Foto: Freepik.com
Na Facebooku su 23. novembra 2022. godine objavljeni link i screenshot prevoda dijela članka koji je tog dana objavio The Washington Post, a u kom se navodi da vakcinisani/e protiv Covid-19 sada čine većinu umrlih od ove bolesti u SAD-u. U objavi se navodi:
Opa !
The Washington Post
Cijepljeni ljudi sada čine većinu umrlih od covida
Link i dijelovi članka objavljeni su tokom 23. i 24 novembra na još šest Facebook profila i stranica. Neki opisi glasili su:
Cijepljeni sada čine većinu smrtnih slučajeva
"U Washington Post-u se pojavljuje izvanredna koncesija (https://www.washingtonpost.com/.../Vaccined-people-maw.../) danas:
"Većina Amerikanaca koji su umirali od koronavirusa dobili su barem primarni niz cjepiva."
(...)
To se događa kada žurite s neučinkovitim i opasnim cjepivima. (23.11.2022)Prema podacima koje jučer prenosi list Washington Post, jedan od najglasnijih medijskih zagovaratelja cijepljenja i pandemijskih mjera, u kolovozu ove godine 58 posto umrlih od covida činile su cijepljene i docijepljene osobe.
Svejedno, preporuka "struke" je da se i dalje docijepljujemo, jer, eto, kao što je to svojedobno tvrdilo preko 50.000 ljudi na Trgu bana Jelačića, ovo nije samo pandemija necijepljenih. (24.11.2022)
U ovim i drugim objavama korisnici/e društvenih mreža izdvojili/e su iz članka koji je objavio The Washington Post tvrdnju da vakcinisani/e “sada čine većinu umrlih od covida” te se nisu osvrtali/e na sadržaj ostatka članka.
Šta su činjenice?
Članak The Washington Posta na koji se pozivaju korisnici/e Facebooka objavljen je 23.11.2022. godine. U ovom članku zaista se navodi da pandemija Covid-19 više nije primarno “pandemija nevakcinisanih” te da je većina onih koji su u avgustu preminuli od Covid-19 u Sjedinjenim Američkim Državama bila vakcinisana makar jednom dozom. U članku se ističe:
Prema analizi koju je za The Health 202 sprovela Cynthia Cox, potpredsjednica Fondacije porodice Kaiser, 58 odsto smrtnih slučajeva od koronavirusa u avgustu bili su ljudi koji su vakcinisani ili su primili booster dozu.
To je nastavak zabrinjavajućeg trenda koji se pojavio tokom prošle godine.
(...)
„Ne možemo više da kažemo da je ovo pandemija nevakcinisanih“, rekla je Cox za The Health 202.
Ipak, ono što su korisnici/e društvenih mreža manipulativno izostavili/e jeste ekstenzivna analiza koja se takođe navodi u članku The Washington Posta, a koja objašnjava zašto je to tako.
Naime, u članku se detaljno navode razlozi zbog kojih je sada više od polovine preminulih od Covid-19 u SAD-u vakcinisano. Kao glavni razlozi navode se veliki procenat vakcinisanih, opadanje efikasnosti vakcina tokom vremena te pojava novih varijanti virusa SARS-CoV-2.
Cox, kao i mnogi/e stručnjaci/kinje, kaže da nije iznenađena promjenom omjera.
Postoji nekoliko razloga:
U ovom trenutku pandemije velika većina Amerikanaca/ki primila je barem svoju primarnu seriju vakcina protiv koronavirusa [prva potpuna vakcinacija], tako da ima smisla da vakcinisani ljudi čine veći udio smrtnih slučajeva.
Pojedinci/ke s najvećim rizikom da umru od infekcije koronavirusom, kao što su starije osobe, takođe su vjerovatnije primili/e vakcine.
Vakcine vremenom gube potenciju protiv virusa i pojavljuju se varijante koje su u stanju da se bolje odupru vakcinama, tako da su potrebne kontinuirane booster doze da bi se nastavilo sprečavanje bolesti i smrti.
Prema zvaničnim podacima američkih Centara za kontrolu i prevenciju bolesti, više od 80% populacije SAD-a do sada je primilo makar jednu dozu vakcine protiv Covid-19. S druge strane, bivalentnu booster dozu, koja se trenutno preporučuje u SAD-u, primilo je samo 12,1% stanovništva. U navedenu statistiku, prema kojoj je u avgustu 58% preminulih od Covid-19 u SAD-u vakcinisano, uračunati su svi koji su primili makar jednu dozu vakcine, što, jasno je, uključuje i one koji nisu primili sve preporučene doze.
U članku The Washington Posta na nekoliko se mjesta ističe da je vakcinacija primarni način zaštite od bolesti Covid-19.
“I dalje je tačno da vakcinisane grupe imaju manji rizik da umru od infekcije Covid-19 nego nevakcinisane kada se podaci prilagode uzrastu”, navodi se u pomenutom članku. Izostanak imunizacije, ističe se, još uvijek je “glavni faktor rizika za umiranje od Covid-19”.
Dakle, činjenica da je veći procenat umrlih od Covid-19 u SAD-u vakcinisan nije nikakav dokaz da su vakcine “neučinkovite i opasne”. U navedenim objavama predstavljena je samo jedna tvrdnja iz pomenutog članka The Washington Posta, dok je objašnjenje manipulativno izostavljeno. Postoje jasni razlozi zbog kojih je povećan procenat vakcinisanih koji su preminuli od Covid-19.
Raskrinkavanje je o različitim verzijama tvrdnji o neučinkovitosti, beskorisnosti ili opasnosti vakcina protiv Covid-19 pisalo u velikom broju analiza (1, 2, 3, 4, 5, 6). Vakcinacija ostaje najpouzdaniji način zaštite od Covid-19, a rizik od umiranja, ističe se i u članku The Washington Posta, manji je za vakcinisane grupe stanovništva.
Slične manipulativne tvrdnje o velikom udjelu vakcinisanih među hospitalizovanima i preminulima od Covid-19 takođe su bile predmet analiza Raskrinkavanja (1, 2). Veliki udio vakcinisanih u populaciji, ograničeno trajanje zaštite koju pruža vakcina te pojave novih varijanti virusa posve su logični razlozi za takve situacije.
Shodno činjenicama, objave u kojima je manipulativno izostavljeno objašnjenje navoda iz članka The Washington Posta dajemo ocjenu manipulisanje činjenicama. Tvrdnju da su “neučinkovite i opasne vakcine” odgovorne za povećan udio vakcinisanih među preminulima od Covid-19 ocjenjujemo kao lažnu vijest.
(Raskrinkavanje.ba)