Foto: Pixabay
Na Telegram kanalu TABU je 16. oktobra 2024. godine objavljen snimak u kojem neimenovani muškarac tvrdi da su “medicinske intervencije vodeći uzrok smrti u SAD-u”. U opisu objave istaknuto je sljedeće:
“Ayurvedska medicina stara je oko 6.000 godina. Kineska medicina stara je oko 5.000 godina. Alopatska medicina stara je 100 godina. Već je na zalasku jer je u suštini glupa i ne radi. I veoma je opasna. Traumatologija i krizne intervencije su oko 15% medicine. Ostalih 85% medicine je u osnovi besmislica.”
Snimak traje nešto manje od minutu i pol i ima titlove na engleskom i na našem jeziku. Uz tvrdnje iznesene u opisu objave na Telegramu, muškarac na snimku izgovara i sljedeće:
Vodeći uzrok smrti u Sjedinjenim Državama je medicinska intervencija. Medicinske intervencije godišnje ubiju oko milion ljudi. Doktori ubiju preko milion ljudi godišnje, a ljudi odlaze kod doktora i ne misle ništa o tome.
Problem naših doktora je što ovi veoma dobri ljudi prave najveću grešku u svom životu i idu u medicinsku školu. 85% onoga što ih uče su nenaučne gluposti. A onda ih puštaju na opštu populaciju da praktikuju nenaučne gluposti. Medicina koju imamo sada toliko zaostaje za naukom da ju je nemoguće ažurirati. Moramo uzeti lijek koji imamo, baciti ga i početi ispočetka. Odakle nam ideja da možemo pomoći bolesnoj osobi ako joj damo otrov?
To je prilično glup sistem, ali zarađuje ogromne količine novca, a farmaceutske kompanije imaju ogromnu moć.
Isti je snimak podijeljen i u nizu objava na Facebooku (1, 2, 3), a u jednoj od objava na ovoj društvenoj mreži podijeljena je galerija slika različitih kadrova preuzetih iz snimka.
Šta su činjenice?
Muškarac na snimku je pokojni Raymond Francis, američki hemičar i autor koji je preminuo 2020. godine. Raskrinkavanje je u septembru 2024. godine pisalo o neutemeljenim tvrdnjama Raymonda Francisa da je američki zdravstveni sistem “prevara” i da “ne liječi bolesti, već njima upravlja”.
Snimak u kojem Francis izgovara tvrdnje o “medicinskim intervencijama kao vodećem uzroku smrti u SAD-u”, koji se u oktobru 2024. godine dijelio i na našem govornom području, kompilacija je njegovih izjava iz govora (arhivirano ovdje) kojeg je 2017. godine održao u kalifornijskoj neprofitnoj korporaciji Silicon Valley Health Institute. U kompilaciji tvrdnji preuzetih iz spomenutog govora, Francis govori i da medicinske intervencije “ubiju oko million ljudi” godišnje u SAD-u, zastupajući teze da današnja medicina nije efikasna i da nepovratno zaostaje za naukom.
Tvrdi i da buduće ljekare na studijima medicine uče “nenaučne gluposti” te da je konvencionalna medicina “u suštini glupost”. Liječenje, odnosno lijekove, Francis opisuje kao “otrov”, navodeći da se radi o “prilično glupom sistemu koji zarađuje ogromne količine novca”, ne propustivši priliku da ovim putem kritikuje i farmaceutske kompanije.
Ista kompilacija Francisovih starih izjava u oktobru ove godine širila se i na engleskom govornom području, a provjerom njegovih tvrdnji o posljedicama medicinskih intervencija u SAD-u bavila se i platforma za provjeru činjenica Logically Facts. U svojoj su analizi podsjetili na to da Raymond Francis “nije licencirani medicinski stručnjak” te da je od ranije poznat po “promovisanju neprovjerenih zdravstvenih savjeta”:
Njegova (Francisova op.a.) tvrdnja da medicinske intervencije uzrokuju milion smrti godišnje, što ih čini vodećim uzrokom smrti u SAD-u, nije potkrijepljena kredibilnim istraživanjem ili statistikom. Prema američkom Ministarstvu zdravlja i socijalne skrbi, 2022. i 2023. godine vodeći uzroci smrti u SAD-u bile su bolesti srca, rak i nenamjerne ozljede.
Uticaj medicinskih intervencija na ukupnu smrtnost izazovan je za mjerenje zbog zbunjujućih varijabli, varijacija u populaciji pacijenata/tica, razlika u sistemima zdravstvene zaštite i složenosti pripisivanja smrti specifičnim uzrocima ili intervencijama.
S obzirom na činjenicu da tvrdnje Raymonda Francisa iz viralnog snimka datiraju iz novembra 2017. godine, provjerili smo i dokumente u kojima se iznose statistički podaci o vodećim uzrocima smrtnosti u SAD-u za 2016. i 2017. godinu. U oba slučaja, vodeći uzroci smrti u ovoj zemlji također su bile srčane bolesti, karcinomi te nenamjerne ozljede.
Dodatno, Logically Facts podsjeća i na slučaj kontroverzne, ali u javnosti često citirane analize iz 2016. godine, u kojoj se navodi da su “medicinske greške treći vodeći uzrok smrti” u Americi. Navode da su tvrdnje iz te analize “donekle u skladu” s onima Raymonda Francisa, ali da se čak i u ovoj, intenzivno kritikovanoj studiji “procjenjuje da su otprilike 251.454 smrtna slučaja godišnje u američkim bolnicama rezultat medicinskih grešaka, što je i dalje “značajno manje od milion smrti”, kako je tvrdio Francis.
Naime, iako su nalazi studije pod nazivom “Medicinska greška - treći vodeći uzrok smrti u SAD-u” (eng. Medical error - The third leading cause of death in the US) u to vrijeme snažno odjeknuli u javnosti (1, 2, 3), tvrdnje da su greške nastale u liječenju i tretmanu oboljelih “treći vodeći uzrok smrtnosti” u SAD-u ubrzo su izložene ozbiljnim kritikama te ukazivanju na propuste u metodologiji koju su istraživači koristili prilikom izrade studije (1, 2, 3).
O manipulativnim i netačnim tvrdnjama da su “greške medicinskih radnika/ca vodeći uzrok smrtnosti” u svijetu te da “doktori ubijaju više ljudi nego rak”, djelimično zasnovanim na navodnim rezultatima spomenute studije, Raskrinkavanje je detaljno pisalo u analizi iz juna 2023. godine.
Drugim riječima, medicinske intervencije nisu vodeći uzrok smrti u SAD-u niti od njih u ovoj zemlji godišnje umre million ljudi. Takvi se podaci ne mogu pronaći u zvaničnim statistikama zdravstvenih autoriteta u SAD-u niti za njih postoje naučni dokazi. Primjer studije iz 2016. godine o “medicinskim greškama kao trećem vodećem uzroku smrti u SAD-u” dodatno potvrđuje da se u ovom slučaju radi o pseudonaučnim tvrdnjama. Iako se radilo o značajno manjem broju navodnih smrtnih slučajeva, nalaze ove studije naučna zajednica je odbacila.
Pored navedenih tvrdnji, Raymond Francis u viralnom snimku konvencionalnu medicinu naziva “glupom”, “opasnom” i “besmislenom” te navodi da ona ne ide u korak s naukom. Ove tvrdnje nisu utemeljene u činjenicama. Konvencionalna, odnosno moderna medicina zasnovana je na dokazima, odnosno kliničkim pregledima, dijagnostici te liječenju različitih bolesti i stanja putem konvencionalnih lijekova i odgovarajućih medicinskih zahvata.
Dalje, Francis u snimku liječenje naziva “glupim sistemom koji zarađuje ogromne količine novca”, dodajući da “farmaceutske kompanije imaju ogromnu moć”. U ovom se slučaju radi o tvrdnjama koje spadaju u široko rasprostranjenu teoriju zavjere o sprezi između farmaceutske industrije i medicinskog osoblja koje “radi u njihovom interesu”.
Raskrinkavanje je u ranijem periodu u brojnim analizama (1, 2, 3, 4, 5) pisalo o netačnim tvrdnjama da je vakcine i lijekove protiv različitih bolesti ljudima “nametnula” tzv. farmakomafija. Pristalice ove teorije zavjere zastupaju neutemeljenu tezu da farmaceutska industrija, navodno u dosluhu s regulatornim tijelima za odobravanje lijekova, bolnicama i medicinskim osobljem, sudjeluje u globalnoj zavjeri s ciljem prodaje što veće količine neefikasnih pa čak i “štetnih” lijekova i terapija.
Shodno navedenom, tvrdnje da su “medicinske intervencije vodeći uzrok smrti u SAD-u” te da zbog njih u ovoj zemlji godišnje umre million ljudi dobijaju ocjenu lažna vijest.
Tvrdnje i implikacije da je konvencionalna medicina “besmislena” i da, u cilju ostvarivanja što većeg profita farmaceutskim kompanijama, ljude zapravo ne liječi, već “truje”, ocjenjujemo kao teoriju zavjere.
(Raskrinkavanje.ba)