Na Facebook stranici Zdravi kutak je 24.10.2023. godine dva puta objavljen videosnimak u kojem dr. Kemal Dizdarević navodno promoviše preparat za koji se tvrdi da djeluje protiv krvnih ugrušaka i visokog pritiska (1, 2).
Videosnimak je napravljen tako da izgleda kao da dr. Dizdarević, poznati neurohirurg, promoviše “lijek” koji navodno koristi već 29 godina i koji rješava probleme s krvnim ugrušcima “u jednom danu”. U vrijeme pisanja ove analize, objave s videosnimkom su ostvarile preko 660 interakcija i preko 470.000 pregleda na Facebooku.
U kratkom snimku se vidi dr. Dizdarević koji navodno postavlja pitanja poput: “Zašto niko ne priča o bolestima srca?” i “Zašto svi ćutite da već postoji sredstvo koje potpuno otklanja takve probleme?” Ispod videosnimka se nalazi opcija “saznajte više” i vodi na internet-stranicu koja je napravljena da izgleda kao portal FACE televizije. Na stranici je navodni intervju novinara Senada Hadžifejzovića s dr. Kemalom Dizdarevićem u kojem im se pripisuje promocija preparata HeartClean:
HeartClean čisti krvne sudove i stabilizuje pritisak na dugo vremena. Ne treba stalno da se koristi. Za samo 12 sedmica on u potpunosti obnavlja krvne sudove i pritisak će biti 120 sa 80 narednih 5 godina.
Za proizvodnju HeartClean grupa naših naučnika dobila je međunarodnu nagradu za terapijsku biologiju. Za inovativni izum u liječenju hipertenzije i bolesti krvnih sudova.
Reklo bi se da nakon takvog priznanja apoteke treba da stoje u redu da bi dobile pravo za prodaju preparata HeartClean. Ali ne. Apsolutna, mrtva tišina. Kao da niko nije ni primijetio ovaj izum.
A predstavnici medicinskog biznisa se s velikom mržnjom odnose prema ovom preparatu. Oni imaju stotine lijekova, planove za prodaju i prihode. A u jednoj stvari HeartClean ne odgovara tim planovima. Ljudi nakon 12 sedmica liječenja preparatom HeartClean zaboravljaju put do apoteke.
Na stranici s “intervjuoma” je formular za naručivanje preparata HeartClean sa ostvarenjem 50% popusta.
Deepfake videosnimak
Videosnimci u kojima neurohirug dr. Kemal Dizdarević navodno promoviše HeartClean nisu autentični. Ako se pažljivo posmatra videosnimak, može se jasno zaključiti da izgovorene riječi nisu sinhronizovane sa pokretima usta. Raskrinkavanje se i ranije bavilo ovakvim “deepfake” intervjuima (1, 2) u kojima poznate ličnosti iz regiona navodno promovišu različite preparate, kao što su DiaClean, HeartClean i HemoClean. “Deepfake” su mašinski generisani klipov ili slike u kojima se određenim akterima mijenjaju lice, tijelo ili glas, čineći tako da oni rade ili govore stvari koje nikada nisu uradili ili rekli, objašnjeno je na stranici Instituta Poynter. Ovakvi snimci, koji su rezultat razvoja tehnologije, vještačke inteligencije i algoritama mašinskog učenja, sve su češća pojava i predstavljaju sve veći izazov za konzumente medijskog sadržaja, s obzirom na to da kvalitet “deepfake” snimaka i slika postaje sve bolji.
Lažni portali i intervjui
Dr. Dizdarević je česta meta zloupotrebe u svrhu promocije različitih preparata koje navodno liječe razne vrste bolesti. Analizu jednog takvog primjera možete pročitati ovdje.
Internet-stranica naziva “heartcle.store” na kojoj je objavljen “intervju” Senada Hadžifejzovića sa Kemalom Dizdarevićem kreirana je tako da izgleda kao portal Face televizije.
Nijedna rubrike na internet-stranici nije funkcionalna i svaka preusmjerava na početak “intervjua”. Također, pretraga riječi “HeartClean” na pravom portalu Face televizije ne daje nikakve rezultate.
Google pretraga dokazuje da ne postoji veza između dr. Dizdarevića i preparata HeartClean, te da ga on nikada nije promovisao.
HeartClean je u tekstu definisan kao preparat, ne lijek, koji je “nagrađivan”, dok je u videozapisu objavljenom na Facebooku nazvan “lijekom”. Ipak, HeartClean se ne nalazi na spisku lijekova na zvaničnoj stranici Agencije za lijekove i medicinska sredstva.
Dakle, može se zaključiti da videosnimci koji su objavljeni na Facebooku nisu autentični i vode na izmišljeni intervju, objavljen na stranici napravljenoj da izgleda kao portal jedne televizije, a sve s ciljem promocije i prodaje preparata HeartClean.
Shodno činjenicama navedenim u analizi, Facebook objave “deepfake” videa s dr. Dizdarevićem i izmišljeni intervju s njim dobijaju ocjenu lažna vijest.
(Raskrinkavanje.ba)