Foto: Picryl
Na Facebook profilu Slađane Velkov 11. januara 2025. godine objavljene su tvrdnje da su nedavne najave američkog predsjednika Donalda Trumpa o pripajanju Grenlanda i Kanade Sjedinjenim Američkim Državama ustvari realizacija navodnog plana Rimskog kluba o regionalizaciji, tj. o podjeli svijeta na nekoliko regiona “kako bi svjetska vlada lakše vladala”.
Sta mislite zasto Tramp hoce da ujedini Ameriku, Kanadu i Grenland? Pa zato sto je to isplanirao Rimski Klub jos davne 1968, kao plan regionalizacije sveta, tj. podele sveta na 10 zona, kako bi svetska vlada lakse vladala. Rimski klub je jos tada isplanirao da ce zbog klimatskih promena morati da dodje do ujedinjenja sveta pod jednom centralnom vladom, a u stvari se radi o centralizaciji moci.
Foto: Screenshot/Facebook
U nastavku objave navodi se da britanski kralj Charles “daje autoritet svjetskom ekonomskom forumu da hitno formira svetsku vladu”.
Tramp o ujedinjenju, kralj Carls daje autoritet svetskom ekonomskom forumu da hitno formira svetsku vladu a lokalni izvrsitelji rade na open Balkan, open ovo, ono (nacin da se prave regioni kojima ce svetska vlada lakse vladati).
Identičan tekst pronašli smo na još nekoliko Facebook profila (1, 2).
Implikacije da su Trumpove najave ostvarenje plana Rimskog kluba pojavile su se ranije na društvenoj mreži X. Tako je jedan korisnik 9. januara 2025. podijelio objavu u kojoj se govori o Rimskom klubu i podjeli svijeta na deset regiona zbog lakše globalne kontrole moći. Pored Grenlanda i Kanade, u objavi se pominje i Ukrajina. Objava sadrži mapu deset regiona.
Foto: Screenshot/X
Šta su činjenice?
Nakon što je pobijedio na američkim predsjedničkim izborima u novembru 2024. godine, Donald Trump govorio je o željama da preuzme kontrolu nad nekim teritorijama izvan Sjedinjenih Američkih Država. Tako je iznio ideje o pretvaranju Kanade u američku saveznu državu, preuzimanju Panamskog kanala te ponovo aktualizovao priču o kupovini Grenlanda.
Početkom januara ove godine Trump je izjavio da ne isključuje mogućnost upotrebe vojne sile kako bi preuzeo kontrolu nad Panamskim kanalom i ostrvom Grenland, koje je autonomna teritorija Danske. U kontekstu preuzimanja kontrole nad Kanadom, Trump je govorio o korištenju ekonomskog pritiska. Ove izjave izazvale su veliku pažnju javnosti, ali i bile inspiracija teoretičarima/kama zavjere.
U analiziranoj Facebook objavi tako se tvrdi da je riječ o ostvarivanju plana Rimskog kluba o regionalizaciji svijeta, tj. o njegovoj podjeli na nekoliko regiona “kako bi svjetska vlada lakše vladala”.
Rimski klub je međunarodna nevladina organizacija osnovana 1968. godine. Utemeljitelji su joj italijanski industrijalac Aurelio Peccei i škotski naučnik Alexander King. Na stranici organizacije se, između ostalog, navodi da je Rimski klub “platforma različitih eksperata fokusiranih na pronalaženje rješenja za složene hitne situacije s kojima se društvo i planeta danas suočavaju”.
Nadovezujući se na svoje nasljeđe i zaključke temeljnog izvještaja iz 1972. “Granice rasta”, organizacija nastavlja da izaziva ustaljene paradigme, zalaže se za promjenu politike i postavlja temelje za promjene u globalnim, društvenim, ekološkim i ekonomskim sistemima. Rimski klub objavio je više od 45 izvještaja, ima više od 100 članova i uključuje 35 nacionalnih udruženja.
Izvještaj “Granice rasta”, s porukom da Zemljini resursi ne mogu podržati tadašnje stope ekonomskog i populacijskog rasta nakon 2100. godine, čak i uz naprednu tehnologiju, objavljen je 1972. godine. Na stranici organizacije navodi se da je u ljeto 1970. međunarodni tim istraživača na Institutu za tehnologiju Massachusetts (Massachusetts Institute of Technology, MIT) započeo studiju o implikacijama kontinuiranog rasta u svijetu. Ispitano je pet osnovnih faktora koji određuju i u svojoj interakciji ograničavaju rast na planeti (povećanje populacije, poljoprivredna proizvodnja, iscrpljivanje neobnovljivih resursa, industrijska proizvodnja i zagađenje).
Tim MIT-a unio je podatke o ovih pet faktora u globalni kompjuterski model, a zatim testirao ponašanje modela pod nekoliko skupova pretpostavki kako bi odredio alternativne obrasce za budućnost čovječanstva. “Granice rasta” su netehnički izvještaj o njihovim nalazima.
Druga analiza dugoročnog razvoja svijeta, odnosno drugi izvještaj o Rimskom klubu, objavljen je 1974. godine pod nazivom “Čovječanstvo na prekretnici” i u njoj se pominje podjela svijeta na deset regiona. Autori su Mihajlo Mesarović i Eduard Pestel. U rezimeu knjige, koji je dostupan na stranici američke medicinske biblioteke, navodi se da je u ovom izvještaju predložen koncept “organskog rasta” čovječanstva, gdje je svijet sistem međuzavisnih i skladnih dijelova, od kojih svaki daje svoj doprinos u ekonomiji, resursima ili kulturi.
Zaključci i preporuke iznijeti u ovoj knjizi izvedeni su iz analize alternativnih obrazaca dugoročnog razvoja svijeta korištenjem fleksibilnog kompjuterskog instrumenta za planiranje koji sadrži višeslojni regionalizovani model svjetskog sistema.
U publikaciji “Globalni modeli, svjetska budućnost i javna politika – kritika”, koju su 1982. godine objavili američki Kongres i Kancelarija za procjenu tehnologija i u kojoj se analiziraju globalni modeli (kompjuterizovane matematičke simulacije svjetskih fizičkih, ekonomskih i političkih sistema), navodi se da ovaj model ne vidi svijet kao cjelinu, već ga je podijelio u deset regija sastavljenih od zemalja sličnih karakteristika, uz objašnjenje da neke kasnije verzije modela iz 1974. imaju 14 regiona.
Isti izvor navodi da će, prema ovoj studiji, nafta, zamjene za naftu i poljoprivredno zemljište biti najveća ograničenja rasta, a za rješavanje ovih problema autori preporučuju politiku "organskog rasta" koja bi podsticala rast tamo gdje je potreban i obeshrabrivala ga tamo gdje je rast prijetnja. Ona uključuje specifične korake kao što su podsticanje diverzifikacije industrije širom svijeta, izgradnja ekonomske baze i izvoznog potencijala najsiromašnijih zemalja i pomoć u hrani najsiromašnijim zemljama.
Publikacija “Globalni modeli, svjetska budućnost i javna politika – kritika” sadrži i karte deset regiona čiji je izvor izvještaj Rimskom klubu iz 1974. godine “Čovječanstvo na prekretnici”. Na karti, Sjedinjene Američke Države i Kanada čine jednu regiju. Ostrvo Grenland se ne vidi na karti.
Foto: Screenshot/”Globalni modeli, svjetska budućnost i javna politika – kritika”
Raskrinkavanje se upitom o tvrdnjama iz analiziranih objava obratilo Nebojši Neškoviću, punopravnom članu Rimskog kluba i predsjedniku njegove srpske podružnice. Nešković je u odgovoru naveo sljedeće:
Glavne publikacije Rimskog kluba su izveštaji Rimskom klubu (Reports to The Club of Rome), u kojima članovi Кluba daju svoje analize raznih problema društvenog razvoja. Dakle, to nisu stavovi Кluba, već stavovi njegovih članova. Uloga rukovodstva Кluba u tome je da odobri javno iznošenje tih analiza ako zaključi da su one relevantne i kvalitetno izvršene. Prvi i najpoznatiji izveštaj Rimskom klubu, ''Granice rasta'' (Limits to Growth), objavljen je 1972. godine. Njegovi autori su Donella H. Meadows, Dennis L. Meadows, Jørgen Randers i William Behrens III. Sažeto rečeno, glavna poruka knjige je da ekonomski razvoj Zemlje neće moći da se odvija kao do tada unedogled, i to zbog ograničenosti prirodnih resursa. U njoj je razrađeno nekoliko predloga scenarija koji bi mogli da osiguraju uspešan društveni razvoj planete u dužem periodu. Izveštaj je objavljen u više od 30 miliona primeraka na više od 30 jezika i smatra se jednim od glavnih dela kojima je otvoreno pitanje održivog razvoja prirode i društva. Od tada do danas objavljeno je još 53 izveštaja Rimskog klubu, u kojima su date raznovrsne analize širokog spektra društvenih problema.
Iz navedenog je jasno da u slučaju podjele svijeta na deset regiona, koja se pominje u izvještaju Rimskom klubu iz 1974. godine, nije riječ o političkoj podjeli svijeta, već o podjeli na regione u kontekstu traženja rješenja za izazove ekonomske održivosti. Dakle, nije riječ ni o kakvom planu političke organizacije koji bi olakšao rad nekakve “svjetske vlade”.
Izmišljeno kraljevsko odobrenje za stvaranje “svjetske vlade”
Kako smo objasnili u ranijim analizama, osnovna ideja teorije zavjere o jednoj “svjetskoj vladi” jeste da grupa moćnika želi preuzeti kontrolu nad cijelim svijetom i uspostaviti jednu autoritarnu vladu/državu s elementima moderne nacionalne države, kao što su jedna valuta, jedna vojska itd. Teoretičari/ke zavjere u UN-u vide potencijal za uspostavljanje “svjetske vlade”, stoga ovoj organizaciji, odnosno njenim dokumentima, pripisuju ove ciljeve (1, 2).
U središtu ove teorije zavjere često se nalazi i Svjetski ekonomski forum (SEF), međunarodna nevladina organizacija čiji je osnivač Klaus Schwab. Schwab je često bio “meta” teoretičara/ki zavjere, posebno tokom pandemije Covid-19, kada su inicijativi “Veliki reset” Svjetskog ekonomskog foruma pripisivani brojni izmišljeni ciljevi. Raskrinkavanje se ranije bavilo netačnim tvrdnjama da je Schwab rekao da moćnici imaju sredstva da “sprovedu svjetsku državu”.
U viralnoj objavi tvrdi se da kralj Charles “daje autoritet” Svjetskom ekonomskom forumu da “hitno formira svjetsku vladu”. Sličnim tvrdnjama da je kralj Charles III potpisao ugovor o svjetskoj vladi sa SEF-om bavila se platforma za provjeru činjenica AAP FactCheck. Ova tvrdnja temeljena je na navodnom saopštenju za štampu koje se pojavilo na, kako se tvrdilo, službenoj web stranici britanske kraljevske porodice 25. decembra 2024. godine, a zatim bilo obrisano. Screenshoti tog navodnog saopštenja dijeljeni su kao dokaz njegovog postojanja.
Za AAP FactCheck su iz Bakingemske palate potvrdili da saopštenje nije poslao Royal Communications, Služba za odnose s javnošću kraljevske porodice, te da je samo jedno saopštenje poslano na Božić – transkript kraljevog božićnog govora u kome kralj nigdje ne spominje ni SEF ni predaju suvereniteta. AAP FactCheck navodi niz detalja koji upućuju na to da je saopštenje lažno.
Legitimna saopštenja Royal Communicationsa obično nose naslov koji sažima sadržaj, npr. “Kraljeva poruka saučešća narodu Vanuatua”.
Poređenja radi, lažno saopštenje naslovljeno je samo kao “Saopštenje Bakingemske palate”.
Također, pojedinosti na šablonu na kraju lažnog saopštenja – “za dodatne informacije obratite se: Royal Communications Bakingemske palate” – ne nalaze se u legitimnim saopštenjima za štampu.
Umjesto toga, obično stoji “podijelite ovaj članak”, nakon čega slijedi “klikabilni” logotip za Facebook i “klikabilni” logotip za Twitter, koji čitatelje/ke vodi na X.
Čini se da ne postoji arhivirana verzija navodnog saopštenja za javnost – samo jedna snimka zaslona.
Osim toga, ne postoje nikakvi dokazi da je bilo ko dao legitimitet Svjetskom ekonomskom forumu da formira nekakvu “svjetsku vladu” niti je takvo nešto uopšte moguće.
Shodno navedenom, prvu objavu tvrdnje da je britanski kralj Charles dao “autoritet svjetskom ekonomskom forumu” da napravi “svjetsku vladu” ocjenjujemo kao lažnu vijest i teoriju zavjere. Druge objave ove tvrdnje ocjenjujemo kao prenošenje lažnih vijesti i teoriju zavjere.
Ocjenu teorija zavjere dobija tvrdnja da su Trumpove nedavne najave o pripajanju Grenlanda i Kanade Sjedinjenim Američkim Državama realizacija plana Rimskog kluba o podjeli svijeta na nekoliko regiona kako bi “svjetska vlada lakše vladala”.
(Raskrinkavanje.ba)