Photo: yonedasergio, Freepik
Portal Nulta tačka je 6. septembra 2024. godine objavio članak o navodnim prednostima antiparazitskog lijeka Ivermektin u liječenju raka dojke. Članak je opremljen sljedećim naslovom:
Ivermektin je bolji od hemoterapije u lečenju raka dojke, otkriva studija
U članku se navodi da je antiparazitik Ivermektin učinkovit u liječenju Covid-19, ali i da je studija iz Meksika otkrila još jednu “svrhu” ovog lijeka.
Ispostavilo se da je ivermektin takođe efikasan lek protiv raka. Istraživanja koja datiraju iz 1996. pokazuju vezu između ova dva, a novije istraživanje objavljeno 2017. pokazuje da je ivermektin inhibitor matičnih ćelija raka.
Članak se fokusira na studiju učinka Ivermektina na takozvane ćelije raka dojke slične matičnim ćelijama, uz poređenje s učinkom jednog lijeka za hemoterapiju. Studija je utvrdila da Ivermektin bolje zaustavlja rast ovih ćelija u laboratorijskim uslovima nego lijek za hemoterapiju.
Kao zaključak, u članku se navodi da bi svaki pacijent s dijagostikovanim naprednijim oblikom raka dojke trebao koristiti Ivermektin u svom tretmanu, s obzirom na to da je “znatno bolji” od hemoterapije.
Sve u svemu, utvrđeno je da ivermektin deluje znatno bolje – do 100 puta i bez ozbiljnih neželjenih efekata – od lekova za hemoterapiju. Lek selektivno cilja na matične ćelije raka koje ne samo da ometaju konvencionalne tretmane raka, već i izazivaju metastaze i recidiv raka dojke.
„Zaključak: Svaki pacijent sa uznapredovalim rakom dojke treba da dobije ivermektin kako bi eliminisao matične ćelije raka i smanjio rizik od neuspeha lečenja, metastaza i recidiva“, tvitovao je dr Vilijam Makis o otkriću.
Na kraju članka navedeno je i da mamografija “samo pogoršava problem razbijanjem kvržica raka”.
Ove tvrdnje dijelile su se na Facebooku (1, 2) i na Telegramu.
Šta su činjenice?
Članak Nulte tačke preuzet je s portala Cancer.news, gdje je objavljen na engleskom jeziku 5. septembra 2024. godine. Izvor za članak Cancer.newsa je tekst koji je 31. augusta 2024. objavio William Makis, diskreditovani doktor medicine koji je i od ranije poznat po širenju dezinformacija i teorija zavjere o Covid-19. Tekst je moguće pročitati samo uz pretplatu na njegovu stranicu, ali Makis je istoga dana objavio i status o tekstu na svom profilu na društvenoj mreži X.
Ivermektin je antiparazitik koji se koristi uglavnom u veterini, a propisuje se i ljudima za neke bolesti. Postao je “aktuelan” tokom pandemije Covid-19, kada su se širile tvrdnje da je učinkovit u liječenju ove bolesti. Takve tvrdnje su neutemeljene i njima smo se prethodno bavili (1, 2).
Tvrdnje da je ovaj antiparazitik učinkovit lijek protiv raka također su se dijelile ranije i također su neutemeljene. U analizi iz februara 2024. godine bavili smo se sličnim navodima. Portali kao što su AP News, Health Feedback i AFP Fact Check također su analizirali tvrdnje o Ivermektinu kao lijeku protiv raka.
Dr. Peter P. Lee, voditelj Odjela za imunoonkologiju u Centru za istraživanje raka "City of Hope" u Kaliforniji, koji je proučavao korištenje Ivermektina u kombinaciji sa specifičnim antitijelima za liječenje raka dojke, rekao je za AP News da Ivermektin nije učinkovit lijek protiv raka dojke i da je potrebno dodatno istraživanje na ovom polju.
“Sigurno, Ivermektin sam po sebi nije lijek niti čak učinkovit tretman za rak dojke”, rekao je Lee u intervjuu.
Lee je priznao da je Ivermektin bio kontroverzna tema u vezi s bolešću Covid-19, ali je rekao da njegovo istraživanje sugeriše da bi trebalo nastaviti istraživati lijek zbog njegovog potencijala kao dijela tretmana raka.
“Sigurno ima istine u tome da Ivermektin može ubiti ćelije raka”, rekao je 2. maja 2023.
“(Ali) treba biti kombinovan s imunološkom aktivacijom. I mi sada zapravo to raspetljavamo.”
Lee je rekao da režimi davanja lijekova koje njegov tim istražuje djeluju samo ako se daju u određenim dozama u određeno vrijeme.
“Reći samo da neko [treba] uzeti Ivermektin koji je dobio u veterinarskoj ordinaciji – to neće uspjeti”, rekao je.
Studija na koju se poziva članak Nulte tačke objavljena je 2017. godine u žurnalu Molecular Medicine Reports pod nazivom “Ivermektin kao inhibitor ćelija raka sličnih matičnim ćelijama”. Rezultati studije ukazali su na to da je Ivermektin bio bolji od hemoterapijskog lijeka Paclitaxel u zaustavljanju rasta ovih ćelija u laboratorijskim uslovima.
Ipak, autori studije nisu iz toga izveli zaključak da je Ivermektin učinkovitiji od hemoterapije.
Umjesto toga, zaključili su da je ovaj antiparazitik “jak kandidat” za buduće studije potencijalne upotrebe u tretmanu raka.
Netačnim tvrdnjama o nalazima ove studije, koje je objavila i Nulta tačka, bavio se AAP Fact Check u članku objavljenom 25. novembra 2024. Za ovu platformu govorio je Ian Olver, istraživač raka na Univerzitetu Adelaide u Australiji. Rekao je da nalazi studije ne podržavaju zaključak da je Ivermektin bolji od kemoterapije u tretmanu raka, dodavši da nema kliničkih ispitivanja koja bi to potvrdila, što je uslov da bi se neki lijek preporučio za liječenje.
“Postoje pretklinički dokazi da Ivermektin može ubiti ćelije raka u laboratoriji, ali nije jasno kojim od mnogih mogućih mehanizama,” rekao je profesor Olver.
“Sljedeći korak bio bi izvođenje kliničkih istraživanja (...) ali dok se to ne desi, ne bi trebalo davati preporuke [za Ivermektin] kao klinički agent protiv raka.”
Čak i ako bi se Ivermektin pokazao kao učinkovit u kliničkim ispitivanjima, dodao je Olver, vjerovatno bi se primjenjivao u kombinaciji s hemoterapijom.
Šta je hemoterapija?
Hemoterapija je tretman u kojem se koriste veoma snažne hemikalije da ubiju ćelije koje brzo rastu i razvijaju se u tijelu. Najčešće se koristi kao tretman za liječenje karcinoma, s obzirom na to da se ćelije raka razvijaju mnogo brže od većine drugih.
Hemoterapija je jedan od najčešćih i najefektivnijih tretmana za liječenje raka. Drugi učinkoviti tretmani su radijacija, hirurške operacije zahvaćenog i oboljelog područja, imunoterapija ili hormonalna terapija, međutim, tretman zavisi od stadija i vrste raka koji je dijagnosticiran.
Mamografija: efektivna metoda u dijagnostici
U članku Nulte tačke je, između ostalog, navedeno da mamografija “pogoršava problem” karcinoma dojke tako što razbija kvržice raka.
Mamografija je medicinska procedura za dijagnostikovanje raka dojke. Obavlja se putem rendgenskog aparata zvanog mamograf. Mamografijom je moguće detektovati rak dojke prije nego što se pojave simptomi.
Američka Nacionalna fondacija karcinoma dojke je u januaru 2024. godine objavila članak o mitu da mamografija izaziva rak dojke. Kako je navedeno u članku, mamografija je danas najbolji način da se ova vrsta raka rano otkrije. Navedeno je da ova procedura ne uzrokuje rak niti ga pogoršava.
Tokom mamografije tkivo dojke se pritišće kako bi se smanjila debljina dojke i dobile visokokvalitetne rendgenske slike. Kompresija dojke potrebna za mamografiju i količina zračenja koja se koristi pri snimanju mamografije ne uzrokuju rak niti širenje raka. Zapravo, prema Nacionalnom institutu za rak, dobrobiti ranog otkrivanja raka dojke mamografijom nadmašuju sve potencijalne rizike.
Netačnom tvrdnjom da mamografija povećava smrtnost od raka već smo se bavili u analizi iz decembra 2023. godine. U oktobru 2023. godine također smo se bavili i neosnovanim tvrdnjama da je mamografija opasna.
Dakle, Ivermektin je antiparazitski lijek, primarno namijenjen za tretman životinja, ali i nekih bolesti kod ljudi. Nije lijek protiv Covid-19 ili protiv raka, iako se istražuju mehanizmi djelovanja na ćelijske kulture u laboratorijskim uslovima. Nalazi studije iz 2017. godine ne podržavaju zaključak da je Ivermektin učinkovitiji u liječenju raka od hemoterapije, koja je jedan od najefikasnijih tretmana raka.
Shodno navedenom, tvrdnje da je Ivermektin efikasan lijek protiv raka i i Covid-19, objavljene u članku portala Nulta tačka, ocjenjujemo kao lažnu vijest. Istu ocjenu dajemo tvrdnji da mamografija “pogoršava” rak dojke. Drugim objavama ovih tvrdnji dajemo ocjenu prenošenje lažnih vijesti.
Tvrdnju da je studija iz 2017. godine utvrdila da je Ivermektin učinkovitiji od hemoterapije u liječenju raka dojke ocjenjujemo kao manipulisanje činjenicama.
(Raskrinkavanje.ba)