Raskrinkavanje.ba

Pregled sedmice: Teorije zavjere od “šupljeg Mjeseca” do civilizacije zatrpane u “blatnoj poplavi”

Pored niza dezinformacija o majmunskim boginjama kojim smo se bavili krajem avgusta, proteklih sedam dana obilježio je i spektar vrlo bizarnih teorija zavjere, o unutrašnjosti Mjeseca i o naprednoj civilizaciji koju je prije nekoliko stotina godina zatrpala “blatna poplava”.

Foto: Raskrinkavanje.ba

 

Dezinformacije o majmunskim boginjama, baš kao što je to bio slučaj u prethodnoj sedmici, dominirale su u analizama koje je Raskrinkavanje objavilo pred kraj avgusta. Na društvenim mrežama dijele se tvrdnje da je lijek tranilast efikasan protiv majmunskih boginja, ali da se ne koristi jer je jeftin i ne donosi zaradu. Međutim, ne postoje klinička ispitivanja koja podupiru ovakve navode. Više u analizi na linku ispod.

 

Nakon novih registrovanih slučajeva majmunskih boginja u svijetu, ponovo su viralne naučno neutemeljene tvrdnje da je ova bolest zapravo herpes zoster uzrokovan vakcinacijom protiv Covid-19. Činjenice pak opovrgavaju ovaj mit. 

 

Pojavu majmunskih boginja nisu zaobišla ni “zavjerološka” objašnjenja. Pristalice teorija zavjere dijele izmišljene navode da je insajder u fondaciji Billa Gatesa “progovorio” o projektu širenja majmunskih boginja putem "chemtrailsa". Kako se zapravo šire majmunske boginje čitajte u analizi. 

 

Studija iz 2021. godine o slučajevima istovremene infekcije majmunskim boginjama i herpes zosterom predstavljena je na anonimnom portalu kao “dokaz” da se “naučnici slažu” da je teško razlikovati majmunske boginje od herpesa zostera. Ove tvrdnje ocijenili smo kao lažnu vijest i teoriju zavjere, a detalji su na linku ispod. 

 

Kada govorimo o teorijama zavjere, u protekloj sedmici analizirali smo i par vrlo bizarnih primjera. Vjerovanje da je Mjesec šupalj zasnovano je na pogrešnim tumačenjima seizmičkih eksperimenata provedenih na Mjesecu 70-ih godina prošlog vijeka. Ova teorija zavjere nema nikakvo utemeljenje u naučnim saznanjima o jedinom Zemljinom prirodnom satelitu. 

 

Još nevjerovatnija teorija zavjere kojom smo se bavili je ona o velikoj “blatnoj poplavi” koja je prije svega dva ili tri stoljeća zatrpala znatno napredniju civilizaciju od današnjeg društva - Veliku Tartariju. Ovakve tvrdnje više podsjećaju na priču iz zbirke dječjih bajki, budući da historijskog utemeljenja za ovakvu priču nema. Opširnije na linku ispod. 

 

U proteklih deset godina, Raskrinkavanje i Istinomjer često su se bavili dezinformacijama korištenim za izgradnju narativa o “obojenim revolucijama” i navodnim zavjerama protiv Milorada Dodika i SNSD-ove vlasti u Republici Srpskoj. Isto toliko traju i tendencije da se zakonski kodifikuju represivni obrasci kojI su aktivno prenošeni iz Ruske Federacije. Krajem avgusta obavili smo analizu koja donosi detaljan pregled dezinformacijskih narativa, uz komentare aktera iz medijske, aktivističke, te političke sfere.

 

Predsjednik novinarskog udruženja u Republici Srpskoj Danijel Simić podijelio je objavu u kojoj na manipulativan način “objašnjava” značenje broja 8.372 na spomeniku u Potočarima, tvrdeći da predstavlja broj žrtava na “prostoru od Bijeljine do Sarajeva”. Zašto je ovo neistina, čitajte u analizi.

 

Ni u ovoj sedmici nas nisu zaobišli lažni sadržaji, koji sada služe i za promociju sumnjivih kripto platformi, ali i deepfakes u kojima se zloupotrebljava identitet poznatih ličnosti. Tako na društvenim mrežama kruži lažni intervju u kojem je poduzetniku Edinu Mehiću pripisano promovisanje kripto platforme Ethereon Edge.

 

U desetinama plaćenih oglasa na sumnjivim Facebook stranicama se tvrdi da poznate ličnosti promovišu Nearest Edge platformu za kriptovalute. Tvrdi se da nakon uplate 450 KM, Nearest Edge donosi profit od nekoliko hiljada KM dnevno. Ipak, sve činjenice ukazuju na to da nije u pitanju legitimna platforma za trgovinu kriptovalutama, a slični slučajevi zabilježeni su i u afričkim i južnoameričkim državama.

 

Videosnimak napravljen da izgleda kao da Ana Bekuta govori o italijanskom proizvodu za mršanje podijeljen je na Facebook stranici koja se predstavlja kao zvanična stranica ove pjevačice, a pokrenuta je tek u avgustu ove godine.

 

Facebook stranica koja zloupotrebljava vizuelni identitet trgovačkog lanca Bingo objavljuje “nagradne igre” u kojima su obećani pokloni u zamjenu za promovisanje stranice na drugim profilima i u grupama. Detalje donosimo na linku ispod.

 

Krajem avgusta analizirali smo i stare, već ocijenjene tvrdnje koje su se ponovo proširile društvenim mrežama u proteklom periodu. Popularizator teorija zavjere iz Srbije, Saša Borojević, ponovo je “oživio” mit da u Rusiji žrtve silovanja mogu ubiti svoje napadače bez ikakvih posljedica.

 

Tvrdnje i činjenice iz ove analize možete pogledati u storyju na ovom linku.

Pregled S 30.8 1

Foto: Raskrinkavanje.ba

Još jedan stari mit, onaj o mogućnosti “alkalizacije” organizma ishranom kako bi se spriječile ili izliječile bolesti, bio je reaktuelizovan u proteklom periodu. Više o ovome možete pročitati u storyju.

Pregled S 30.8 2

Foto: Raskrinkavanje.ba

Pad aviona u Brazilu početkom avgusta, u kojem su živote izgubile 62 osobe, pristalice teorija zavjere iskoristile su za “objašnjenje” da je avion zapravo oboren da se zataškaju njihova “otkrića” o mRNA vakcinama i “turbo raku”.

Osim toga, videosnimak u kojem se samo postojanje avionskih tragova na nebu predstavlja kao “dokaz” o zaprašivanju otrovima vidjelo je preko pola miliona ljudi na Instagramu.

 

Tvrdnje da je Brigitte Macron, supruga francuskog predsjednika Emmanuela Macrona, rođena kao muškarac, u javnom su prostoru prisutne od 2021. godine. Iako su netačne, u 2024. aktuelizirala ih je američka konzervativna komentatorica Candace Owens, o čemu možete čitati u analizi ispod.


 

(Raskrinkavanje.ba)