Foto: Freepik
Na Facebook stranici Mirror Foundation 28. maja 2024. godine objavljen je videozapis u kojem se promoviše preparat Hypercaps. Snimak koji traje 40 sekundi navodno prikazuje medijski prilog u kojem se tvrdi da je bivša srbijanska ministrica zdravlja Danica Grujičić pretučena u Parlamentu. Prikazuju se i isječci tuče iz Parlamenta te “novinarka” koja navodno izvještava o ovom “događaju”.
Foto: Screenshot
U snimku se navodi da je doktorica fizički napadnuta dva puta – jednom u sudu, a drugi put ispred kuće. Kao razlog se navodi to što je napravila lijek koji “liječi hipertenziju zauvijek”.
Tokom snimka prikazana je i Danica Grujičić s povredama na licu. Ona navodno daje izjavu povodom cjelokupne “situacije” i kaže da je otkrila lijek koji čisti krvne sudove, sprečava srčani i moždani udar i štiti srce od parazita.
Foto: Screenshot
Snimak je podijeljen uz status u kojem se promoviše proizvod Hypercaps uz “akcijsku ponudu” od 50% popusta.
Videosnimak je objavljen i na drugim Facebook stranicama (1, 2). Također, na Facebook stranici Aviator BR 16. maja 2024. godine objavljen je i “intervju” s Danicom Grujičić u kojem ona navodno promoviše neimenovani proizvod, uz iste tvrdnje kao i za Hypercaps.
Ovi snimci ostvarili su značajan broj pregleda i interakcija na Facebooku.
Šta su činjenice?
Videosnimci navodnog medijskog priloga i “intervjua” s Danicom Grujičić nisu autentični. U pitanju su “deepfake” snimci kreirani pomoću vještačke inteligencije. Ukoliko se pažljivo posmatra, usne novinarke i Danice Grujičić ne poklapaju se u potpunosti s riječima koje navodno izgovaraju. Velika “masnica” na licu Danice Grujičić nije ujednačene boje te povremeno mijenja veličinu tokom snimka.
“Deepfake” su umjetno napravljeni snimci ili fotografije u kojima se osobama mijenjaju lice, tijelo ili glas. Na ovaj se način može napraviti sadržaj u kojem osobe govore ili rade stvari koje nikada nisu uradili ili rekli.
Raskrinkavanje je u više navrata pisalo o ovakvim promocijama proizvoda u kojima su identiteti poznatih ličnosti ili ljekara zloupotrijebljeni. Pripisane su im izjave u kojima se ovi proizvodi predstavljaju kao lijekovi ili se tvrdi da su fizički napadnuti zbog kreiranja ili promovisanja “lijekova” koji su jeftini i umanjuju profit farmaceutskih kompanija i apoteka (1, 2, 3, 4).
Snimak novinarke zapravo je isječak iz dnevnika RTS televizije od 29. januara 2022. godine. Videosnimak tuče u Parlamentu u kojem je navodno Danica Grujičić napadnuta zapravo prikazuje okršaj u ukrajinskom parlamentu i nema nikakvu poveznicu s Grujičić (1, 2).
Isječak u videozapisu iz druge Facebook objave preuzet je iz emisije “Na prvom mestu” K1 televizije iz januara 2023. godine. Profesorica Grujičić je u emisiji pričala o metastazama raznih tipova raka i govorila o tome koje je moguće izliječiti, a koje ne. U emisiji se ne spominje nikakav “odobreni” proizvod za kardiovaskularne probleme.
Hypercaps nije nikakav lijek. Ovaj proizvod nije ni na spisku lijekova Agencije za lijekove i medicinska sredstva Bosne i Hercegovine.
Shodno činjenicama, prvu objavu “deepfake” snimka na Facebooku u kojem je identitet Danice Grujičić zloupotrijebljen za promovisanje proizvoda Hypercaps ocjenjujemo kao lažnu vijest. Istu ocjenu dajemo i prvoj objavi “deepfake” snimka u kojem govori o neimenovanom proizvodu. Druge objave ovih snimaka ocjenjujemo kao prenošenje lažnih vijesti.
(Raskrinkavanje.ba)