Na portalu “Klix” je 3. maja objavljen članak pod naslovom:
Mohammed najpopularnije ime u Berlinu u 2018. godini
Mohammed je bilo najpopularnije ime za novorođene dječake u Berlinu prošle godine, javlja Daily Mail pozivajući se na njemački Bild.
Udruženje za njemački jezik otkrilo je da se ime Mohammed nalazi među deset najpopularnijih imena u čak šest njemačkih saveznih pokrajina.
Pored popularnosti u Berlinu, ovo ime arapskog porijekla našlo se na vrhu liste i u Hamburgu, Sjevernoj Rajni-Vestfaliji, Saarlandu i Hesenu. Kada je riječ o Njemačkoj u cijelini, ime Mohammed našlo se na 24. na poziciji.
Naime, Mohammed je ime koje je u Berlinu skočilo sa šestog na prvo mjesto kao najpopularnije ime za dječake te se smjestilo ispred Luja i Emila, a upravna direktorica prethodno spomenutog udruženja Andrea Ewels je ranije rekla da se porast popularnosti ovog imena može povezati s talasom imigracije.
Ewels je prošle godine također rekla da bi ovo ime moglo ući u top deset najpopularnijih imena za bebe u zemlji do 2021. ili 2022. godine.
Na kraju članka pomenuti su migranti sa Bliskog Istoka i politika Angele Merkel:
Podsjećamo da je više od milion migranata s Bliskog Istoka i iz Sjeverne Afrike ušlo u Njemačku otkako je Angela Merkel otvorila vrata zemlje 2015. Godine
Od “Klixa” su isti članak prenijeli “Dnevni Avaz”, “RTS”, “Index”, “Poskok”, “Tanjug”, “Kurir”, “Haber”, “Fresh press”, “Glas istine”, “RTVCG”, “Telegraf”, “Dnevnik” i mnogi drugi portali. Tačnije, više od 60 medija u cijeloj regiji prenijelo je ovu priču od “Klixa”.
Članak “Daily maila” na koji se “Klix” pozvao objavljen je istog dana u 11:24 sati. Ovaj članak je gotovo identičan verziji objavljenoj na “Klixu”, s tim da je originalni članak nešto duži. Informacija koja nije navedena u članku na portalu “Klix”, a koja se nalazi u originalnoj verziji, kaže da je istraživanje obuhvatilo 65.000 imena beba. Također, kada se govori o ukupnom poretku imena u cijeloj Njemačkoj i poziciji imena “Mohammed” na toj listi, u članku “Daily Maila” je navedeno nešto što “Klix” nije naveo:
U Njemačkoj je u cjelini ono na 24. mjestu na popisu, kada se različite verzije i načini korištenja imena i srednjeg imena zbroje.
Prije članka na “Daily mail” portalu, tačnije u 08:51 sati, članak sa istom temom je objavljen na portalu “Breitbart”, globalno poznatom po širenju lažnih vijesti. U svom članku, za razliku od “Klixa” i “Daily maila”, “Breitbart” navodi kako je i statistika koja kaže da je “Mohammed” najpopularnije ime u Berlinu, dobijena na osnovu zbrajanja različitih oblika tog imena:
Mohammed je na prvom mjestu kao najpopularnije ime za novorođene dječake u njemačkom glavnom gradu, kada se sve varijacije imena, poput Muhammed i Mehmet, zbroje zajedno, izvještava njemački tabloid “Bild”.
Agencija “Anadolija” objavila je članak i prije “Breitbarsa”, 2. maja u poslijepodnevnim satima, baš kao i portal “Alaturkaonline”. Njemački mediji, poput portala “Focus.de”, “Morgenpost”, “BZ Berlin”, “Berliner Kurier”, “Tagesspiegel”, ili austrijskih “Krone.at” i “OE 24”, također su izvijestili o ovom izvještaju sa fokusom na imenu “Mohammed”, koje je izvučeno i u naslove. Kao što su gotovo svi mediji to i naveli, izvor ove vijesti je njemački tabloid “Bild”, koji je članak objavio 2. maja u 13 sati.
Anti-imigracijska desničarska stranka “Alternativa za Njemačku” (AfD) iskoristila je članak tabloida “Bild” za svoju anti-imigracijsku politiku. Tako je na Twitteru objavljena sljedeća fotografija:
Sa druge strane, na portalu “Volksverpetzer” je 2. maja objavljen članak pod naslovom “Mohammed nije najpopularnije ime”. U svojoj analizi Thomas Laschyk, autor članka navodi:
Dok ugledni mediji izvještavaju da su Marie i Paul najpopularnija imena u Njemačkoj 2018. godine, neki mediji koriste nekoliko trikova i stavljaju još jedan naslov u prvi plan: "Mohammed je najpopularnije ime u Berlinu". “Springer” mediji od BILD-a do BZ-a su to istaknuli jer znaju da će im to donijeti puno interakcije”
I zaista, mediji poput “Taghesschau”, “Deutsche welle” i ”Welta” u svojim naslovima navode kako su Marie i Paul najpopularnija imena. Dalje autor analize navodi kako je najpopularnije ime u Berlinu prošle godine bilo Emil:
NAJPOPULARNIJE MUŠKO IME U BERLINU JE ... EMIL.
Nakon Emil slijedi Paul, zatim prošlogodišnji pobjednik Noah, zatim Leon i Anton. Nema Muhameda. U cijeloj Njemačkoj najčešća imena su Marie i Paul. Mohammeda ne nalazimo čak ni u Top 10 u Njemačkoj.
I na portalu “Mimikama” je 3. maja objavljen članak pod naslovom: “Najpopularnije ime u 2018. nije Mohammed”. “Tagesschau” je također 6. maja objavio članak koji objašnjava zašto su vijesti koje govore da je Mohammed najpopularnije ime u Berlinu - pogrešne.
Kako je “Mohammed” zavšio u naslovu tabloida “Bild”?
Sva tri navedena izvora koja su pisala o tome da nisu tačne vijesti koje govore o popularnosti imena Mohammed u Berlinu, imaju iste zaključke.
Autori navode da moramo razumjeti razliku između imena (Vornamen) i “prvog imena” (Erstnamen). Ukoliko osoba ima samo jedno ime, u njemačkom jeziku se za to ime koristi izraz “Vornamen”. Međutim, mnogo osoba ima i drugo, treće i/ili četvrto, odnosno “srednje” ime. U takvim slučajevima izraz “Erstnamen” se koristi za prvo ime po redu napisao u punom imenu. Međutim, prvo ime po redu ne mora značiti da je to i ime osobe, obzirom da u nekim slučajevima to može biti i nadimak. Upravo zato, većina institucija ne računa “Erstnamen” nego “Vornamen”.
Na stranici “Udruženje za njemački” je među rezultatima ovog istraživanja objavljena i mapa sa podacima za veće gradove. Na fotografiji su za svaki grad, pa tako i Berlin, prikazane obje liste - i “Vornanem” i “Erstnamen” ranking. I upravo je ovo izvor dezinformacije koja govori da je “Mohammed najpopularnije ime u Berlinu”.
Također je bitno napomenuti i da institucije drugačije zbrajaju različite oblike imena od GfdS-a. GfdS naime prilikom zbrajanja uzima u obzir i sve varijacije nekog imena. Na primjeru imena Mohammed, zbrajaju se i Mohammed, Mohamed, Muhammed, Muhamed, Mohammad, Mohamad, Muhammet, Mehmet, Meho i ukupno 25 različitih oblika ovog imena, kako je navedeno na stranici GfdS-a.
Koliko ima “Mohammed”-a u Berlinu?
“RBB” je objavio u februaru 2019. evaluaciju podataka “Berlinskog državnog ureda za civilne i regulatorne poslove” o najpopularnijim imenima u Berlinu.
Podaci govore da je u Berlinu tokom 2018. godine rođeno 22.157 muške djece. Najpopularnije ime bilo je Emil koje je zabilježeno 236 puta.
“Mohammed” se kao “prvo ime” (Erstnamen) pojavilo ukupno 52 puta. Međutim, kada se dodaju svi različiti oblici ovog imena, dolazi se do broja od oko 280 puta, u zavisnosti koje sve varijacije imena “Mohammed” se računaju.
“Deutsche Welle” je objavio još jedan članak o ovoj temi, a Gabriele Rodriguez sa Univerziteta u Laipzigu rekla je da samom istraživanju fali objašnjenja i konteksta. Nedostatak objašnjenja načina na koji se došo do podataka, odnosno nedostatak objašnjenja razlike između dvije liste koje su kreirane, zajedno sa trenutnom migrantskom i političkom situacijom u Njemačkoj i Europi, doveo je do velikog broja dezinformacija.
Frauke Rüdebusch, istraživač GfdS-a koji je radio na istraživanju, također je rekao da su rezultati “vjerovatno zbunjujući” i da će se u budućnosti potruditi da porade na transparentnosti i objašnjenjima. Također je rekao da misli kako je veliki broj dezinformacija i reakcija na ovu temu došao zbog brige nijemaca o migrantima, na čemu AfD bazira svoju politiku.
Svim portalima koji su članak objavili, a koji imaju impressum, poslali smo upit i sve dostupne informacije vezane za ovu konkretnu vijest. Portal “Klix”, koji je prvi preveo vijest sa stranog jezika, objavio je novi članak sa tačnim informacijama. Pored ocjena manipuacija činjenicama i dezinformacija, “Klix” je obzirom na objavljenu ispravku, dobio i ocjenu demantirano. Ocjenu demantirano dobio je i portal “Mondo” koji je članak uredio, a njegov naslov sada glasi “Muhamed (ni)je najpopularnije ime u Berlinu”. Nove, tačne informacije objavili su i portali “BH index”, “Cazin net”, “Interview.ba”, “Nedeljnik.rs”, “Danas.rs”, “Haber”, “Avaz” i “HMS”. Sa druge strane, portali “Index.hr”, “Srpskacafe” i “Freshpress” uklonili su prvobitne članke sa pogrešnim informacijama. Svi oni su zbog toga dobili ocjene demantirano.
Iz “Novosadskog reportera” su nam rekli kako su vijest prenijeli od “Tanjuga”, te ukoliko “Tanjug” objavi novi članak da će i oni isto uraditi.
Svi ostali mediji, poput novinske agencije “Tanjug”, televizija “BN”, “RTS”, “B92”, “Hayat”, “RTCG”, “Prvi TV”, tabloida “Kurir”, “Alo” i “Telegraf”, te portala “Poskok”, “Radio Sarajevo”, “Dnevnik” i mnogih drugi, nisu odgovorili na upit redakcije “Raskrinkavanja”, niti su objavili ispravku netačne informacije, niti uklonili članak sa pogrešnim informacijama. Svi oni dobili su ocjene manipulacija činjenicama i dezinformacija. Njemački tabloid “Bild” je također dobio iste ocjene, obzirom da je upravo “Bild” izvor vijesti.
(Raskrinkavanje.ba)
Napomena
24.12.2020: Redakcija portala Kurir nas je obavijestila o ispravkama unešenim u prvobitni članak, zbog čega mu je dodijeljena i ocjena ispravljeno.
15.4.2021: Nakon objave naše analize, portal Republika objavio je ispravke u članku, zbog čega dobija i ocjenu ispravljeno.
02.11.2021: Portal Telegraf izvršio je izmjene u članku zbog čega dobija i ocjenu ispravljeno.