Na YouTube kanalu Vladimir Čičarević 11.6.2021. godine objavljen je snimak čiji autor navodno dokazuje postojanje “morgelona” na zaštitnim maskama za lice. Video je naslovljen:
Sta se nalazi u brnjicama iz zemlje umobolnika
Do trenutka pisanja ove analize, video je imao više od 4.000 pregleda na YouTubeu, a prema analizi Facebookovog alata CrowdTangle, na ovoj društvenoj mreži ostvario je više od 600 interakcija.
U videu u trajanju od nešto više od šest minuta, autor otvara pakovanje zaštitnih maski proizvedenih u Kini, jednu masku obilježava markerom, a zatim je potapa u posudu vode. Nakon toga, masku presjeca makazama, razdvaja njene slojeve i jedan od dijelova maske stavlja pod mikroskop. Autor videa pod mikroskopom “pronalazi” crne niti koje naziva “genetskim organizmima”, a koje se, navodno nakon njegovog “iritiranja”, pomjeraju.
Po nekim mojim istraživanjima radi se o morgelonima. To su do sada neispitane stvari, znači nešto što još uvek nauka nije ispitala i naravno funkcionišu po pitanju vlage.
Autor videa ističe da se nit pod mikroskopom “širi” i “pokreće”, te navodi da “ovo cijeli svijet treba da vidi”.
Šta su činjenice?
Raskrinkavanje je, zajedno sa Faktografom, partnerskim portalom iz Hrvatske, o temi “bolesti Morgellons” pisalo u seriji od pet analiza (1, 2, 3, 4, 5).
“Bolest Morgellons” medicinsko je stanje o kom još uvijek ne postoji naučni konsenzus. Neutemeljene tvrdnje da se na zaštitnim maskama za lice i štapićima za testove na Covid-19 mogu pronaći “morgeloni”, “crvi” ili “paraziti” širom svijeta su postale aktuelne u martu 2021. godine.
Debata koja se u medicinskim krugovima vodi oko prirode “bolesti Morgellons” izrodila je dva pravca mišljenja: da se radi, ili o problemu koji potiče iz ljudske psihe, ili da je riječ o fizičkom, kožnom oboljenju. Uzevši u obzir razlike u shvatanju prirode ovog stanja, ne postoji ujednačen stav o načinima njene transmisije, pa ni naučni konsenzus o tome radi li se uopšte o bolesti koja se može prenijeti.
Ono što je sigurno, ipak, jeste činjenica da crne niti koje se mogu vidjeti u pomenutom videu i mnogim drugim snimcima koji su objavljivani na društvenim mrežama nisu nikakvi “morgeloni”, “crvi” ili “paraziti”.
Ovakve tvrdnje analizirali su brojni fact-checking projekti u svijetu, među kojima su Correctiv, DPA i AFP. Ono što je zajednički zaključak svih analiza jeste da su crna vlakna sa slika i snimaka za ljude posve bezopasna, te da nije riječ ni o kakvih “živim organizmima”. AFP u svojoj analizi navodi:
“Najverovatnije se radi o komadima tkanine - bilo od odeće koju nosi osoba koja eksperimentiše ili od zastora ili tepiha u sobi. Vazduh je prepun ovih fragmenata tkanine koji slobodno lebde zajedno sa polenom, plesni, delovima mrtvih ćelija naše kože, mikroskopskim komadićima zemlje itd,” rekla je 31. marta 2021. u mejlu za AFP na češkom Jana Nebesarova, docent u laboratoriji za elektronske mikroskopije u Biološkom centru Češke akademije nauka.
Nebesarova navodi da se radi o stvarima “koje udišemo svakog dana i naš trepavičasti epitel, koji oblaže naš respiratorni sistem, vrlo dobro zna kako da se dobro nosi sa tim stranim mikroskopskim česticama”. Stoga, ove niti nisu ni na koji način opasne za ljude.
Autor videa na YouTube kanalu Vladimir Čičarević pakovanje zaštitnih maski otvara golim rukama, masku spušta na sto, zatim u vodu, “secira” je i stavlja pod mikroskop, pri čemu ni u jednom trenutku ne osigurava čistoću površina sa kojima maska ima dodir.
Tvrdnje da je riječ o živim organizmima u maskama je za Correctiv opovrgao Mark Benecke, ekspert u oblasti bioloških tragova, forenzičar i kriminalni biolog. Benecke je istakao da, kako bi se nešto smatralo živim organizmom, mora imati “neku vrstu usta, životinjama su potrebni mišići za kretanje, biljke se sastoje od određenih vlaknastih komponenata, mnoga stvorenja imaju male dlake ili čekinje itd”. Vlakna pronađena na maskama i štapićima za testove na Covid-19, ističe Benecke, nemaju ništa od toga.
Navodi da kontakt vlakana sa vodom na neki način rezultira njihovim pomjeranjem, ili kako to autor videa ističe - da ona “funkcionišu po pitanju vlage”, posebno su razmatrana u analizi Raskrinkavanja i Faktografa od 30.4.2021, koju možete pročitati ovdje.
Kako je objašnjeno, vlakna tkanine nužno reaguju na vodu, ali to ne znači da su “živa”, što je u komentaru za potrebe pisanja ove analize potvrdila i naučna novinarka i autorica bloga Quantum of Science Jelena Kalinić. Bilo da je riječ o uranjanju predmeta u vodu ili njihovom izlaganju vodenoj pari, rezultat će biti isti - pod uticajem vode vlakna tkanine će se pomjerati. To je u analizi AFP-a objašnjeno na sljedeći način:
Rumunski fizičar Kristijan Presura (Cristian Presură), viši istraživač u istraživačkoj laboratoriji Filips u Ajndhovenu, takođe je demantovao tvrdnju da su vlakna paraziti u videu objavljenom na Jutjubu 2. aprila 2021. On je sprovodio eksperiment na raznim tkaninama i otkrio da su to samo crne niti vlakana. “Para koja se još uvek nalazi u maski podiže se i na taj način pokreće ono što mislim da je tekstilno vlakno,” rekao je posle stavljanja maske na kuvalo za vodu.
“Para je ušla u tekstil, tamo se zadržala i postepeno izlazi na površinu i pomera ta vlakna tkanina (...), zatim se ohlade i tako menjaju svoju strukturu. To je to što se dešava. Reaguju na ove promene u životnoj sredini,” kaže Presura na kraju snimka.
Iz svega navedenog, jasno je da se ne radi o “živim organizmima” ili “morgelonima”. Riječ je o vlaknima i česticama koje svakodnevno udišemo i koja za ljude ni na koji način nisu opasna. Njihovo “kretanje” pri izlaganju vodi posljedica je prirode same tkanine, budući da niti reaguju na vodu širenjem.
Ovakve i slične tvrdnje usmjerene su prema odvraćanju ljudi od poštovanja uspostavljenih zaštitnih mjera prevencije tokom pandemije Covid-19. Takvo ponašanje veoma je opasno kako po one koji mjere ne poštuju, tako i po društvo u cijelosti.
Autor videa “analizira” maske proizvedene u Kini, i u ksenofobnom tonu navodi da dolaze iz “zemlje umobolnika”, te ističe i to da Kinezi “truju” Srbiju. Ove tvrdnje ne samo da se uklapaju u narativ rasprostranjene teorije zavjere vezane za pandemiju Covid-19 već su i evidentno rasističke.
Shodno navedenom, tvrdnjama iz pomenutog videa, da se na zaštitnim maskama proizvedenim u Kini nalaze “živi organizmi”, “morgeloni”, te da je to “dokaz” da Kinezi “truju” Srbiju, dajemo ocjene lažna vijest, teorija zavjere i pseudonauka.
(Raskrinkavanje.ba)