dobili odgovor.

Sam Miodrag Linta je, u međuvremenu, na stranici organizacije “Savez Srba iz regiona” objavio novo saopštenje ovim povodom, u kom su ispravljeni pogrešni navodi iz njegovih ranijih izjava. U saopštenju, objavljenom 12. januara 2018, navedene su informacije koje je objavila Federalna uprava za geodetske i imovinsko-pravne poslove, dok je izostavljena tvrdnja da će se imovina prenijeti na “opštine, kantone ili Federaciju BiH ili pojedince bošnjačke i hrvatske nacionalnosti” ukoliko se prijava ne izvrši u roku od 60 dana:

Linta ističe da se u Republici Srpskoj i u Federaciji Bosne i Hercegovine sprovode projekti registracije nekretnina koji se odnose na usklađivanje podataka o nekretninama između katastra i zemljišne knjige tj. praktično zamjena starih zemljišnjih knjiga sa novim zemljišnim knjigama ili uspostavljanje novih zemljišnih knjiga u opštinama gdje su one bile uništene tokom Drugog svjetskog rata.
Opštinski sudovi preko svojih zemljišno-knjižnih kancelarija objavljuju oglase u kojima pozivaju vlasnike koji imaju nekretnine u određenim katastarskim opštinama da prijave svoja prava na nekretnine (zemljište, objekte) u roku od 60 dana, a najduže godinu dana. Nažalost, mnogi vlasnici nisu obaviješteni o potrebi odazivanja sudu oko prijave prava na svoju imovinu.
U slučaju da se vlasnici nekretnina ne jave u roku od 60 dana, odnosno godinu dana od objave oglasa nadležna zemljiško-knjižna kancelarija vrši upis u novu zemljišnu knjigu na osnovu postojećih dokaza u skladu sa članom 64. Zakona o zemljišnim knjigama.

Dakle, cijela priča krenula je od prenesenog saopštenja Miodraga Linte, od čijih je navoda u međuvremenu i sam odustao, te se ispostavila u potpunosti netačnom i zakonski neutemeljenom, kako se može vidjeti iz saopštenja Federalne uprave za geodetske i imovinsko-pravne poslove. Mediji koji su ovu izjavu prenijeli bez ikakve provjere sa relevantnim institucijama za nju dobijaju ocjenu dezinformacija, dok "Nezavisne novine", koje su joj posvetile cijeli izvještaj bez ikakvog uvida u stavove i komentare strane koja se optužuje za štetno djelovanje, dobijaju i ocjenu pristrasno izvještavanje. Mediji koji su vijest proširili tvrdnjama poput one da "Bakir Izetbegović otima srpsku imovinu" dobijaju ocjenu lažna vijest. 

(raskrinkavanje.ba)