Na Facebook profilu Marija Stojaković 20.3.2021. godine objavljen je video koji prikazuje govor koji je Stojaković održala istog dana na protestu protiv antipandemijskih restriktivnih mjera u Beogradu.
U svom obraćanju skupini demonstranata, Stojaković je iznijela brojne netačne i pseudonaučne tvrdnje o vakcinaciji i virusima, kao što je ona da su svi vojnici koji su učestvovali u Prvom svjetskom ratu morali biti vakcinisani, te da su zbog toga masovno umirali, a da su potom vakcine usmrtile 50 miliona ljudi širom svijeta. Također je tvrdila da virusi ne uzrokuju bolesti, da je u toku depopulacija, te da postoji misteriozni plan “da nas uvedu u transhumanizam”.
Do datuma pisanja ove analize, video sa profila Marija Stojaković podijeljen je 912 puta.
Isti video objavljen je i na profilu Viktor Jagarinec 22.3.2021, kao i na profilu Marija S na platformi BitChute 22.3.2021. godine.
Šta su činjenice?
O netačnim tvrdnjama i teorijama zavjere koje promoviše antivakcinacijska aktivistica Marija Stojaković, Raskrinkavanje je pisalo u više navrata (1, 2, 3).
Stojaković je svoj “aktivizam” ovaj put sa društvenih mreža ponijela na Trg republike u Beogradu, te je okupljenim demonstrantima prezentirala čitav niz besmislenih, opasnih i netačnih tvrdnji o virusima i vakcinaciji.
Prva činjenično netačna tvrdnja iznesena je na samom početku njenog govora:
Isto ovo se desilo pre 100 godina, kada je bio Prvi svetski rat. Sve države čije vojske su učestvovale u ratu su morale da budu vakcinisane, isto kao i lekari. Govorilo se da su vojnici više stradali od vakcina nego od ispaljenih metaka. A onda su to iskoristili da naplaše narode u celom svetu, da se bolesna vojska sa raznim boleštinama vraća i da svi moraju da se vakcinišu, da bi bili zdravi. I tako je nastao pomor od više od 50 miliona naivnih ljudi koji su im verovali. I tada su nevakcinisani ostali jedini svedoci, da mi danas možemo da saznamo istinu i šta se zaista desilo pre 100 godina. Oni su otkrili, nakon eksperimentisanja, da virus nikada nije uzrokovao bolest.
Tvrdnja da je 50 miliona ljudi umrlo od vakcine je neutemeljena i ne zasniva se na bilo kakvim stvarnim podacima ili statistikama.
S obzirom na to da Stojaković govori o periodu Prvog svjetskog rata, može se zaključiti da tvrdnja o 50 miliona smrti uzrokovanih vakcinom potiče od lažne vijesti koja već nekoliko mjeseci kruži društvenim mrežama, prema kojoj je 1918. godine 50 miliona ljudi umrlo od vakcine protiv španskog gripa, o čemu je Raskrinkavanje pisalo u analizi koju možete pročitati ovdje.
Riječ je o potpunoj izmišljotini. Naime, 1918. godine španska gripa odnijela je između 20 i 50 miliona života širom svijeta. Tada nisu postojali efikasni lijekovi niti vakcine za borbu protiv ove bolesti. U članku objavljenom na web stranici History Channel 19.5.2020. godine navodi se:
Pandemija španske gripe 1918. godine, najsmrtonosnija u istoriji, zarazila je oko 500 miliona ljudi širom svijeta - oko jedne trećine stanovništva planete - i ubila oko 20 do 50 miliona ljudi, uključujući oko 675.000 Amerikanaca. Gripa je 1918. prvi put primijećena u Evropi, Sjedinjenim Američkim Državama i dijelovima Azije, prije nego što se brzo proširila svijetom. U to vrijeme nije bilo efikasnih lijekova ili vakcina za liječenje ovog ubojitog soja gripe. Građanima je naređeno da nose maske; škole, pozorišta i firme bile su zatvorene, a tijela gomilana u improviziranim mrtvačnicama, prije nego što je virus završio svoj smrtonosni globalni pohod.
Španska gripa je bila uzrokovana virusom životinjskog porijekla H1N1, kako se navodi na web stranici CDC-a:
Pandemija gripe 1918. bila je najteža pandemija u novijoj historiji. Uzročnik je virus H1N1 sa genima ptičjeg porijekla.
U toku pandemije španske gripe postojali su pokušaji da se razvije vakcina. Međutim, bili su bezuspješni, jer su tadašnji stručnjaci smatrali da je bolest izazvana bakterijom. O tome je pisao i portal Clinical Oncology u članku o pandemiji španske gripe, objavljenom 8.7.2020. godine:
Naravno, započela je trka za razvoj vakcine. Njemački ljekar i bakteriolog Richard Pfeiffer 1892. godine pronašao je bakteriju u nosu oboljelih od gripe u "zapanjujućem broju" i proglasio je uzročnikom te bolesti.
(...)
Nisu svi prihvatili Pfeifferovu tvrdnju, ali mnogi jesu. Ipak, već se pokazalo da su bakterije uzročnici antraksa, kolere i kuge. Kompanije za lijekove promovirale su vakcine koje su već dostupne za druge bolesti. Ljekari su pravili serije „vakcina“ uglavnom koristeći neaktivne mikroorganizme, a često su ih dijelili drugim ljekarima kako bi ih ubrizgavali pacijentima ili kako bi se ispitivale u azilima i sirotištima.
Iznesene su entuzijastične tvrdnje o uspjehu, ali nisu postojale regulacija ili kontrolne grupe za ova „ispitivanja“. Američki generalni hirurg i Američko medicinsko udruženje bili su skeptični prema tim tvrdnjama. U međuvremenu, brojni članci o vakcinama pojavili su se u medicinskoj literaturi 1918. i narednih godina. JAMA je čak objavio članak George McCoya iz američke službe za javno zdravstvo i njegovih kolega pod naslovom "Neuspjeh bakterijskog cjepiva kao profilaktičkog sredstva protiv gripe".
(...)
Potraga za cjepivom protiv gripe nastavljena je i nakon 1918. godine, ali tek 1933. godine znanstvenici su izolirali virus gripe A u tvorovima.
Činjenica je da vakcina za ovaj virus nije postojala 1918. godine, a pokušaji da se razvije bili su bezuspješni, stoga je tvrdnja da su vakcine odgovorne za smrt 50 miliona ljudi tokom pandemije španske gripe neutemeljena.
Iako je istina da se u Prvom svjetskom ratu prvi put ikad odvila masovna vakcinacija trupa, radilo se o imunizaciji protiv tifusa i nije tačno da je ona bila obavezna za sve, kao ni da je više vojnika stradalo od vakcina nego od oružja. U naučnom članku objavljenom na web stranici Oxford Academic 15.10.2019. godine, objašnjeno je kako je izgledala vakcinacija britanskih i francuskih trupa protiv tifusa u Prvom svjetskom ratu, kao i kakvi su bili efekti te vakcinacije:
Vojske Ujedinjenog Kraljevstva, Njemačke i Francuske poduzele su važne mjere protiv prenosa tifusa u godinama između 1890. i 1918. Uvedene su mnoge preventivne mjere za suzbijanje širenja tifusa, ali one su varirale između tri zemlje, u velikoj mjeri oviseći o njihovim političkim tradicijama. Inokulacija je bila posebno uspješna u prevenciji tifusa i znatno je smanjila broj stradalih od ove bolesti tokom Prvog svjetskog rata.
U Ujedinjenom Kraljevstvu vakcinacija nije bila obavezna za vojnike:
Krajem 19. stoljeća tifus je bio jedan od glavnih uzroka smrti u britanskim garnizonima u inozemstvu i nije bilo izvještaja o tome što je uzrokovalo bolest i kako se može spriječiti.
(...)
Tokom Prvog svjetskog rata, veliki broj britanskih vojnika cijepljen je prije nego što su krenuli u inozemstvo.
(...)
Iako se ni u vojsci nije pribjegavalo prisili, snažno se poticalo cijepljenje protiv tifusa.
U Francuskoj vojsci vakcinacija protiv tifusa jeste bila obavezna u Prvom svjetskom ratu, što je rezultiralo velikim smanjenjem stope smrtnosti od ove bolesti:
U Francuskoj je Nacionalna medicinska akademija 1911. godine dopustila vakcinaciju protiv tifusa, a francuska vojska ju je 1914. godine učinila obaveznom. Ova odluka možda je bila podstaknuta uspomenama na rat 1870-1871. protiv Pruske, u kojem je francuska vojska imala relativno puno žrtava od velikih boginja kao rezultat necijepljenja trupa.
Od 1914. mladi vojnici u francuskoj vojsci cijepljeni su nakon regrutacije, a ovaj program sistematskog cijepljenja smatrao se ključnim čimbenikom smanjenja smrtnosti od tifusa sa stope od 118 na 100.000 vojnika krajem 1914. godine na 0,3 smrti na 100.000 do 1917. godine. Nacionalna medicinska akademija pozvala je 1921. godine da se vakcinacija proširi, u ograničenom obliku, na civilno stanovništvo: preporučivala se samo za putnike, zdravstvene radnike i one u kontaktu s epidemijom.
U članku objavljenom u naučnom časopisu Future Medicine 10.1.2019. godine navode se uzroci smrti britanskih i njemačkih vojnika u Prvom svjetskom ratu, te se upoređuju sa brojkama iz prethodnih ratova:
Mnogo manje britanskih trupa i trupa iz bivših britanskih kolonija umrlo je od bolesti (113.000) nego od granata i metaka. U akciji je ubijeno 418.000, desetine hiljada nestalo, a 167.000 umrlo je od rana. Statistika njemačke vojske pokazala je sličan omjer, sa 1.531.048 poginulih u borbi, a 155.013 je umrlo od bolesti.
(...)
Dugi niz godina tifus se doživljavao kao jedna od najvećih pošasti vojski mobiliziranih za rat; to nije bio samo britanski fenomen. U špansko-američkom ratu (1898), koji je trajao deset sedmica, 2.192 američka vojnika su umrla od tifusa, u poređenju sa 379 koji su umrli u borbama.
U Prvom svjetskom ratu, na zapadnom frontu tifus više nije bio opći vojni problem; samo 260 britanskih vojnika tamo je umrlo od tifusa i paratifusa tokom čitavog rata.
Dakle, vakcinacija nije bila obavezna za “sve države čije su vojske učestvovale u ratu”, niti su “vojnici više stradali od vakcine nego od ispaljenih metaka”. Naprotiv, vakcinacija je značajno smanjila stopu smrtnosti od tifusa.
Besmislenu tvrdnju da virusi ne uzrokuju bolesti Stojaković pokušava plasirati i putem društvenih mreža, o čemu je Raskrinkavanje pisalo i ranije u analizi iz februara 2021. godine.
U obraćanju na protestu u Beogradu, ona je iznijela i besmislene i neutemeljene teorije zavjere o depopulaciji i transhumanizmu:
Ljudi moraju da shvate da se mi borimo protiv eugeničara, da je ovo depopulacija u toku i krajnje je vreme da se sazna istina. Ljudi moraju da šire istinu što više, da se što dalje čuje, jer sada je plan da se depopulacijom ubiju milijarde. Ne samo to, plan je da nas uvedu u transhumanizam. Oni žele da mi živimo u svetu gde nema više porodica, gde ljudi ne mogu da hrane decu, nego država određuje ko će kad biti rođen.
Stojaković ne navodi ko su “eugeničari” protiv kojih se “borimo”, niti ko sprovodi depopulaciju i koji su to detalji “plana da nas uvedu u transhumanizam”, te, naravno, ne iznosi nikakve dokaze koji bi potkrijepili njene nesuvisle tvrdnje.
Teorije zavjere o smanjenu populacije i tzv. transhumanizmu uglavnom se baziraju na činjenično netačnim tvrdnjama o Billu Gatesu i nepostojećoj “Ujedinjenoj agendi 21/20230”, o čemu je Raskrinkavanje već pisalo u našim analizama ovdje, ovdje i ovdje.
U teorijama zavjere se Gates optužuje za iznošenje “plana depopulacije”, a kao dokaz se koristi dio njegovog govora na “TED Talk” konferenciji iz 2010. godine, koji je izvučen iz konteksta.
U analizi Raskrinkavanja iz aprila 2020. godine objašnjeno je:
Iz Gatesovog govora na ovom događaju je izvučen samo dio njegove izjave i predstavljen na manipulativan način. Gates je tada govorio o tome da se nivo emisija CO2 mora smanjiti gotovo do nule kako bi se zaustavilo globalno zagrijavanje. Ono ovisi o četiri faktora: broju ljudi na planetu, uslugama koje ljudi koriste, količini energije koju troše i emisijama CO2 po jedinici energije. Gates je rekao da se jedna od ovih stavki mora spustiti blizu nule, te da će kroz tehnološki napredak u razvoju vakcina doći do smanjenja stope smrtnosti djece, što će u konačnici rezultirati i sporijim rastom globalne populacije.
Tvrdnju da su “sve države čija se vojska borila u Prvom svjetskom ratu morale biti vakcinisane” ocjenjujemo kao dezinformaciju. Vakcinacija protiv tifusa je bila obavezna za neke vojske, dok za druge nije.
Tvrdnju da je vakcina dovela do velikog stradanja vojnika u Prvom svjetskom ratu ocjenjujemo kao lažnu vijest. Vakcinacija je zapravo dovela do manje smrtnosti od tifusa. Istu ocjenu dajemo i tvrdnji da je 50 miliona ljudi umrlo od vakcine poslije Prvog svjetskog rata, za vrijeme pandemije španske gripe. Od te bolesti, protiv koje nije postojala vakcina, umrlo je 20 do 50 miliona ljudi.
Tvrdnju da virus nije bio uzrok španske gripe ocjenjujemo kao lažnu vijest i pseudonauku. Uzročnik te bolesti je danas dobro poznat.
Tvrdnje da se trenutno sprovodi plan depopulacije i transhumanizma ocjenjujemo kao teoriju zavjere.
(Nerma Šehović, Raskrinkavanje.ba)