Foto: Raskrinkavanje.ba
Na 15 internet-stranica 29. aprila 2023. objavljen je identičan članak koji govori o smrti mladića Mateja Periša. Članci objavljeni na stranicama Šareni vrt, Vijesti o najnovijim trendovima, Prirodna ljepota, Mirisna ljepota, Zabavne vijesti, Neobične novosti, Cvjetno carstvo, Prirodna oaza, Divlja kras, Cvjetni raj, Neobične zanimljivosti, Prirodni mir, Prirodna idila, Prirodni vrtovi i Zabavni izvještaj naslovljeni su:
NAPOKON ISTINA! Evo ko je ubio Mateja Periša!
Sadržaj svih članaka je isti, a u njima se govori o smrti Mateja Periša koji je nestao u Beogradu u noći između 30. i 31. decembra 2021. godine. Nekoliko mjeseci nakon nestanka, pronađeno je njegovo beživotno tijelo. Navodi se da se tokom istrage pominjala “njegova gazdarica Maja Sopta, koja je bila iste noći u Beogradu”, a koja se nakon pronalaska Periševog tijela “preselila u Podstranu, jer nije mogla da živi od novinara koji su je saletali skoro svaki dan”. U člancima je objavljen i isječak iz optužnice koja je navodno podignuta protiv članova njene porodice.
Članci identičnog sadržaja, sa naslovima u kojima se obećava otkriće Periševog ubice, objavljeni su na pomenutih 15 stranica ukupno 615 puta do vremena pisanja ove analize. Na svakoj stranici je u isto vrijeme objavljen po 41 identičan članak. Jedina razlika među ovim člancima su slovne greške u nekim od naslova. Recimo, u nekima od njih pojedina slova napisana su duplo:
NAPPOKON ISTINA! Evo tko je ubio Mateja Perišaa!
Šta su činjenice?
Matej Periš, mladić porijeklom iz Hrvatske, nestao je u Beogradu za vrijeme noćnog izlaska u večeri između 30. i 31. decembra 2021. godine. Njegovo tijelo pronađeno je 18. maja 2022. godine na obali rijeke Dunav. U periodu između njegovog nestanka i pronalaska tijela kružile su brojne spekulacije o tome šta se Perišu zapravo dogodilo.
Više javno tužilaštvo u Beogradu potvrdilo je 21. juna 2022. godine da je njegova smrt nastupila nenasilno. U saopštenju Tužilaštva, između ostalog, navodi se:
Više javno tužilaštvo u Beogradu utvrdilo je da nema osnova sumnje da je smrt hrvatskog državljanina Mateja Periša (27) posledica izvršenja krivičnog dela, imajući u vidu sve okolnosti od njegovog nestanka u noći 30/31. decembra 2021. godine, izvršene provere, do pronalaska njegovog tela, 18. maja u reci Dunav, kod Ade Huje.
(...)
Naime, obdukcijom koju je po nalogu Višeg javnog tužilštva u Beogradu obavio Institut za sudsku medicinu konstatovano je da na telu Mateja Periša nema povreda kostiju glave, vrata, trupa ni udova.
Istovremeno, rezultati toksikoloških analiza su pokazali prisustvo toksičnih koncentracija amfetamina u krvi i organima, uz prisustvo etil alkohola.
Dakle, naslovi u kojima se najavljuje otkriće o tome ko je ubio Periša neutemeljeni su budući da je uzrok njegove smrti zvanično potvrđen, uz navod da dostupni dokazi “ne ukazuju da je njegova smrt povezana sa bilo kojim vidom nasilja”.
U samim člancima pomenutih internet-stranica ne navodi se informacija koja je čitateljima/kama obećana u naslovu. U njima se, zapravo, navodi da se “ispostavilo sa obdukcijom da je bio pod dejstvom opojnih sredstava i da se na kraju samo udavio, jer je u pola tri ujutro, ušao u ledenu Savu i za njega više nije bilo spasa”.
Šta znamo o stranicama na kojima su ovi članci objavljeni?
O člancima sa ovih internet-stranica i načinima njihovog djelovanja Raskrinkavanje pisalo je u više navrata (1, 2, 3). Kako je detaljno objašnjeno u analizi Raskrinkavanja, ove stranice posve su anonimne, na njima nema nikakvih informacija o vlasništvu, autorstvu ili uređivanju. Stranice, takođe, nemaju nikakav dizajn niti se na njima navode njihovi nazivi. Oni se, zapravo, zaključuju tek iz njihovih domena, dok na svim stranicama piše samo “My Blog” (Moj blog). Činjenica da se na stranicama objavljuju isti sadržaji u isto vrijeme ukazuje na to da je riječ o povezanim stranicama na kojima objava sadržaja funkcioniše prema nekom automatizovanom principu.
U ranijim primjerima članaka koje je Raskrinkavanje analiziralo, na pomenutim stranicama beskrupulozno su eksploatisana masovna ubistva koja su se dogodila u Srbiji početkom maja 2023. godine. Uzevši u obzir i ovaj primjer, zaključuje se da njihov biznis model počiva na objavljivanju netačnih, senzacionalističkih naslova o tragedijama u svrhu privlačenja čitatelja/ki.
Shodno navedenom, naslovima svih pomenutih 615 članaka dajemo ocjenu klikbejt. Prve objave članaka u čijim se naslovima najavljuje informacija o tome ko je ubio Periša ocjenjujemo kao lažnu vijest budući da zvanični izvori potvrđuju da je on umro nenasilnom smrću. Druge objave istih naslova dobijaju ocjenu prenošenje lažnih vijesti.
(Raskrinkavanje.ba)