Foto: Dževad Galijašević/Medija centar Beograd/Wikipedia
Na portalu Pravda, u rubrici “Kolumne”, 11.10.2022. godine objavljen je članak koji potpisuje Dževad Galijašević, pod naslovom “Oluja nad Republikom Srpskom”. U njemu se primarno tematiziraju protesti koje je u dva navrata organizovala opozicija u Republici Srpskoj (RS), a Galijašević se osvrnuo i na Centralnu izbornu komisiju (CIK BIH), njenog predsjednika Suada Arnautovića te odnos Aleksandra Vučića, predsjednika Srbije, prema politikama u RS. Pritom, iznio je i niz činjenično netačnih i neutemeljenih tvrdnji.
Za proteste koje su 6. i 9. oktobra organizovale opozicione partije u RS sa zahtjevom da se ponovo prebroje glasovi za predsjednika RS s glasanja na Opštim izborima 2.10.2022. godine Galijašević tvrdi da ih organizuju “Amerikanci” po ugledu na kijevski Majdan. U ovom dijelu kolumne Galijašević je i visokog predstavnika nazvao “lažnim”, a opoziciju “zapadnim agentima":
Čini se normalnim, da je tu i tamo, poneka protestna šetnja opozicije, logičan rezultat proteklih izbora i da se u BiH ne dešava ništa novo ni posebno. Jer bili su izbori, poraženi imaju pravo da se ljute i protestvuju; a vlast ima pravo da slavi, i sve je prividno u redu. Ali, političku idilu kvari saznanje, da proteste na Trgu Krajine u Banjaluci ne organizuju Srbi, već Amerikanci. (...)
Eto, zato se protestvuje u Banjaluci, na toj jadnoj sceni, sa srpskim statistima i američkim režiserima, u kome učestvuju pripremljeni i obučeni zapadni agenti, u postizborno vrijeme, čini se tek kao politički osmišljena akcija kojom treba stvoriti uslove da zapad interveniše. (...)
Zato je infrastruktura prevrata u Banjaluci, po ugledu na Kijevski Majdan 2014. postavljena, operacija precizno isplanirana; baš do detalja, akteri regrutovani, istrenirani i angažovani a žrtva je markirana za odstrel: pa se postavlja pitanje: čemu uopšte, tolika histerija opozicije. Kad je i lažni Visoki predstavnik Kristijan Šmit na njihovoj strani i kaže: Uskoro ću uraditi nešto u vezi s državnom imovinom, odnosit će se na RS“, i uradio je nešto u vezi sa Izborima (...)
Galijašević u članku Jelenu Trivić, opozicionu kandidatkinju za predsjednicu RS iz Partije demokratskog progresa (PDP), naziva “pokradenim anglo-američkim kandidatom” i “banjalučkom mudricom Jelenom Mata Hari”.
Uz niz opaski o tome da su političarki/ke opozicije u RS “zapadni agenti”, Galijašević eksplicitno tvrdi i da je “Jelena Trivić od američke vlade dobila 19.500.000 maraka, tj. 10.000.000 dolara”:
Očito je Američko i britansko, obavještajno djelovanje u drugim državama, već toliko javno, da se jasno uočava da neki glumci na političkoj sceni BiH i Republike Srpske, nisu politički već obavještajni projekat tajnih službi, dobro plaćeni, kao Jelene Trivić, koja je od američke vlade dobila 19.500.000 maraka tj. 10.000.000 dolara. NJenom timu novac je uručio, na aerodromu Butmir u Sarajevu, general američke vojske Nouls. Isplata je odobrena 11. jula 2022. nakon dogovora postignutog na sastanku Gabrijela Eskobara i Metju Palmera sa Jelenom Trivić i Mladenom Ivanićem”. Odluku o isplati Plaćenice, potpisala je Karen Donfried.
Kao još jedan argument za svoje tvrdnje Galijašević navodi i kako je “ovih dana u javnosti procurio još jedan dokument iz Amerike”, a kojim se navodno dokazuje saradnja Trivić i Sjedinjenih Američkih Država (SAD).
Ovih dana, u javnosti je procurio još jedan dokument iz Amerike, u kome je decidno objašnjeno, kako, kada i zašto, je uspostavljena „saradnja“ SAD i Jelene Trivić.
Riječ je o Operativnom izvještaju NSA – „Nacionalne Bezbjednosne Agencije“ SAD, njene uprave „Centralne Službe Bezbjednosti“, protokolisanom pod rednim brojem, USA CTV F136-D55-5A u knjizi operativnih izvještaja, ne baš visokog stepena tajnosti: CID 818956.”
Ovim navodima Galiješević održava tezu cijelog članka o tome da je Republika Srpska “ugrožena” te da je Milorad Dodik taj koji se “žrtvuje za njen opstanak”, dok opozicija sa Zapadom radi na njenom rušenju.
Bez Dodika Republika Srpska bila bi u kandžama američkih plaćenika poput Vučića i Trivićke, nacionalna ideja bi splasnula i niko više nikad ne bi imao tu snagu i volju, kakvu je pokazao Dodik, da se žrtvuje za njen položaj i opstanak. Ta peta kolona, koja slabi ustavnu poziciju Republike Srpske, radi o glavi Miloradu Dodiku, njegovoj porodici, prijateljima, političkim saborcima i cjelom srpskom narodu.
Članak su prenijeli portali Slavija (.info), Politički, Fakti, Srbi na okup i IN4S, međutim, u međuvremenu je članak portala IN4S uklonjen.
Čime Galijašević dokazuje svoje tvrdnje?
U predizbornoj kampanji za Opšte izbore 2022. godine mediji u javnom i privatnom vlasništvu iz RS objavljivali su različite dezinformacije, stvarajući tako narativ u kojem se kandidatkinja za predsjednicu Republike Srpske Jelena Trivić predstavlja kao strana plaćenica.
Dževad Galijašević poznat je po iznošenju različitih neprovjerenih i netačnih tvrdnji, o čemu je Raskrinkavanje pisalo u više analiza (1, 2, 3). On je širenju ovog narativa doprinio ponavljanjem tvrdnji o tome da je Trivić dobila novac od SAD-a, koje su posve netačne i koje se baziraju na krivotvorenim dokumentima, što je već ranije dokazano.
Raskrinkavanje je u analizi objavljenoj 19.9.2022, naime, ustanovilo da je dokument, kojim se navodno dokazuje da su SAD platile Trivić 10 miliona dolara i na koji se poziva i Galijašević, krivotvoren. Kako je i navedeno u pomenutoj analizi, dokument je očigledno lažan:
Raskrinkavanje se upitom o autentičnosti objavljenog dokumenta obratilo Ambasadi Sjedinjenih Američkih Država u Sarajevu. Kako su u odgovoru za naš portal naveli, "ova je krivotvorina jeftin politički trik, koji nije temeljen na istini":
Očigledno je da se radi o lažnom dokumentu, kao što su mnogi građani širom BiH već prepoznali. Ova je krivotvorina jeftin politički trik, koji nije temeljen na istini i iznenađujuće je da je, s obzirom na svoj amaterski sadržaj, u zabludu doveo i neke političare u zemlji. Naprimjer, Dayton se piše sa „a“ ne sa „e“, što je potpuno jasno i iz izvornog Dejtonskog mirovnog sporazuma (Dayton Peace Agreement). Nadamo se da će sve političke stranke i kandidati, od danas pa do dana izbora, svoje vrijeme posvetiti biračima i prezentiranju vlastitih ideja o tome kako će građanima ove zemlje omogućiti sigurnu, prosperitetnu i demokratsku budućnost koju žele, umjesto da vode kampanje zasnovane na lažima.
I navodi da je “procurio” dokument Agencije za nacionalnu bezbjednost SAD-a, kojim Galijašević takođe pokušava dokazati navodnu saradnju Trivić i SAD-a, bazirani su na falsifikovanom dokumentu. I u ovom slučaju to je već ranije dokazano.
Kako je objašnjeno u analizi koju je Raskrinkavanje objavilo 28.9.2022. godine, dokument na koji se poziva Galijašević objavljen je na anonimnom Twitter nalogu s kojeg je plasiran u određene medije. Navodni dokument obiluje pravopisnim greškama, a potpisnik tog dokumenta ne postoji na spisku zaposlenih u Agenciji za nacionalnu bezbjednost SAD-a, kako je objašnjeno u analizi.
Na ovom dokumentu takođe je moguće uočiti određene greške. Rečenica koja na engleskom jeziku glasi “Could be effectively used in transition Republika Srpska Government in trending problems creating for BiH authorities” nije ispravno napisana. Formulisana na ovaj način, ona gotovo da nema nikakvo razumljivo značenje. Malo je vjerovatno da bi se takva greška našla u službenom dokumentu Sjedinjenih Američkih Država.
Dokument potpisuje George Davis koji navodno obnaša funkciju pomoćnika direktora za politike i evidenciju pri Agenciji za nacionalnu bezbjednost (National Security Agency - NSA) SAD-a. Ipak, pretraga zvanične stranice NSA-a za ime “George Davis”, kao i za poziciju “Associate Director for Policy and Records”, ne daje rezultate koji potvrđuju da oni postoje u ovoj agenciji.
Iako je već neko vrijeme poznato da su oba dokumenta koja su ranije kružila u medijima lažna, to nije spriječilo Galijaševića da ih u svojoj kolumni predstavi kao činjenice i dokaze za potrebe širenja narativa da proteste na “Trgu Krajine u Banjaluci ne organizuju Srbi, već Amerikanci”.
Šta se desilo u Ukrajini 2014. godine?
Osim što tvrdi da protestna okupljanja u RS organizuju “Amerikanci”, Galijašević navodi kako je i plan “prevrata”, kako ga naziva, kreiran “po ugledu na Kijevski Majdan 2014”. Time zapravo ponavlja i godinama rasprostranjene netačne navode da su tajne službe zemalja, kao što su SAD, organizovale proteste u Ukrajini 2013. i 2014. godine.
Podsjetimo da su u Ukrajini krajem novembra 2013. godine organizovani protesti nakon što je tadašnji predsjednik odbio da potpiše Sporazum o približavanju Evropskoj uniji. Protesti su kuliminirali u februaru 2014. godine, kada je prozapadni politički pokret Majdan, nazvan po Trgu nezavisnosti u Kijevu, preuzeo vlast.
Raskrinkavanje je u analizi objavljenoj 5.8.2022. godine navelo kratak pregled ključnih dešavanja u vezi s ovim protestima, koji su, prema procjenama brojnih organizacija, propraćeni i nizom proruskih dezinformacija o “stranom uticaju”.
Viktor Janukovič bio je ukrajinski predsjednik od 2010. do 2014. godine. Njegova odluka da odbije da potpiše Sporazum o približavanju Evropskoj uniji u novembru 2013. godine izazvala je val protesta širom zemlje.
Sporazum je trebao da otvori trgovinu i integrira Ukrajinu s Evropskom unijom te je bio vezan uz zajam od 17 milijardi dolara od Međunarodnog monetarnog fonda (MMF). Umjesto toga, Janukovič je odabrao ruski paket pomoći vrijedan 15 milijardi dolara i popust od 33 posto na ruski prirodni plin. Ukrajina i Evropska unija započele su pregovore u vezi s potpisivanjem Sporazuma o približavanju EU u martu 2012. godine. Janukovič je 2013. tražio da Parlament usvoji zakone koji će olakšati potpisivanje ovog sporazuma.
U članku objavljenom na web stranici Centra za istočne studije navodi se da je, prije nego se trebalo desiti potpisivanje Sporazuma, Rusija vršila veliki ekonomski pritisak na Ukrajinu. U augustu 2013. godine je čak uvela embargo na ukrajinske proizvode, što je rezultiralo blokiranjem većine ukrajinskog izvoza u Rusiju sedam dana. Vjeruje se da je embargo bio ključni momenat koji je naveo ukrajinsku vladu da revidira svoju postojeću politiku kada je riječ o potpisivanju Sporazuma.
Takođe se navodi da je u zvaničnoj izjavi ukrajinska vlada rekla da je odluka o nepotpisivanju Sporazuma donesena zbog “nacionalne sigurnosti” i potrebe da poprave trgovinu s Rusijom i drugim državama Zajednice nezavisnih država (CIS), ekonomske zajednice koju predvodi Rusija.
Kako se navodi u članku portala EU vs DISINFORMATION, protesti su bili istinski ustanak ukrajinskog naroda protiv Janukoviča koji je odlučio da ne potpiše sporazum koji je godinama obećavao.
Shodno navedenim činjenicama, tvrdnje da je “Jelena Trivić od američke vlade dobila 10.000.000 dolara”, kao i da je “u javnosti procurio dokument Agencije za nacionalnu bezbjednost u kome je decidno objašnjeno kako kada i zašto je uspostavljena saradnja SAD i Jelene Trivić”, ocjenjujemo kao prenošenje lažnih vijesti. Obje ove tvrdnje baziraju se i referišu na dokumente za koje je ranije ustanovljeno da su krivotvoreni.
Tvrdnje da protestna okupljanja opozicije u Banjaluci organizuju SAD ocjenjujemo kao teoriju zavjere.
Istu ocjenu dobijaju i navodi da je kijevski Mejdan 2014. godine takođe organizovan po scenariju tajnih službi SAD-a i zapadnih zemalja, što je još jedna godinama stara teorija zavjere za koju nikad nisu pronađeni kredibilni dokazi.
(Raskrinkavanje.ba)