Na Facebook profilu Zdenko Bajo 2. septembra je objavljen post u kojem stoji sljedeće:
Narod ne prihvata prisilnu vakcinaciju
Vakcine su u stvari biološko oružje, koje se koristi za smanjenje populacije i tu više nema nikakvih zavjera, nemojte uopšte da sumnjate u to. Ako postoji proizvod za koji proizvođač ne daje garanciju a na njemu piše da može da vas ubije, onda taj proizvod ne bi smio uopšte da postoji. Mi ne smijemo više za njih da budemo samo tržište na kome će oni prodavati svoje otrove, iako ne postoje dokazi da virusi uzrokuju bolesti, nemaju ni jedan jedini dokaz…
U ovoj objavi priložen je i video snimak sa jednog od protesta protiv vakcinacije, koji je u maju 2020. godine održan u Beogradu. Ovaj snimak sadrži trominutni govor Marije Stojaković, u javnosti poznate kao gorljive protivnice vakcinacije. Stojaković u videu govori sljedeće:
Hvala što ste došli danas. Ovo je jako važno zato što ja već godinama prevodim medicinske stručnjake iz celog sveta koji nisu na platnom spisku farmakomafije. Ja mislim da oni zaslužuju da budu...da ljudi mogu da čuju šta oni ima da kažu, ne samo sa dokazima gdje dokazuju da vakcine su u stvari biološko oružje koje se koristi za smanjenje populacije. I tu više nema nikakvih zavera, znači uopšte nemojte da sumnjate u to jer ako postoji proizvod za koji njihov proizvođač ne daje garanciju, a piše da može da ubije, ja se izvinjavam ali taj proizvod ne bi smeo da postoji.
Ja sam pre dve godine tužena, ja sam jedna od 43 osobe koja je morala da daje izjavu u policiji. Kada sam ih pitala zašto su me tužili, rekli su da prevodim šarlatane, i lekari koji apsolutno po njima ne rade za farmakomafiju i po njima to znači da lažu. Svako ko gleda ove lekare, virusologe i te medicinske stručnjake koji se ne plaše da kažu pravu istinu o vakcinama, to svako treba da gleda.
Imate na internetu jako puno prevedenih klipova, ja sam lično prevela sigurno 400 klipova o vakcinama i zdravlju. Ja to radim zato što odavno znam da sve poremećaje kod dece u razvoju nažalost možemo da krivimo vakcine. Ne mislim tu samo na epidemije autizma i raka koje danas vidimo, govorim o oštećenjima kranijalnih nerava, govorim o oštećenjima očiju, sluha, govora, motorike. Pogledajte, ja radim sa decom više od 30 godina i ja vidim šta se dešava i šta se radi. I zato mora da se sazna istina, mi ne smemo više da budemo za njih samo tržište gde će oni prodavati svoje otrove iako nemaju dokaze da virusi uopšte mogu da uzrokuju bolesti. Nemaju jedan jedini dokaz, a oni prave vakcine protiv virusa koji nama ne mogu ništa jer ih naše telo pravi. Istina mora da se sazna i molim da ljudi krenu da šire istinu. Razgovarajte sa komšijama, razgovarajte sa svima. Laži više ne smeju da postoje na javnoj televiziji, oni rade za farmakomafiju, to su njihovi glavni sponzori i zato istina ne može da izađe na videlo tako lako. Na vama je da širite dalje. Hvala!
Od 2. septembra do vremena pisanja ove analize, ovaj je video snimak s pomenutog profila podijeljen preko 6.000 puta.
U spornom snimku Marija Stojaković iznosi niz neprovjerenih i netačnih tvrdnji vezanih za vakcine i vakcinaciju, počevši od tvrdnje da su vakcine “biološko oružje za smanjenje populacije”. Radi se o raširenoj teoriji zavjere za koju ne postoji utemeljenje u činjenicama, o čemu je Raskrinkavanje već pisalo u više navrata.
Iako Stojaković nije precizirala ko i kako koristi vakcine kao “biološko oružje za depopulaciju”, ta se priča obično vezuje za navodne zavjere koje se pripisuju Bill Gatesu, te nepostojećoj “Ujedinjenoj agendi 21/2030”. Baziraju se na nizu netačnih tvrdnji za koje niko od “teoretičara zavjere” nikada nije ponudio dokaze.
Njima smo se detaljno bavili u analizama koje se mogu pročitati u linkovima ispod:
Bill Gates nije "najavio depopulaciju", niti ga je Indija "tužila zbog vakcina" - i to se već godinama zna
Viralna objava o UN Agendi 21/2030 ipak jeste teorija zavjere
Stojaković u svom govoru ne navodi ni na koju tačno vakcinu misli kada kaže da se radi o proizvodu na kom “piše da može da ubije”. Iako je nejasno koja je vakcina u pitanju, radi se o besmislenoj tvrdnji koja se može primijeniti na niz medicinskih i drugih proizvoda, čija se upotreba jasno propisuje kako bi se spriječile neželjene reakcije.
Svaki lijek koji se može pronaći na tržištu sadrži upozorenje o mogućim nuspojavama i rizicima, a to važi i za vakcine. Neki od njih, iako ne svi (kao što to ne važi ni za sve vakcine) zaista sadrže upozorenje o ozbiljnim neželjenim reakcijama koje mogu ugroziti život. Recimo, u opisu neželjenih reakcija na svaku od vakcina izlistanih na stranici američkog Centra za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC) navodi se:
Kao i u slučaju svakog drugog lijeka, postoji mala šansa da vakcina uzrokuje ozbiljnu alergijsku reakciju, druge ozbiljne povrede ili smrt.
Alergijske reakcije, kako je poznato, mogu ugroziti život osobe ako se na njih ne reagira adekvatno i pravovremeno. Tvrdnja da “vakcina može da ubije” jer može izazvati alergijsku reakciju, jednako je smislena kao, recimo, navesti da “jagoda može da ubije” - ako se pojavi alergijska reakcija prilikom konzumacije tog voća.
CDC redovno objavljuje i ažurira podatke o svim vakcinama koji se nalaze u programima imunizacije, uključujući i sekciju koja se odnosi na potencijalne popratne reakcije koje one mogu izazvati. CDC tu ističe da, iako vakcine mogu izazvati neželjene reakcije - najčešće minorne - odluka da se ne vakciniše također nosi rizik od bolesti, od kojih neke, kako bi to Stojaković rekla “mogu i da ubiju”:
To su većinom blaže reakcije (kao npr. bol u ruci ili blago povišenje temperature) koje nestaju nakon nekoliko dana.(...) Upamtite, sigurnost vakcina se prati u kontinuitetu, a kao i svaki lijek, one mogu uzrokovati popratne reakcije. Kako god, odluka da ne imunizirate dijete također uključuje rizik i može dijete, kao i druge koje dođu u kontakt s njim, izložiti riziku od zaraze potencijalno smrtonosnom bolešću.
U nastavku svog trominutnog javnog govora, Stojaković iznosi i nevjerovatnu tvrdnju da su “za sve poremećaje u razvoju kod djece krive vakcine”.
Mitovi da vakcine izazivaju različite bolesti kod djece uobičajeni su među protivnicima vakcinacije iako je naučni konsenzus taj da su vakcine prevencija za mnoge bolesti i da spašavaju živote - naročito dječije. To nažalost nije spriječilo širenje dezinformacija da su vakcine “krivci” za pojavu autizma i drugih poremećaja kod djece, o čemu je u avgustu ove godine pisao i magazin Public Health:
Američki službenici iz oblasti javnog zdravstva i ljekari se preko 20 godina bore sa zabludama o sigurnosti vakcina. (...) Unatoč činjenici da su brojne studije pokazale da nema dokaza da vakcine uzrokuju autizam i druga kronična oboljenja, sve veći broj roditelja odbija da vakciniše svoju djecu. Istraživači smatraju da se opadanje postotka vakcinacije može povezati sa nedavnim izbijanjem bolesti koje se mogu spriječiti vakcinama. U 2010. godini, u Kaliforniji je zabilježeno 9,120 slučajeva zaraze velikim kašljem, više nego u ijednoj drugoj godini otkad je u 1940-im u upotrebu ušla vakcina protiv velikog kašlja. Desetero novorođenčadi premladih da bi primili vakcinu je umrlo u tom periodu.
(...) Široko rasprostranjeni strah da vakcine povećavaju rizik od autizma potiče iz studije koju je 1997. objavio britanski hirurg Andrew Wakefield. Članak je objavljen u prestižnom naučnom magazinu The Lancet, uz sugestije da MMR vakcina povećava autizam kod britanske djece. Studija je od tad u potpunosti diskreditovana zbog ozbiljnih proceduralnih grešaka, neotkrivenih financijskih sukoba interesa i kršenja etičkih pravila. Andrew Wakefield je izgubio ljekarsku dozvolu, a studija je povučena iz The Lancet-a.
Ipak, njena hipoteza je ozbiljno uzeta u obzir i provedeno je nekoliko ključnih studija. Nijedna od njih nije pronašla vezu između vakcina i vjerovatnosti razvoja autizma. Danas, pravi uzroci autizma ostaju misterija, ali u cilju odbacivanja teorije o povezanosti vakcine i autizma, u nekoliko studija su identifikovani simptomi autizma kod djece mnogo prije nego što su primila MMR vakcinu. Nedavna istraživanja čak nude dokaze da se autizam razvija u maternici, mnogo prije nego je beba rođena ili primila vakcinu.
O pseudonaučnim i zavjerološkim tvrdnjama o navodnoj povezanosti vakcina i autizma koje su se širile u medijskom prostoru u regionu, Raskrinkavanje je pisalo u analizama koje se mogu pročitati na sljedećim linkovima:
“Vanredna vijest” o vakcinama i autizmu: Izmišljotina od početka do kraja
“Vanredna vijest” o vakcinama i autizmu (2): Viralne neistine o virusu iz vakcine
Šire informacije o najčešćim zabludama oko vakcina, uključujući ne samo one o autizmu, već i one koje se odnose na druge bolesti, kao i informacije koje se tiču aditiva (adjuvanata) koje vakcine sadrže, mogu se pronaći i našem jeziku na stranici Vakcine (.ba). Zbog velikog broja dezinformacija koji se o vakcinama šire javnim prostorom, značajan dio sadržaja ove stranice donosi naučno utvrđene činjenice koje se odnose na sastav, te sigurnost i kvalitet vakcina.
Stojaković dalje u govoru navodi i da “nema dokaza da virusi uopšte mogu da uzrokuju bolesti”, te da “naše tijelo pravi viruse”.
Obje tvrdnje su, naprosto, besmislene. Nema nikakve dileme oko toga da različiti virusi uzrokuju različite bolesti, među kojima se nalaze i AIDS, hepatitis, polio, ebola te druge ozbiljne bolesti i stanja; niti o tome da virusi nisu proizvod “našeg tijela”.
Virusi su biološke čestice koje čovjekov, ali i druge žive organizme (uključujući životinje, biljke, gljive, pa čak i jednostanične organizme kao što su bakterije) koriste kao domaćina, te se na taj način umnožavaju odnosno repliciraju. Radi se o naučno utemeljenim te opštepoznatim činjenicama o kojima je, između ostalih, pisao i magazin Medical NewsToday:
Virusi su mikroskopski organizmi koji postoje u skoro svakom dijelu planete. Mogu zaraziti životinje, biljke, gljive te čak i bakterije. Nekad virus može izazvati smrtonosnu bolest. (...) Virusi uzrokuju mnoge bolesti kod čovjeka. Ovo uključuje:
- boginje
- prehladu i različite vrste gripe
- ospice, zaušnjake, rubeolu, vodene kozice, herpes zoster
- hepatitis
- herpes na usni
- polio
- bjesnilo
- Ebolu i Hanta groznicu
- HIV, virus koji uzrokuje AIDS
- SARS
- Denga groznicu, Ziku i Epstein-Barr
Neki virusi, kao što je humani papilomavirus (HPV) mogu uzrokovati i rak.
Što se tiče porijekla virusa, ono do danas nije utvrđeno, no u naučnoj zajednici postoje tri glavne teorije o njihovom nastanku. Pomenute su, recimo, u članku “Što točno koronavirus čini ljudskom tijelu?”, objavljenom na portalu Index (.hr) u februaru 2020. godine:
Virusi su biološki agensi na granici živog i neživog. Za razliku od većine živih organizama nemaju stanice niti stanične dijelove koji bi im omogućili hranjenje, razvoj i razmnožavanje. Zbog toga funkcioniraju poput parazita - u stvaranju svojih proteina, genetskog materijala, ovojnica i potomstva potpuno ovise o mehanizmima stvaranja energije (u mitohondrijima) i bjelančevina (u ribosomima) stanica domaćina.(...)
Postoje tri glavne teorije o podrijetlu virusa, no sve ih treba uzeti s rezervom jer još uvijek imaju određenih neodgovorenih pitanja.
Regresivna teorija
Prema toj teoriji, virusi su nekada davno mogli biti male stanice koje su parazitirale na većim stanicama. S vremenom su izgubili gene koji im nisu bili važni za parazitiranje. U prilog takvoj mogućnosti govore bakterije poput rikezije i klamidije koje su žive stanice, ali se poput virusa mogu razmnožavati samo unutar stanica domaćina.
Teorija staničnog podrijetla
Neki su se virusi možda mogli razviti iz djelića DNK ili RNK koji su "pobjegli" iz genoma većih organizama. Izbjegli dijelovi DNK mogli su poteći iz plazmida - dijelova DNK koji se mogu kretati između stanica (slika dolje), dok su drugi možda evoluirali iz bakterija.
Teorija koevolucije
Virusi su se možda razvili iz složenih molekula proteina i DNK u isto vrijeme kad su se stanice prvi put pojavile na Zemlji. Ovisile su o staničnom životu milijunima godina.
Od izbijanja pandemije COVID-19, netačni navodi o tome da virusi - u posljednjih nekoliko mjeseci, najčešće SARS-CoV-2 - zapravo ne postoje i da je bolest COVID-19 izazvana drugim uzročnicima kao što je 5G mreža ili “zaprašivanje”, sve su učestaliji na društvenim mrežama. Njima smo se već bavili u analizama dostupnim na ovim linkovima:
Erna Selimović: Internetska senzacija bez ijedne tačne tvrdnje o koronavirusu
Avion koji gasi požar nije letio iznad Peštera, niti je “ispuštao otrove”
Budući da za njih nema nikakvih dokaza niti utemeljenja u činjenicama, tvrdnje Marije Stojaković da su vakcine “biološko oružje za smanjenje populacije”, dobijaju ocjenu teorija zavjere.
Zbog navoda da vakcina “može da ubije”, uz zanemarivanje činjenice da se upozorenja o štetnom djelovanju i neželjenim reakcijama nalaze na svim medicinskim (i mnogim drugim) proizvodima, ta tvrdnja dobija ocjenu dezinformacija i manipulacija činjenicama.
Zbog činjenice da je naučna zajednica odbacila tvrdnje da vakcine izazivaju autizam i druga kronična oboljenja kod djece, tvrdnja da su vakcine “krive za sve poremećaje kod djece” dobija ocjenu lažna vijest.
Istu ocjenu dobijaju i tvrdnje da “virusi ne uzrokuju bolesti”, budući da je odavno dokazano da virusi izazivaju različite bolesti, od kojih su neke i neizlječive; te tvrdnja da “naše tijelo pravi viruse”, s obzirom na to da su virusi biološki agensi koje čovječje tijelo (i druge žive organizme) koriste kao domaćina te u stvari funkcionišu kao paraziti.
(Raskrinkavanje.ba)