Raskrinkavanje.ba

Pregled sedmice: Teorije zavjere, “lažna riža” i “dokazivanje” da vakcine izazivaju autizam

U posljednjoj sedmici februara bavili smo se teorijom zavjere o “eksperimentima nad bebama” u ukrajinskim bolnicama, lažnim vijestima o “plastičnoj riži” i izmišljanjem “pravog” značenja riječi “medikament”, ali i već poznatim manipulacijama o vezi između vakcina i autizma.

Foto: Raskrinkavanje.ba 

Proteklu sedmicu na Raskrinkavanju obilježile su analize u kojima smo se ponovo bavili teorijama zavjere. Brojni mediji iz regije objavili su tvrdnju da su u bolnici u ukrajinskom gradu Mariupolj pronađeni dokumenti koji dokazuju provođenje eksperimenata na psihijatrijskim bolesnicima i bebama. Podaci iz tih dokumenata, pak, ukazuju na registraciju kliničkog ispitivanja lijeka za reumatoidni artritis. Detalje čitajte u analizi: 

Na društvenim mrežama već su duže vrijeme viralne objave u kojima se tvrdi da je kompanija Disney “platila 60 miliona dolara da u svoje filmove doda chemtrailse” i da tako normalizuje “trovanje iz vazduha” za djecu. Radi se o još jednoj teoriji zavjere.

Googleova kampanja “prebunkinga”, pokrenuta ususret ovogodišnjim izborima u Evropskoj uniji, neutemeljeno je protumačena kao uvođenje cenzure “nezavisnim medijima”. “Prebunking” nije isto što i cenzura, a pod “nezavisnim medijima” u ovom se slučaju misli na nepouzdane izvore koji šire dezinformacije. Detalji su u analizi:  

Informativni spot kanadske organizacije koja podiže svijest o značaju otkrivanja rizika od iznenadnog srčanog zastoja kod mladih dijeli se uz netačne tvrdnje da se radi o “televizijskoj reklami” koja “normalizuje” umiranje mladih od srčanog udara uzrokovanog vakcinama protiv Covid-19.

 

Uz tvrdnje o skrivenim zavjerama, protekle sedmice bavili smo se i činjenično netačnim navodima medija i profila s društvenih mreža. Navodi o opasnoj “plastičnoj riži”, koja se može kupiti i u našim marketima, objavljuju se na portalima duže od deceniju. Ove tvrdnje netačne su, a potekle su od skandala s “podvaljivanjem” obične riže kao vrhunske Wuchang riže, koja u svom sastavu ipak nije imala nikakvu plastiku.

 

Analizirali smo i objave s lažnim reklamama za proizvode koji se predstavljaju kao lijekovi. Link na lažni intervju s izmišljenom stručnjakinjom za kardiologiju u kojem se preporučuje proizvod Hyper Tea podijeljen je na desetinama Facebook stranica koje imaju preko dva miliona pratitelja/ki.

 

Pored toga, bavili smo se i lažnim nagradnim igrama objavljenih povodom Osmog marta. U ovoj “nagradnoj igri” učesnici/e ne mogu dobiti obećane šporete, te se dodatno izlažu riziku od krađe ličnih podataka. Analiza se nalazi na linku ispod:

 

Netačna tvrdnja da “me dikament” na latinskom znači “ubit će me” širi se društvenim mrežama kao navodni dokaz za teorije zavjere o štetnosti moderne medicine. Činjenice čitajte u analizi ispod:

 

Na društvenim mrežama i pojedinim portalima popularne su objave o tome da američki Crveni krst sada tretira vakcinaciju protiv Covid-19 kao eliminatorni kriterij za darivanje krvi. Ove tvrdnje su dezinformativne, s obzirom na to da je vakcinalni status i ranije bio dio upitnika za darovatelje. Koje su se još neistine dijelile u sklopu ovih objava, čitajte na linku ispod:

 

Na internetu su viralne tvrdnje o “otkriću” da svježe mljeveno meso iz masovne proizvodnje sadrži 25% ljudskog mesa “azijskog porijekla”. Riječ je o staroj izmišljenoj “vijesti” sa stranice koja se opisuje kao “satirična”. Više detalja čitajte u analizi

Proteklih sedmica na Facebooku se dijeli snimak za koji se tvrdi da prikazuje francuske farmere kako bacaju izmet na zgradu Ambasade Ukrajine. Snimak je zapravo nastao u gradu Dijon u decembru 2023. godine i prikazuje farmere kako bacaju sijeno na zgradu Regionalnog vijeća. Bacanje izmeta na ukrajinsku ambasadu, koja se nalazi u Parizu, nije se desilo.

Viralna je bila i slika kojom se implicira uzročno-posljedična veza između porasta dijagnostikovanih slučajeva autizma u SAD-u i većeg broja vakcina koje djeca danas primaju. Radi se o manipulaciji koja nije dokaz za neutemeljeno vjerovanje da vakcine izazivaju autizam.

 

Negiranje postojanja klimatskih promjena i ljudskog utjecaja na njih postao je vrlo popularan “zavjerološki” trend, a dezinformacije se najčešće javljaju u periodima ekstremnih vremenskih prilika. O kojim je dezinformacijama riječ i šta su činjenice, pogledajte u reelu i storyju, a detaljnije čitajte ovdje, ovdje i ovdje. 

 

(Raskrinkavanje.ba)